HABER: YAŞAR YAVUZ - CERABLUS
Suriye politikasında değişikliğe giden ve ABD öncülüğündeki koalisyona ‘başımızın çaresine bakarız’ mesajı veren Türkiye, dün sabaha karşı IŞİD’in kontrolündeki Cerablus’a Özgür Suriye Ordusu’yla operasyon başlattı. Fırat Kalkanı adı verilen harekatta ilk kez Türk askeri tanklarla Suriye’ye karadan girdi. F16’lar Rusya ile uçak krizinden sonra koalisyon kapsamında ilk defa Suriye topraklarında operasyon yaptı. ÖSO birlikleri 12 saatte Cerablus’u ele geçirdi. Sınırın 70 km hattını terör örgütü IŞİD’den temizlemeyi hedefleyen harekatın amaçlarından biri de Menbiçi’i ele geçiren PYD’nin ‘kırmızı çizgi’ Fırat’ın batısına yerleşmesini engellemek.
250 BORDO BERELİ
IŞİD ve PYD konusunda “Kendi göbeğimizi keseriz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlığında Cumartesi günü Tarabya Köşkü’nde yapılan güvenlik zirvesinde karar verilen operasyon için dün sabah 04.00 sularında düğmeye basıldı. TSK unsurları önce IŞİD hedeflerini obüs topları ve F16’larla bombaladı. Saat 11.07’de de tanklar Suriye’ye girdi. ÖSO’ya bağlı 5 bin kişilik Sultan Murat Tugayı, Sukur El Ceber, Şam Cephesi ve Feylek El Şam örgütü mensuplarının katıldığı operasyona TSK’ya bağlı Özel Kuvvetler’den de 250 asker de destek verdi.
YARDIM KONVOYU VURULDU
Askeri kaynaklar harekata piyade tank ve topçu birlikleri, geçit açan, mayın temizleyen istihkam birlikleri, muhabere birlikleri, lojistik destek unsurları, hava kuvvetleri hava ve yer destek unsurları (İHA’lar dahil) katıldığını açıkladı. Sınırı geçen tanklar Cerablus’a ulaşan IŞİD’in ikmal yollarını kesti. Örgütün kontrolündeki El Bab’tan destek için yola çıkan bomba yüklü araçlar ise savaş uçakları tarafından vuruldu. TSK’nın desteği ile ilerleyen ÖSO birlikleri ilk olarak Türkiye sınırından yaklaşık 3 kilometre güneyindeki Keklice köyünü ele geçirdi. Cerablus’un batısındaki Tel Şair, Elvaniye, Güğüncük ve Keklik köyleri de IŞİD’den temizlendi. Çatışmalarda 50 IŞİD militanı öldürüldü.
12 SAATTE CERABLUS ALINDI
Cerablus’a zırhlı araçlar eşliğinde kuşatma harekatı yapan muhalifler harekatın başlamasından 12 saat sonra 17:00 sularında kente girdi. Cerablus’un düşmesinin ardından IŞİD militanları kentin etrafındaki köylerden de El Bab’a doğru çekilmeye başladı.
YPG ‘DOĞU’YA ÇEKİLİYOR
Cerablus’unele geçirilmesinden sonra Kuzey Irak Yönetimi Başkanı Mesud Barzani’ye yakınlığı ile bilinen K24 sitesi YPG’nin Fırat’ın batısından çekilmeye başladığını ileri sürdü. YPG sözcüsü Redur Xelil de, “Amerika’nın desteklediği Demokratik Suriye Güçleri’nin isteği üzerine YPG olarak Fırat’ın batısından çekiliyoruz” diyerek, geri çekilmenin sadece DSG’nin isteği üzerine yapıldığına dikkat çekti.
PYD ÇEKİLMEZSE GEREKEN YAPILIR
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu operasyonun amacının son derece net olduğunu dile getirdi. Terör örgütlerinin tamamıyla mücadelenin süreceğine dikkati çeken Çavuşoğlu, şunları kaydetti: “Bu demokratik güçlerin içindeki YPG unsurları bir an evvel Fırat’ın doğusuna geçmelidir. Aksi takdirde çok net söylüyorum gereğini yaparız.”
ARTIK BU İŞ ÇÖZÜLECEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Carablus’un IŞİD’ten temizleneceğini söyledi. ‘Türkiye bataklığa battı’ diyen PYD lideri Müslim’e de “Siz önce ne olacağınızın hesabını yapın” diye çıkıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’ye yönelik askeri harekatla ilgili konuştu. Erdoğan “Gerekirse meseleye bilfiil el koymak da dahil tüm imkanlarımızı kullanarak Suriye’nin toprak bütünlüğünü korumakta, bu ülkenin kendi halkının iradesiyle yönetilmesini sağlamakta kararlıyız” ifadelerini kullandı.
