Deprem felaketi sonrası uzmanlardan kritik açıklama: Karadeniz fayı aktif hale gelebilir

Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve 11 ili etkileyen 7.7 ile 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından komşu ülke Gürcistan'da 12 Şubat’ta 4.4 ile 3.6 büyüklüğünde olan iki depremin özellikle Rize ve Artvin’de de hissedilmesinin ardından Karadeniz bölgesinde de deprem riski konusu konuşulmaya başlandı.

KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Yener Eyüboğlu ve Prof. Dr. Hakan Ersoy, İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Ali Erden Babacan, Türkiye’yi sarsan yıkıcı depremler ve 'Karadeniz’in depremselliği’ konulu bilgi notunu yayımladı. Karadeniz fayının göz ardı edilmemesi gerektiğine dikkat çeken bilim insanları, gerekli tedbirlerin bilimsel olarak gözden geçirilmesini önerdi.

Bilgi notunda Kahramanmaraş’taki depremler ile ilgili olarak, “Pazarcık merkezli 7.7 büyüklüğündeki deprem Kızıldeniz'den başlayan, kuzeye doğru ilerleyip Suriye'nin batı kenarını kat eden ve Hatay'dan ülkemize girip, Doğu Anadolu Fayı ile birleşen Ölü Deniz Fay Zonu'nun kuzey ucunda, Doğu Anadolu fay hattı ile birleşim noktasında gerçekleşti.

Fayın Pazarcık ve Hatay arasında uzanan yaklaşık 125 kilometrelik kısmı kırıldı. Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğündeki deprem ise ayrı bir fay üzerinde ama yine Doğu Anadolu fayı ile bağlantılı olan Çardak fayı üzerinde gelişti ve özellikle ilk depremde hasar alan binaların yıkılmasında önemli rol oynadı.

Meydana gelen 3 bin üzerindeki artçı deprem Doğu Anadolu fayı ve Ölü Deniz fayı ile ilişkili” ifadeleri kullandı.

Türkiye’nin komşu ülkesi Gürcistan'ın Guria bölgesindeki Ozurgeti ilçesi merkezli iki depremin de değerlendirmeye alındığı makalede, Karadeniz’in depremselliğine dikkat çekildei. Son 20 yılda Trabzon, Rize ve Ordu açıklarında büyüklükleri 2.5 ile 4.5 arasında değişen depremler olduğu belirtilen notta şunlar ifadeler kullanıldı:

“Karadeniz fayı, Karadeniz sahilinin güney kenarına paralel olarak uzanan güneye eğimli bir ters faydır. Eğim atımlı fayların deprem üretme potansiyeli doğrultu atımlı faylar ile kıyaslandığında çok daha azdır. Son 10 bin yılda herhangi bir şekilde hareketlenmiş olan faya aktif fay denir.

Karadeniz fayı Bartın'da 1968 yılında 28 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan 6.6 büyüklüğünde bir deprem üretmiştir. Dolayısıyla aktif bir fay sistemidir. Bu fayın geçtiği yerde en azından bu büyüklükte bir deprem üretme potansiyelinin olduğu söylenebilir.

Son 20 yılda Trabzon, Rize ve Ordu açıklarında büyüklükleri 2.5 ile 4.5 arasında değişen depremler kaydedilmiştir. Hatta şubat ayında Batum ve çevresinde büyüklüğü 4’ten fazla depremler kaydedilmiştir. Bu da Karadeniz fayının aktif olabileceğini göstermektedir. Bu nedenle özellikle Karadeniz Bölgesi için Karadeniz fayı göz ardı edilmemeli; gereken tüm tedbirler Bartın'da meydana gelen depremin ışığında dikkate alınıp bilimsel olarak değerlendirilmelidir.”