Kız Kulesi darmadağın olmuş! Son hali tartışma konusu oldu, işte restorasyonda son durum...

Yapımı milattan önce 410'lu yıllara dayanan İstanbul Kız Kulesi'nde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geçen yıl uluslararası restorasyon ilkeleri ve oluşturulan bilim kurulu rehberliğinde başlatılan çalışmalar devam ediyor.

Tarihi yapıdaki restorasyon, II. Mahmud döneminde ahşap kubbesinin yeniden yapılarak yerine konulmasının ardından tamamlanmış olacak.

Kız Kulesi restorasyonu danışma kurulunda Prof. Dr. Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Mimar Han Tümertekin yer alıyor. Ayrıca çalışmalarda İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin uzmanlıklarından da yararlanılıyor.

KIZ KULESİ'NDE NE ZAMAN RESTORASYON YAPILDI?

Tarihte Kız Kulesi ilk olarak 1453 yılında İstanbul'un fethinin ardından Fatih Sultan Mehmet tarafından tahkim edildi. 1509'da meydana gelen ve 'küçük kıyamet' olarak anılan depremde de Kız Kulesi hasar gördü ve onarımı Yavuz Sultan Selim döneminde gerçekleştirildi. 1690'da da yaşanan deprem sonrası kulede tamir ve onarım yapıldı.

Kulede 1721'de fener inşa edildi. Fenerde yağ kandilinin rüzgarın etkisiyle birlikte tutuşmasından sonra çıkan yangında ahşap yapı yandı. 1725'te şehrin baş mimarı Damat İbrahim Paşa kapsamlı bir onarım gerçekleştirdi.

1774-1776 ila 1779-1803 yıllarında da çeşitli bakım ve restorasyonlardan geçen kule, Osmanlı döneminde en büyük onarımını II. Mahmud 1832-1833 yıllarında gerçekleştirdi. 1920-1932 yıllarında ise kulede otomatik ışık sistemine geçildi.

İkinci Dünya Savaşı döneminde kulede yenileme çalışmaları yapıldı. Kulenin çürüyen ahşap kısımları tamir edildi. Bazı bölümler betonarmeye çevrildi. 1943'te kulenin çevresine büyük kayalar eklenerek kulenin kayması önlendi. 1965'te ise binadaki sarnıç tadilatlar sonrası betonarme dökümlere kapatıldı.

Kulede 1999-2000 yıllarında da 1944 onarımıyla yapılan tüm ilaveler söküldü. Bu söküm sonrasında yapının yıllarca kapalı kalmış mimari özelliklerinin bir kısmı açığa çıkarıldı. Marmara depremi sonrasında da kule çelik kuşakla güçlendirildi.

Son olarak Bakanlık tarafından yürütülen çalışmalarda yapımında özgün malzeme olarak ahşap kullanılan kulede, farklı statik hesaplara göre kullanılan çimento, beton ve inşaat demiri gibi uygun olmayan malzemeler arındırılıyor.

18. YÜZYILIN SONLARINDAKİ GÖRÜNTÜSÜNE KAVUŞACAK

Farklı yüzyıllarda farklı görüntüsü olan kule, restorasyon çalışmalarının ardından hakkında bilgi ve belgenin en çok bulunduğu tarih olan 18. yüzyılın sonlarındaki haline kavuşacak.

Kulede ayrıca hatalı statik yüklemelerden kaynaklanan boşluklar enjeksiyon sistemle doldurularak yapı tekrar depreme dayanıklı hale getirilecek.

Açılışın ardından müze kartının geçerli olacağı Kız Kulesi'nde İstanbul'un güzellikleri panoramadan gözlemlenebilecek.

Tüm restorasyon çalışmaları, raporlar ve kulenin tarihçesi belgelerle birlikte www.kizkulesi.com adresinden incelenebilir.

KIZ KULESİ RESTORASYONUNDA SON DURUM NE?

Kulede son olarak kubbe ahşap imalatları tamamlandı, kubbe görüntüsü aslına uygun olarak yeniden ortaya çıkarıldı. Kaplama ve sonlandırma aşamasına geçildi.

Tarihi yığma duvarlardaki güçlendirme çalışmaları tamamlandı. İmalatları tamamlanan kale duvarlarında iskele sökümleri gerçekleştiriliyor.

Kız kulesinin bekası açısından kule ve kale restorasyon çalışmalarına ilave olarak ada çevresinde ortaya çıkan zemin zafiyetlerine yönelik tahkim çalışmaları da başladı ve zemin güçlendirme çalışmaları devam ediyor.

Ada sınırları hizasında ortalama 24 metre derinlikteki ana kayaca ankre çelik-betonarme bütünleşik kazık imalatı yapılmakta. Böylece yapının etrafı olası sarsıntılara, zemin kaymalarına ve diğer oluşabilecek tehlikelere karşı güçlendiriliyor.

Ada bünyesinde gerçekleşen tahkim güçlendirme ve kule-kale mahallerindeki diğer imalatlar koordineli olarak devam ediyor.

Süreç boyunca kimyasal analizler, georadar görüntüleme sistemleri ve lazer tarayıcılar gibi bugünün teknolojisiyle her türlü imkan yapının korunması için kullanılıyor.