Sözcü yazarı İsmail Saymaz, İçişleri Bakanlığı'nın soruşturma açtığı Adıyaman Gölbaşı, Balıkesir Gömeç, Burdur Yeşilova ve Yozgat Yerköy belediye başkanları ile görüştü.
"BİR ABABA DÖNDÜ, DİĞER DÖNMEDİ"
30 Ocak-2 Şubat 2021'de Kuzey Makedonya'nın Ohri şehrinde yapılan 'Uluslararası Kış Festivali Kültür Organizasyonu'na 34 kişi gönderen Gömeç Belediyesi Başkanı İrem Himam, tanıdıkları acenteci ve folklor öğretmeninin isteği üzerine onay verdiklerini belirterek şunları kaydetti: "Festivale katılacaklarını söylediler. 'Gri pasaport çıkarsak vize almak kolay olur' dediler. İkna oldum.
Himam şöyle devam etti: "Korona tedbirleri yüzünden iki araba gitmişler. Bir araba döndü, diğeri dönmedi. Şoför bile… Bizi tek kelimeyle yediler."
"23 PASAPORT İADE EDİLMEMİŞ"
Yeşilova Belediyesi'nde 2018 yılında AB'nin Erasmus programı kapsamında bin 300'den fazla gencin katıldığı, Roma'da düzenlenen 'Dünya Mirası Turizm Delegeleri' etkinliğine çağrıldı. Pamukkale Üniversitesi'nden 387 öğrenciye pasaport çıkarıldı.
Gençler 3 grup halinde 2018'in Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında Roma'da ikişer hafta kaldı. Pasaportlardan 23'ü bugün kayıp. Yeşilova Belediye Başkanı Mümtaz Şenel, kararın kendisinden önce alındığını kaydederek "23 pasaport iade edilmemiş. Bu, Türkiye'ye dönmedikleri anlamına gelmiyor. Belediyeye bir şey bağışlamamışlar" dedi.
"BİZİMKİ GERÇEK BİR PROGRAMDI"
Gölbaşı Belediyesi de 21-25 Şubat 2020'de Yunanistan'ın Selanik şehrindeki Folklor Karnavalı'na mehteran takımı gönderdi.
Gölbaşı Belediyesi Başkanı İskender Yıldırım, karnavala 64 kişi gittiklerini, bir kişinin dönmediğini belirterek, şunları kaydetti:
"Bizimki gerçek bir programdı. Öbürleri gibi hayali değildi. Selanik'in göbeğinde ezan ve İstiklal Marşı okuduk. Ekibimiz Yunan polisi eşliğinde sınıra kadar getirildi. Çok sıkıntı yaşadık."
"40 KİŞİ TAM KADRO TÜRKİYE'YE DÖNDÜ"
Yerköy Belediyesi de sponsor olduğu Anadolu Folklor Vakfı'na bağlı müzisyenleri ve dansçıları 15-21 Temmuz 2019'da Polonya Halk Festivali'ne gönderdi.
Festivalde birincilik kazanan 40 kişi tam kadro Türkiye'ye döndü. Yerköy Belediyesi Başkanı Ferhat Yılmaz, AK Partili belediyelerin karıştığı insan kaçaklığı skandalını örtmek için böyle bir açıklama yapıldığını ileri sürdü.
NE OLMUŞTU?
İçişleri Bakanlığı, 19 Nisan'da 6 belediye hakkında soruşturma başlatıldığını duyurmuştu.
Bakanlık'tan yapılan yapılan açıklamada şu ifadeler kaydedilmişti: "Belediyeler aracılığıyla kamu görevlisi olmayan kişilere hizmet damgalı pasaport sağlanarak yurt dışına çıkış yapmalarına yönelik, 12 Mart tarihinde Bakanlığımızca başlatılan soruşturma genişletiliyor.
Bu kapsamda Balıkesir Gömeç, Adıyaman Gölbaşı, Burdur Yeşilova, Yozgat Yerköy, Şanlıurfa Suruç, Ordu Korgan belediyelerince 'dans (folklor) gösterisi', 'kültür turu', 'gençlik programları' adı altında sivil toplum kuruluşları ile işbirliği protokolü düzenlenerek, yurt dışına kişiler gönderildiği tespit edilmiştir. Söz konusu olaylarla ilgili Bakanlığımızca Mülkiye Müfettişi görevlendirilerek, soruşturma başlatılmıştır."
Malatya'da AK Partili Yeşilyurt Belediyesi'nin 'çevre eğitim için' geçen yıl Almanya'ya gönderdiği 45 kişiden 43'ünün geri dönmesi ile 'gri pasaport' skandalı patlak vermişti.
Malatya Valiliği konu ile ilgili soruşturma başlattığını duyurmuş, Yeşilyurt Belediyesi'nden yapılan ilk yapılan açıklamada şunlar kaydedilmişti:
"Son günlerde bazı basın-yayın organları ve sosyal medya mecralarında belediyemiz ile ilgili paylaşılan iddialar hakkında açıklama yapılması zorunluluğu doğmuştur.
4 Şubat 2020 tarihinde Belediye Meclisimizde grubu bulunan tüm siyasi partilerin (AK Parti, MHP, CHP) meclis üyelerinin oy birliği ile aldıkları karar doğrultusunda Almanya'nın Hannover kentine çevreye duyarlı bireyler yetiştirmek konusunda örnek çalışmaların incelenmesi için gezi düzenlenmiştir. Söz konusu geziye katılan şahısların yurda dönüşü ile ilgili idari soruşturma sürmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."
VELİ AĞBABA ORTAYA ÇIKARMIŞTI
Belediyeler aracılığıyla yapılan 'insan kaçakçılığı' iddialarının sorumluluğunu 3 ayrı devlet kurumu paylaşmıştı: Belediye, Valilik ve İçişleri Bakanlığı.
KARAR'a konuşan Veli Ağbaba, şunları kaydetmişti: "Sorumluluk İçişleri Bakanlığının. Çünkü burada kritik nokta bu hizmet pasaportlarının verilmesi. Hizmet pasaportu olmayınca bu dernek protokolünün falan bir anlamı olmuyor. Dolayısıyla en kritik nokta hizmet pasaportunun verilmesi.
Bu konuda belediye başkanlarının tabi ki hiç kuşkusuz rolü var. En büyük sorumluluk da İçişleri Bakanlığına ve Valiliklere düşüyor. Burada bazen iyi niyet bazen suistimal olabilir. Belediye başkanlarını tamamen suçlayamayız ama burada en önemli şey bu insanların hizmet pasaportuyla vizesiz gidebiliyor olması. Dolaysıyla sorumluluk da onlarda."