Muş'ta Malazgirt Savaşı alanının yerinin tespiti için çalışmalara başlandı. İlçeye bağlı, Örenşar Köyü Gribido Tepe mevkiinde 150 kilometrekarelik alanda çalışmalarını sürdüren uzmanlar, şehir surları ve Malazgirt Kalesi başta olmak üzere ilçedeki tarihi mekânlarda incelemelerde bulunuyor. Arkeoloji, sanat tarihi, antropoloji, jeoloji, jeofizik ve coğrafya alanında incelemelerini sürdüren akademisyenler, geçen yıl arkeolojik kazı sonucunda dört mezar tespit ettiklerini, bu yılın ilk etap çalışmalarında ise iki Müslüman çocuk mezarını bulduklarını bildirdi.
Proje yürütücüsü Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik, şunları söyledi:
"12 üniversiteden 38'e yakın çeşitli alanlarda akademisyen uzmanın katılımıyla projemizi yürütüyoruz. Bu sayı her yıl her etapta değişebiliyor. Çünkü ihtiyaç duydukça arkeolojiden, sanat tarihinden, tarihten, antropolojiden, jeoloji, jeofizik ve coğrafyadan her alandan katılımlar oluyor. Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğünün talebi ve desteğiyle Muş Alparslan Üniversitesi’nde proje desteği ile yürüttüğümüz bir ve çalışma. 2021 yılı Malazgirt Zafer'in 950. yılı olduğu için çalışmalar bizim için önemli. Yoğun bir sezon geçirmeyi öngörüyoruz. 2020 yılında başlamıştık.
Şu an geçen yıl sondaj kazıları yaptığımız Malazgirt ilçesine bağlı Örenşar köyünün hemen sırtındaki Türbe tepe yöre halkının Gribido adını verdikleri ve Malazgirt şehitlerinin yattığına inanılan ve bu sebeple de bir ziyaretgâha dönüşen son 200-300 yıllık yöredeki anlatılarda bunu destekleyen alandayız. Geçen yıl buradan 4 mezar açmış ve bunların laboratuar ortamında antropoloji çalışmalarını yürütmüştük. 1420’li yıllara kadar inmişti bu çalışmalar, şimdi devam ediyoruz. Türbe diye yöre halkının ziyaretgâh olarak kullandığı alanları mimari çizimlerini yaparak onların niteliğinin anlamaya çalışıyoruz.
Bu yıl ayrıca yine ovada Malazgirt platosu diyebileceğimiz Süphan Dağı ile Malazgirt arasındaki Malazgirt’in Doğu ve Güneydoğu hattında yaklaşık 150 kilometrekarelik bir alanda yürütüyoruz. Oradan da yüzey araştırması dediğimiz savaştan izler arıyoruz. Savaşın izleri nelerdir işte; Ok ucu, kılıç, kalkan ne varsa aynı zamanda da bizim Şehitlik olarak düşündüğümüz bir alana ama Bizans ordusunun da kayıplarının da bir yerlere gömülmüş olması lazım. Savaşın yoğun geçtiği yerlere toplu mezarlara gömülmüş olması lazım. Buralarda geçen yıl başladığımız ve ayrıca Harita Genel Müdürlüğü’nden aldığımız dem haritalarıyla geriye dönük hava fotoğraflarıyla 1958’den itibaren 90'lı yıllara kadar bölgenin genelkurmay artı Genel Müdürlüğü’nün çektiği hava fotoğraflarıyla tabii önce çalışıyoruz, alanları belirliyoruz."
Diyarbakır surları kadar Malazgirt surlarının da önemli olduğunu vurgulayan Adnan Çevik, ”Alanlarda yüzey araştırması yürütüyoruz. Son olarak da Malazgirt tabi bizim için Malazgirt merkez de çok önemli. Bu savaşın yapıldığı yer Malazgirt ve Malazgirt için Van havzasının ve işte içinde Ahlat havzasının da olduğu bölge kontrolünün sağlanması. Malazgirt’in jeo stratejisi konumu. Biz o tarihi kimliği de açığa çıkartmak adına surlarla ilgili çalışmalarımızı da geçen yıl büyük oranda belirlemiştik. Bu yıl onun tabiri caizse son rötuşlarını yapıyoruz. Böylece hem surların sınırlarını belirledik. Burçları, iç ve dış surları ve bütün detaylarını çıkardık, bunları modelliyoruz bir taraftan bir taraftan da umuyoruz ki devletimiz burada gerekli kamusallaştırmaları yaparak tıpkı Diyarbakır surlarında olduğu gibi Malazgirt surları da eski görkemli günlerine kavuşacak ve bu savaşın neden Malazgirt önlerinde yapıldı da anlaşılmış olacak diye umuyoruz” dedi.