Beştepe’de engelli vatandaşları ağarlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne FETÖ, ne PKK ne DAİŞ, ne DHKP-C... Hiçbir terör örgütünün ve onları destekleyen hiçbir gücün, bu birlik ve beraberlik karşısında başarılı olma şansı yoktur” dedi. Sabah saat 04:00 itibarıyla Suriye’deki IŞİD hedeflerine yönelik bir operasyonun başladığını anlatan Erdoğan şöyle konuştu: “Suriye’den ülkemize, Gaziantep, Kilis tüm bu bölgelere yapılan bu tür saldırılar artık işi bir yere kadar getirdi, artık son dedik ki ‘bu iş burada noktalanması lazım’ ve bu sabah 04.00 itibarıyla süreç başladı. Artık bu işi çözmemiz gerekiyor.”
SALİH MÜSLİM’E SERT CEVAP
PYD lideri Salih Müslim’in Türkiye’yi tehdit ettiği Türkiye Suriye bataklığında kaybedecek’ mesajına da sert yanıt veren Erdoğan şöyle devam etti: Birileri meydan okuyorlar, ‘Suriye, Türkiye için şöyle olacak, böyle olacak’ diye. Onlara ben buradan sesleniyorum, siz ne olacağınızın hesabını yapın. Türkiye’ye tehdit unsuru oluşturacak olan kim olursa olsun, onlara karşı bu millet ordusuyla, polisiyle, korucusuyla ve milletiy üstesinden gelecektir.”
BAŞARAMAYACAKSINIZ
Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişimi, bölücü terör örgütünün eylemleri, Gaziantep saldırısı da dahil olmak üzere, son dönemde yoğunlaşan terör olayları konusunda değerlendirmelerine şöyle devam etti: “Başaramayacaksınız, milletimizi bölemeyeceksiniz, bayrağımızı indiremeyeceksiniz, vatanımızı parçalayamayacaksınız, devletimizi yıkamayacaksınız.”
IŞİD'İ İÇERİDE DE TEMİZLEMELİYİZ
CHP Genel BaŞkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Selin Sayek Böke “Hükümetin Carablus’ta yaptığı mücadelenin aynısı IŞİD için Türkiye içinde de yapmasını istediklerini söyledi. Partisinin MYK toplantısının ardından konuşan Böke IŞİD’in hem Türkiye hem de bölge için ciddi bir tehdit olmaya devak ettiğini belirterek “IŞİD bir canavar. Bu canavarla içeride ve dışarıda mücadele konusunda maalesef geç kalındı” dedi.
HÜKÜMETİN 'KARARLI VE TAVİZSİZ' DURUŞU SÜRMELİ
MHP lideri Devlet Bahçeli Carablus operasyonuna tam destek verdi. Bahçeli ”MHP, Celabrus’a yönelik başlatılan askeri harekatı çok olumlu bir gelişme olarak görmekte ve bütünüyle desteklemektedir. Siyasi iradenin kararlı ve tavizsiz tutumunun arkasında milletçe durduğumuzu bu vesileyle açık ve güçlü bir şekilde ifade etmek isterim” dedi. Operasyonla sınır güvenliğinin tam anlamı ile sağlanmasının önemine işaret eden Bahçeli “İŞID’in lojistik ve insan kaynakları ikmal yollarının kesilmesi ve sınırımızdan terörist sızmalarının önlenmesi en acil ihtiyaçtır. Cerablus ve mücavir alanların İŞID unsurlarından temizlenmeli.”
OPERASYON DÜNYAYA ÇOK GÜÇLÜ BİR MESAJ
Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu, terör örgütü DAEŞ’e yönelik “Fırat Kalkanı” operasyonuna ilişkin, “Türkiye bu operasyonla kendi güvenliği konusunda hiçbir tereddüt göstermeyeceğini ortaya koymuştur. Türkiye, operasyonla hem Suriye’nin bütünlüğünün teminatını ortaya çıkarmıştır, hem de DAEŞ ve PYD terör örgütlerinin sınırımızdan Türkiye’yi tehdit etmesinin önüne geçilmiştir” dedi. Davutoğlu, operasyonun çok doğru, stratejik bir adım olduğunu belirterek, şunları aktardı: “Bu operasyon, PYD’nin küstahça Türkiye’ye tehdit eden yaklaşımı karşısında, Fırat’ın batısına geçerek bir koridor oluşturma çabalarına karşı net bir mesajdır.”
CERABLUS SON HAT DEĞİL
Fırat Kalkanı operasyonu TSK varlığının Kuzey Suriye’de kalıcı olup olmayacağı sorularını gündeme getirdi. Askeri kaynaklar ilk hedefin Cerablus-Münbiç ve Cerablus-El-Rai arasını IŞİD’den temizlemek olduğunu belirtirken uzmanlar bu bölgenin kontrol altında tutulması için başta IŞİD’in elindeki El Bab olmak üzere kritik noktalarda da kontrolün sağlanması gerektiği görüşünde.
