Kovid’le mücadelede en büyük silah olan aşıda tedarik Türkiye’nin en büyük sıkıntısı oldu. Ancak sorun çözülmesine rağmen son dönemde aşılama hızındaki düşüş dikkat çekti. Vaka artışlarında ise tedbirsiz tatille birlikte aşı yaptırmayanların etkisi öne çıktı. Aşı etkisi bilimsel araştırmalarla ortaya konmasına rağmen hiçbir kanıta dayanmayan ve sosyal medyada tamamen algıyla yürütülen karşıt söylemler en büyük tehlikeye dönüştü.
WASHINGTON DA PARİS DE KARŞITLARA KARŞI ALGI SAVAŞINDA
ABD’den Fransa’ya kadar yaşanan benzer durum yeni pikleri tetikledi. Türkiye’de 18 yaş üstündeki yaklaşık 21 milyon kişinin uygulama yaptırmamasına yol açan tehlikeli furyaya karşı uyarılar da arttı. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan “İki doz aşılamada yüzde 34’lerdeyiz. Bu hedefin 3’te 1’i” dedi. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da “Aşı olmaz, kurullara uymazsak vaka artışını durdurmamız mümkün olmayacak” diye konuştu.
‘VAKALAR NİYE YÜKSELDİ’NİN FOTOĞRAFI
Aşıdaki yavaşlamayla birlikte vatandaşların yaz rehavetiyle kuralları unutması vaka tablosuna yansıdı. İstanbul Taksim Meydanı hıncahınç doldu. İstiklal Caddesi’nde yürümekte bile zorlananların aklına ne maske ne mesafe geldi.
DÖRDÜNCÜ DALGANIN ADI ‘AŞISIZLAR PANDEMİSİ’
Türkiye’de Delta varyantıyla vakalar 2 haftada 2 kat artarak 12 bini aştı. Ortaya çıkan vahim tabloda, yaz rehavetiyle birlikte maske ve mesafe kurallarının unutulması ile aşılama hızının düşük olması etkili oldu. Aşının koruyuculuğu bilimsel olarak kanıtlanmasına rağmen yürütülen karşıt kampanyalar ise tehlike çanlarını çaldı. Prof. Dr. İlhan, 4’üncü dalganın ‘aşısızlar pandemisi’ olacağını söyledi.
Koronavirüs salgını, ilk kez Hindistan’da görülen ve İngiltere’nin ardından diğer ülkelerde de hızla yayılan Delta varyantı ile tekrardan etkisini artırdı. Tüm dünyada normalleşme planlarını çöpe artıran Delta varyantının aşırı bulaşıcılığının etkisiyle bir çok ülkede vakalar patladı.
Uzmanlar ise salgınla mücadelede en büyük güç olan aşının önemine vurgu yapıyor. Zira, Delta ile ilgili gelen verilere göre, aşılama oranının en yüksek olduğu İsrail’de yeni vakaların ağırlıklı bölümü aşı olmayan gruplar arasında olduğu görülüyor. ABD’de ise son dönemde Kovid-19’a yakalanarak ölenlerin tamamına yakınının aşı olmayan kişilerden oluştuğu bildirildi.
Delta’nın etkisiyle Türkiye’de de vakalar, 2 haftada 2 katı artarak 12 bini geçti. 9 günlük Kurban Bayramı tatili, yaz rehavetiyle birleşince de endişeler arttı. Diğer taraftan, Türkiye’de salgına karşı en önemli silah konumundaki aşı tedarik sorunu aşıldı. Ancak, aşılama oranları istenilen seviyeye ulaşılamadı. İki doz olan vatandaşların sayısı 22 milyonda seyrederken uzmanlar, toplumsal bağışıklık için nüfusun yüzde 80’nin aşılanmasının şart olduğunun altını çiziyor. Ayrıca, aşı etkisi bilimsel araştırmalarla ortaya konmasına rağmen hiçbir kanıta dayanmayan ve sosyal medyada tamamen algıyla yürütülen karşıt söylemler en büyük tehlikeye dönüştü.
Türkiye’deki aşılama çalışmalarını, 2. ve 3. dozun önemini TRT Haber canlı yayınında değerlendiren Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, Delta varyantının özellikle aşı olmayanlarda etkisinin daha fazla olacağı yönünde araştırmalar olduğunu söyledi. İlhan “’Ben 1. dozu oldum, 2. dozu olmayabilir miyim?” ya da ‘Ben gencim koronavirüs beni etkilemez mi?’ diyenlerin olduğunu görüyoruz. Son dönemde hastanede yatanlara baktığımızda aşısız olanların çoğunlukta olduğunu vurgulamak lazım. Bu bize aşının koruyuculuğunu gösteriyor. Dünya genelinde 4. dalganın ‘aşısızlar pandemisi’ olabileceğine dair bir kanı var. Bu sebeple 4. dalgayı ülkemizde en az hasarla atlatmamız için yapmamız gereken şey aşıya ağırlık vermek ve maske, mesafe, hijyen kurallarına dikkat etmek” dedi. Bayram nedeniyle yaşanan yoğunluğa dikkat çeken Prof. Dr. İlhan, korunma önlemlerinin son derece önemli olduğunu vurgulayarak ancak aşılamayla bu salgının üstesinden geleceğimizi söyledi.
AKTİF VAKA SAYISI 100 BİNİN ÜZERİNDE
Delta varyatının etkisiyle koronavirüs vaka sayıları artmaya devam ederken Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, aktif vaka sayısına dikkat çekti. Ceyhan “Sanıyorum ki aktif vaka sayısı 100 bini geçti. Saptayamadıklarımızla birlikte aramızda bir milyondan fazla virüs pozitif kişi dolaşıyor” dedi. Ceyhan şöyle devam etti: “Bir yandan aşı olmalıyız, diğer taraftan devlet bazı kısıtlamalar uygulamalı ve halk maske ve mesafe kurallarına sıkı sıkıya uymalı. Rusya’dan gelen turistler için daha sıkı önlemler alınmalı. Yoksa vaka artışını durdurmak mümkün olmayacak.” Yaptıkları çalışmanın sonucunu paylaşan Ceyhan “Belirtisiz çocuklarda nötralizan antikorlar daha hızlı düşüyor. Yetişkinlerde de benzer sonuçlar var. Her PCR pozitif kişide 3 ay beklemek doğru değil. Belirtisizlerde 1 ay, hafif vakalarda 2 ay, ağır vakalarda 3 ay sonra ek doz aşı yapılmalı” ifadelerini kullandı.