Kahramanmaraş merkezli depremlerde binlerce kişi yaşamını yitirdi, şehirler enkaz altında kaldı. Felaketin hasar tespit çalışmaları sürerken, şu ana kadar 61 bin 722 binanın acil yıkımına karar verildi. Bu süreçte bir yıllık binaların dahi yıkılması ve depreme dayanıklı şeklinde pazarlanması müteahhitleri hedefe koydurdu. Öte yandan müteahhitler kadar yapı denetim sistemi de tartışmaya açıldı.
Ekonomim'den Hüseyin Gökçe'nin haberine göre, Yapı Denetim ve Deprem Mühendisleri Derneği Başkanı Nazmi Şahin, binaların yönetmeliğe uygun olarak yapıldığını ancak bu depremin yönetmelikte öngörülen katsayıların çok üzerinde şiddette oluştuğunu söyledi. Yönetmelikte değişikliğin şart olduğuna dikkat çeken Şahin, yapı denetiminden geçmediği halde imar barışına girerek iskan alan binalar bulunduğuna dikkat çekti.
DEPREM YÖNETMELİĞİ 8 KEZ DEĞİŞTİ
Nazmi Şahin, bugüne kadar deprem yönetmeliğinin 8, yapı denetim mevzuatının ise 11 kez değiştiğini söyledi. Yapı denetiminden geçen binaların yönetmeliğe uygun yapılmış olmasına rağmen, Kahramanmaraş merkezli depremin şiddetinin yönetmelikte öngörülen katsayıların çok üzerinde olduğu bilgisini verdi.
Bu konuda acilen mevzuat değişikliğine ihtiyaç olduğunun altını çizen Şahin, yönetmelikte 0,40-060 ivme katsayısı öngörülmesine rağmen, bu katsayının son depremde 0,67’den başlayıp 2’ye kadar çıktığını bildirdi. Şahin, “Yani binalarımız yönetmeliğe uygun ama depreme uygun değil” ifadelerini kullandı.
MALATYA’DA YIKILAN BİNALARIN İKİSİ YAPI DENETİMLİ
Yıkılan binaların çoğunda yapı denetimi yapıldığı yönünde iddiaların bulunduğuna vurgu yapan Şahin, “Yapı denetimi ilk başladığında 3’ü deprem bölgesindeki illerden olmak üzere 19 ilde pilot olarak uygulandı. Gaziantep, Hatay ve Adana dışındaki illerde yapı denetimi 2010’dan sonra uygulandı” diye konuştu.
Nazmi Şahin, ilçelerden henüz sonuç gelmemekle birlikte Adana ve Gaziantep şehir merkezlerinde denetimli binalardan yıkılan olmadığını, Malatya’da yıkılan 1300 binadan sadece iki tanesinin denetimli olduğunu, diğer illerde ise çok az sayıda denetimden geçmiş binanın yıkıldığını söyledi. Yapı denetim mevzuatı çıktığından bugüne kadar 1 milyar 975 milyon m2’lik binanın denetlendiğini ifade eden Şahin, “Bu depreme kadar yıkılan hiç bina olmamıştı. Yıkılan binaların çoğu ilk değil ikinci depremde yıkıldı” dedi.
'DEPREM BİZİ DÖNÜŞTÜRECEK'
Olası depremlerin etkisinin azaltılması amacıyla kentsel dönüşümün bir an önce yapılması gerektiğini ifade eden Şahin, bu alanda bugüne kadar sonuç alınamamasını, ev sahiplerinin ekstra parayı karşılayacak maddi gücünün olmamasına bağladı. Şahin, “Kentsel dönüşüm yapmazsak deprem bizi dönüştürecek” ifadelerini kullandı.
'İMAR BARIŞI İLE İSKAN VERİLMİŞ'
İmar barışına ve imar planlarının sık değişmesine karşı olduklarına değinen Nazmi Şahin, yapı denetimden geçmemiş binalara imar barışı kapsamına ruhsat verildiğinin altını çizdi. Şahin, “İmar barışında sıkıntı var. Burada vatandaşın beyanı esas alınarak iskan veriliyor. Oysa böylesine teknik bir konuda araştırma yapılmadan iskan niye veriliyor? Bir doktor röntgen çekmeden, tahlil yapmadan hastanın beyanına göre ‘iyisin’ diyebilir mi?” dedi.
'KÖPÜK İDDİALARI DOĞRU DEĞİL'
Depremde yıkıntılar arasındaki köpükler gösterilerek, bina inşasında köpük kullanıldığı iddialarının ortaya atıldığını ifade eden Şahin, bunların yalıtım amaçlı kullanılan köpük olduğunu söyledi. Şahin, teknik zorunluluk gereği asmolen döşemelerde köpük kullanıldığını, burada köpük yerine beton kullanılmasının mümkün olmadığını, aksi takdirde betonun kütle ağırlığına binanın dayanamayacağını anlattı.