TÜRKİYE HASSASİYETİNİ KABUL ETTİRDİ
Prof. Dr. Tayyar Arı: Türkiye Fırat’ın batısı için hassasiyetlerini muhataplarına kabul ettirdi. Ankara istediğini aldı. 15 Temmuz’dan sonra karamsar bir hava oluşmuştu ve Türkiye’nin bölgede pasif olduğu belirtiliyordu. Bu operasyon ile Türkiye, ciddi bir aktör olduğunu, Suriye’nin geleceğinde etkin rol oynadığını görüyoruz.
CERABLUS’U ELDE TUTMAK ÖNEMLİ
Güvenlik uzmanı Mete Yarar: Cerablus’un Türkiye için stratejik önemi var. Cerablus ilk hedef ama son hat değil. Asıl sorun IŞİD’den temizlenen bölgelerin elde tutulması. Bu konu biraz soru işareti. Bu bölgelerin elde tutulması önemli ve geniş bir coğrafya olduğu için de sorunlu. Biz orada Amerikalılar ne yapıyorsa onu yapıyoruz.”
GİRİP ÇIKMAK SIKINTI OLUR
SASAM Başkanı Süleyman Erdem: Harekatın kalıcı bir nitelik kazanması gerek. Kuzey Suriye’de kesintisiz hat kurulmasını engellemeye yönelik bir operasyonun olması lazım. Girip çıktığınız takdirde sıkıntı olur. Bir daha askeri müdahalelerin yapılamayacağı, mültecilerin konuşlandırılacağı bir güvenli bölge oluşturmak lazım.”
EL BAB’A KADAR UZANIR
Doç. Dr. Haldun Yalçınkaya: Bu operasyonların mutlaka politik bir hedefi olacak. Koalisyonunun Musul, Rakka ve IŞİD bölgelerine yönelik operasyonlar yapacağı işaretidir. Cerablus’tan sonra ÖSO öncülüğünde IŞİD’in kontrolündeki El Bab’a kadar da gidileceğini düşünüyorum. Bu operasyonlar da ana hedef IŞİD, tali hedef PYD.
PYD MENBİÇ’TEN ÇIKARILMALI
Doç. Dr. Serhat Erkmen: Türkiye’nin hedefi PYD’nin yığılma alanının daraltmak ve Fırat’ın doğusuna çekilmesini sağlamak. Türkiye, Cerablus’ta desteklediği muhaliflerin önünü açıyor. Ama bu yeterli değil. Operasyondaki kararlığını göstererek PYD’nin Menbiç’ten çekilmesini sağlaması gerekiyor.
ASIL HEDEF PYD’NİN FIRAT’I GEÇMEMESİ
Prof. Dr. Ramazan Gözen: Türkiye uzun zamandan beri Suriye'nin kuzeyinde bir Kürt hattı oluşmasını istemediğini belirtiyor. Bu nedenle Türkiye çıkarları doğrultusunda ÖSO’ya destek veriyor. Türkiye'nin Suriye'ye resmen girip, kuvvetlerini yerleştireceğini düşünmüyorum. Asıl mücadele IŞİD'e karşı olsa da Türkiye'nin asıl hedefi kırmızı çizgimiz dediği Fırat'ın batısına PYD'nin yerleşmesini engellemek. Bu operasyon bir taşla iki kuş vurmak gibi olacak. IŞİD eğer bölgeden temizlenirse, o bölgeye ÖSO'nun yani Tükmenlerin, Arapların ve PYD'li olmayan Kürtlerin yerleştirilecek. Bundan sonraki süreçte Suriye'de yeni bir yapılanma kurulurken Türkiye, Kuzey Suriye'de demografinin oluşması için müzakerelerde bulunacak.
TÜRKIYE’NİN MÜDAHALESİ DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK
Güvenlik Uzmanı Abdullah Ağar: Azez-Cerablus arasındaki 90 km’lik hattın 70 km’si IŞİD elinde, geri kalan yaklaşık 20 km’de muhaliflerin kontrolünde. Bu hat doğrudan doğruya IŞİD’in etki ve varlık kavgasıyla/nefes almasıyla ve başta Halep olmak üzere Suriye içlerinde yaşanmakta olan mücadelelerle doğrudan ilgilidir. Bu hatta Türkiye destekli operasyon Suriye’deki savaşın seyrini değil, aynı zamanda Türkiye, İran ve Irak’ın geleceğini de doğrudan etkileyecek ve dengeleri değiştirecektir. Menbiç’in YPG-DSG tarafından ele geçirilmesi, IŞİD hareketliliği nihayet Rai-Çobanbey bölgesinin son on-beş gün içinde tekrar muhaliflerin eline geçmesiyle yeni bir evreye girildi. Ancak muhaliflerin Rai’den Cerablus’a kadar temizliye temizliye gelmesi zaman alacak ve zor olacak. Bir de ortaya çıkan fiili bir durum ve zamanla bir yarış var. Bu noktada Türkiye ÖSO’ya hem geçiş güzergahı açarak hem de ihtiyaç duyduğu tüm desteği vererek büyük bir inisiyatif üretiyor.