Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Çinli mevkidaşı Wang Yi ile Ankara'daki buluşması öncesi Türkiye'de yaşayan Uygur Türkleri protesto gösterisi düzenledi. Beyazıt Meydanı'nda toplanan İstanbul'da faaliyet gösteren Uygur derneklerinin üyeleri, Doğu Türkistan bayrağı ile "35 milyon Müslüman Türk kan ağlıyor" ve "China stop" yazılı dövizler taşıyarak slogan attı.
Protestoya Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Selçuk Özdağ, İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman katıldı. Doğu Türkistan Milli Meclis Başkanı Seyit Tümtürk ise gösteriye yeni tip koronavirüs (Kovid-19) temaslısı olduğu için telefonla katıldı.
"ÇİN RÜYASININ İLK ADIMI OLAN SOYKIRIMI PROTESTO EDİN"
Grup adına açıklama yapan Doğu Türkistan Maarif ve Dayanışma Derneği Genel Sekreteri Abdulahad Abdurrahman, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin Türkiye ziyaretine tepki gösterdi.
Abdurrahman, "Amacımız adalet, özgürlük, temel insan hakları, demokrasi ve barış gibi evrensel ortak değerlerin korunmasına ilişkin çağrıda bulunmakla birlikte Türkiye ve diğer ülkelere, uluslararası kuruluşlara askeri güç, ekonomik ve siyasi sistem açısından tehdit oluşturmaya başlayan Çin rüyasının ilk adımı olan soykırımı protesto etmek ve soykırımın durdurulmasına çağrı yapmaktır" dedi.
GÜNDEMDE İADE ANLAŞMASI VAR
Aralık ayında iki ülke arasındaki iade anlaşmasını onaylamış olan Pekin şimdi Ankara'nın da bu adımı atmasını bekliyor. TBMM'de bekleyen anlaşmaya başta muhalefet partileri olmak üzere Türkiye'de yaşayan yaklaşık 40 bin Uygur sert şekilde karşı çıkıyor.
Görüşme öncesi Türk Dışişleri'nden yapılan açıklamada iki bakanın gündeminde bölgesel olduğu kadar uluslararası ve ikili ilişkilere dair başlıkların da yer alacağı belirtildi. Wang, Çavuşoğlu ile görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından da gün içerisinde ağırlanacak.
UYGUR TÜRKLERİ ENDİŞELİ
Türkiye'deki Uygurlar ise başta ekonomi olmak üzere her geçen gün daha fazla Çin'e bağımlı hale geldiğini düşündükleri hükümetin alacağı pozisyondan endişe ediyor. Son dönemde Türkiye'nin batı istikametinden ayrılıyor olması ve Kovid döneminde Çin aşısını tercih etmesi Uygurlar konusunda Ankara'nın elini zayıflatmış olabileceği düşünülüyor.
Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki iade anlaşmasının Uygurların Çin'e geri gönderilmesine yol açacağını reddederek, bunu Türkiye'nin diğer ülkelerle yaptığı rutin bir anlaşma olduğunu ileri sürüyor.
BATI 'SOYKIRIM' DİYOR, ÇİN REDDEDİYOR
Birleşmiş Milletler uzmanları, en az bir milyon Uygur ve diğer Müslümanın Doğu Türkistan'daki toplama kamplarında tutulduğunu tahmin ediyor. Çin bu kampların İslami fanatizme karşı eğitim ve meslek edinme tesisleri olduğunu öne sürüyor ve tüm iddiaları reddediyor.
Amerika Birleşik Devletleri Ocak ayında Çin'in Uygurlara karşı “soykırım ve insanlığa karşı suçlar” işlediğini söyledi. Bu konuda Kanada ve Hollanda gibi başka ülkeler de yaşananları soykırım olarak tanıyor. Türkiye ise bu yönde bir adım atmadı.