Karadeniz’i saran canavar! Kuş, kedi, fare bırakmadı, istila büyüdü

Karadeniz'de popülasyonu hızla artan martılar diğer küçük kuş türlerinin sayısını azaltıyor. İstilacı bir kuş türü olan martı, kendisinin yarı büyüklüğündeki kuşları, fareleri hatta kedi yavrularını bile bir lokmada yutabiliyor. Uzmanlar ise artık bir kent sorunu haline gelen martılara karşı önlem alınması için çağrı yapıyor.

Karadeniz Bölgesi'ndeki kıyı şeridi kentlerinde sayısı hızla artan martılar artık sorun haline gelmeye başladı. Küçük ve savunmasız kuş türlerini hedef alan martılar bu türlerin ekosistemdeki işlevlerini de olumsuz etkiliyor.

İnsanlarla ilişki kurmak konusunda diğer türlere göre çok daha becerikli olan martılar, özellikle de denize kıyısı olan yerleşim yerlerinde doğal hayatı tehdit ediyor. Diğer kuş türlerinin neslini tehdit altında bırakan istilacı doğalarıyla sorun haline gelen martılara karşı uzmanlar popülasyonu azaltacak önlemler alınmasından yana.

KTÜ Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şağdan Başkaya, martıların kontrolsüz çoğaldığını belirterek, şu bilgileri paylaştı:

"Martıların popülasyonları, anormal seviyelere ulaşmış durumda. Çünkü çöplüklerden besleniyorlar, ağzı açık bütün çöp bidonlarını karıştırıyorlar, döküyorlar, her yerden nemalanıyorlar."

"İnsanlar, onları zaten her mahallede belli yerlerde besliyor ve bunun sonucunda da aşırı artıyorlar. Her evin çatısında neredeyse bir martı yuvası var; sabahleyin ve geceleyin. Artık ışıklar her yerde olduğu için gece bile uçuyorlar."

"Dur durak yok; artmaya devam ediyorlar. Her yere dışkılarını bırakıyorlar. Bir çöplükte besleniyorlar, oradan aldıkları mikropları getirip, şehrin her yerine yayıyorlar. Bu işin tıbbi bir boyutu da var. Hastalıkları yayıyorlar, taşıyorlar."

"Yaban hayatçıları olarak baktığınızda bir martı, kendisinin yarı boyutunda olan bir kuşu bile bütün olarak yutabiliyor. Bir fareyi ve hatta bir kedi yavrusunu bütün yutabilen martılar var. Civarda kuş bırakmadılar."

"Martıların bulundukları yerlerde ötücü kuşların sayısı çok azaldı. Çok fazla zarar veriyorlar. Martılar şu sıralar özellikle yavrularını büyüttüler, uçuruyorlar. Uçan yavru, ilk uçuşlarında genelde trafo direklerine veyahut diğer elektrik tellerine takılıyor ve orada kısa devre yaptırarak trafoyu patlatıyor; elektrikler kesiliyor. Çok sık elektrik kesilmeleri yaşanıyor."

"Söylemek istemesek de söylüyorum. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi bizim de belli türlere karşı tedbirler almamız gerekiyor. Popülasyonlarının aşırı arttığını bildiğimiz, tespit ettiğimiz türlere karşı önlem almamız gerekir."

"Tedbir almamız gereken türlerden bir tanesi de martılardır. Yaban domuzuna karşı nasıl ki tarım zararlısı olarak mücadele ediyoruz, ava açıyoruz, popülasyonlarını belli bir seviyede tutuyoruz; domuzda yaptığımız bu mücadeleyi diğer birçok türde de yapmamız gerekiyor."