KARAR EMLAK / HAMİDE HANGÜL
Ev sahibi olmak için yeterli birikimi olmayan vatandaşlara metrekareyle konut satacak gayrimenkul sertifikası dönemi başladı. TOKİ’nin inşaat garantörlüğünde ilk adım, Başakşehir’deki Park Mavera 3 projesinde atıldı. Toplam 723 daire ve 31 adet cadde mağazasından oluşan projenin yüzde 28,6’sı (216 daire) halka arz edilecek. Borsada işlem görmek üzere ihraç edilecek 3 milyon 370 bin 336 adet senet için talepler 29-31 Mart tarihleri arasında toplanacak. Her bir sertifikanın değeri 42,5 lira. Projeden konut edinmek isteyen vatandaşlar da 42,5 liralık payları toplamaya başlayacak. Böylelikle adeta oda, mutfak, salondan başlayarak evin yarısı, çeyreği ya da tamamına sahip olunabilecek. Borsa İstanbul’da alınıp satılabilecek senetler Vakıf Yatırım aracılığıyla bankalardan alınabilecek. Bireysel ya da kurumsal dileyen herkes pay satın alabilecek.
Bu modelle ev sahibi olmak isteyen ister İstanbul’daki, ister Anadolu’nun başka bir ilindeki vatandaş, her bir pay için 42.5 lira verip Başakşehir’deki projeye ortak olabilecek. Evin tamamını satın almak isterse gayrimenkul sertifikalarının yüzde 100’üne sahip olması gerekecek. Örneğin, fiyatı 490 bin liralık 100 metrekarelik 2 oda bir salon için en az 11 bin 529 adet pay toplayacak. Yine anahtar teslim fiyatı 700 bin lira olan 250 metrekarelik bir ev için 16 bin 470 adet hisse biriktirecek. Şayet elindeki senetler ev almaya yetmiyorsa, o zaman 36 ayın sonunda ev açık artırmayla satıldığında hisselerine denk gelen oran kadar pay alacak. Böylelikle, ev sahibi olamasa da projeye ortak olduğu için satış karından yararlanabilecek. Öte yandan borsaya da kote olacak evlerin toplam satış değeri, şerefiyesine göre belirlenecek.
Bu projenin inşaat garantörü ise TOKİ. Projenin tamamlanması sorumluğunu üstlenecek. Yeni sistemle, hasılat paylaşımı modelinin de bir üstüne çıkılıyor. Şöyle ki, 500-700 bin liralık konut fiyatları yüksek geldiği için ev alamayan küçük bireysel yatırımcı borsaya çekilecek. Böylelikle hem vatandaş küçük birikimleri ile konut edinecek ya da ev alamıyorsa satış gelirinden pay alacak. Hem de müteahhit firma, küçük yatırımcıların projeye ortaklığından gelecek kaynakla inşaata yeni bir finansman sağlayacak. Yani gayrimenkul geliştiricileri için yeni bir finansman, yatırımcılar için yeni bir yatırım aracı.
Türkiye’de ilk defa hayata geçirilen bir projede yer aldıklarını söyleyen Makro İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Uyan, gayrimenkul sertifikasını, uzun süredir takip ettiklerini söyledi. İlk uygulamasını TOKİ ile gelir paylaşımı ortaklık modeli ile hayata geçirdikleri Park Mavera 3 projesinde yapma kararı aldıklarını açıklayan Uyan, şöyle devam etti: “Proje 723 daire ve 31 adet cadde mağazasından oluşan karma bir proje. Park Mavera 3, İstanbul’un en hızlı gelişen ilçelerinden biri olan Başakşehir ilçesinin yeni merkezinde yer almaktadır. Projenin çevresinde ihalesi ve yapımı başlamış, botanik şehir parkı, Başakşehir yeni meydanı, resmi kurum alanları, şehir hastaneleri, üniversite gibi büyük ölçekli yatırımlar yer alıyor.Ayrıca ulaşım açısından da oldukça fazla alternatif imkana sahip olan proje, 3. Çevreyolu Bağlantısı, Kuzey Marmara Otoyolu Bağlantısı, 3. Havalimanı Yolu Bağlantı Kavşakları’na rahat bir bağlantı imkanı sunuyor.. İnşaatı devam eden metro, tramvay ve havaray gibi toplu ulaşım imkanı bulunan bölge, 3. Havalimanı’na da 13 kilometre mesafede yer alıyor. Gayrimenkul Sertifikası’ndaki öncelikli amacımız, daire alacak birikimi olmayan vatandaşlarımızın, bu projenin ve bölgenin geleceğine bugünden yatırım ortağı olmasını sağlamak.”
SATIŞ GELİRİ YA DA KONUT
Sistemin işleyişi 2 ayrı mekanizma üzerine kurgulu. Birincisi, elinde yeterli sayıda gayrimenkul sertifikası bulunan yatırımcılar sertifikaları karşılığında diledikleri gayrimenkul veya iş yerinin sahibi olabilecek. İkincisi, elinde yeteri kadar sertifikası olmayan veya mülk talep etmeyen yatırımcılar, 36 aylık teslim süresinin sonunda satılacak evin satış tutarından sertifikaları oranında pay alabilecek.
SİSTEM NASIL İŞLİYOR
Gayrimenkul Sertifikası ile vatandaşlar, Park Mavera 3 projesine yatırım ortağı olacak.
Buna göre, Başakşehir’deki inşaat projesi herkesin ortak olabileceği paylara bölünecek.
Borsa’da işlem görecek senetler için Vakıf Yatırım’la herhangi bir bankadan alım yapılacak.
Bir pay senedi 42,5 liradan satın alınabilirken, borsada alım-satım 36 ay boyunca sürecek.
Bu süreçte projeden daire satın almak isteyenler, istedikleri dairenin pay miktarı kadar senedi toplayarak dairenin tek sahibi olabilecek.
Satış Vaadi Sözleşmesi ile birlikte, daire borsa işlemlerinden çıkarılacak ve dairenin tapusu hemen sahibine teslim edilecek.
Gayrimenkul sahibi olmayı düşünmeyenler ise 36 ay boyunca diledikleri zaman pay senetlerini başka yatırımcılara devredilebilecek.
Proje sonunda inşa edilen gayrimenkuller açık artırmayla satılabilecek ve satış geliri pay sahiplerine payları oranında dağıtımı yapılacak.