Karaman’ın Ermenek ilçesinde 18 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciası davasında 373 sayfalık gerekçeli karar açıklandı. İhmale vurgu yapılan ve 3 temel sebebin etkili olduğu belirtilen gerekçeli kararda, “eski haritaların dikkate alınmaması, kontrol sondajlarının yetersizliği ve bir alarm tertibatının bulunmamasının” faciada önemli rol oynadığı belirtildi. Gerekçeli kararda “Delillerin değerlendirilmesi, oluş ve kabul” başlığı altındaki bölümde, kömür ocağında meydana gelen kaza sonucunda oluşan ani su baskını nedeniyle ocakta çalışan 18 işçinin hayatını kaybetmesiyle ilgili davaya esas soruşturma işlemlerinin başlatıldığı ifade edildi.
SANIK KUSURLARI FARKLI
Kovuşturma aşamasında da mahkemece daha geniş katılımlı bir heyeti oluşturularak yeniden bilirkişi raporu alındığı aktarılan bölümde, “Her ne kadar bu iki rapor arasında sanıkların sorumluluğu bağlamında farklı görüşler varsa da kazanın oluş nedeni konusunda raporlar aynı doğrultudadır” denildi. Sanıkların sorumluluğuna ilişkin görevler ve ihmallere mevzuat değerlendirmelerinde her iki kurulda aynı mevzuat hükümlerine dayanıldığı ancak sanıklara ilişkin farklı kusurlar belirlendiği anlatılan bölümde, kazanın oluş nedeni ve sebeplerinin kesin olarak bilimsel verilerle belirlendiği belirtildi.
KAZA ÖNLENEBİLİRDİ
Kazanın oluşumunda 3 temel sebebin etkili olduğunun anlaşıldığına değinilen bölümde, şu değerlendirmelere yer verildi: “Birinci sebep, eski imalatlara ilişkin haritalar, sonraki üretim faaliyetleri sırasında göz önünde bulundurulmamıştır. İmalat haritaları hazırlanırken eski imalat haritasıyla yeni imalatın aynı altlıkta birleştirilmeden ya da bilgisayar ortamında güncelleştirilmeden eski imalat ile ilişkisiz ve kopuk bir imalat haritası oluşturulmuştur. İkinci sebep, ocaktaki kömür çıkarma faaliyetleri sırasında, güvenlik amacına yönelik olarak tekniğine ve mevzuata uygun sondaj çalışmaları (kontrol sondajı) yapılmamıştır. 25 metrelik kontrol sondajları uygun aralıklarla yapılmış olsaydı, daha patlama noktasına gelinmeden 3. baş yukarının hemen başlarında bu su kütlesinin varlığı anlaşılır, kazanın meydana gelmesi önlenebilirdi.”
Gerekçeli kararda, “Eski imalatın varlığını tespite yönelik olarak 25 metre uzunluğunda yeterli sayıda sondaj yapılmaması maden çıkarma faaliyetini yürüten maden mühendisleri bakımından bir ihmale işaret etmektedir. İşçilerden birisi havasız kalma, bir kısmı suda boğulma ve karbonmonoksit gazı zehirlenmesinden dolayı ölmüşlerdir. Patlayan suyun geldiği yer eski bir ocak olduğundan burada biriken karbonmonoksit gazının da suyla birlikte ocağa dolduğu anlaşılmaktadır. Eski imalat yerinde birikmiş olan çok miktardaki zehirli gazlar ve su, eski imalatla güncel kazı bacasını ayıran yeraltı katmanının göçmesi sonucu aniden ocağı basmıştır. Su tüm galerileri doldurmuş olup, bu esnada gaz cephesi içinde kalan işçilerin bir kısmı gaz zehirlenmesi sebebiyle, işçilerin bir kısmı suda boğularak ölmüştür. Başka bir ifadeyle, eski imalata ilişkin haritalar ile yeni imalat haritalarının birbirleriyle çakıştırılması gerekmekteydi. Teknik nezaretçi, bu yükümlülükleri göz ardı etmiştir.”
SANIKLARDAN 7’SİNE HAPİS
Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki yargılamada, maden ocağının sahibi Saffet Uyar ve teknik nezaretçi Ali Kurt’a ayrı ayrı 13 yıl 9 ay hapis cezası verilmişti. Tutuksuz sanıklardan daimi nezaretçi maden mühendisi Yavuz Özsoy 18 yıl 9 ay, maden sahasının ruhsat sahibi Abdullah Özbey 11 yıl 3 ay, mühendis Cemile Karaca 6 yıl 8 ay, iş güvenliği uzmanı Engin Yetim 5 yıl 6 ay ve ocakta çalışan Naci Özsoy 3 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Heyet, tutuksuz sanık Nuray Yetiş, bir süre ocakta çalışan Hayrettin Kirazcı, firma yöneticisi Hüseyin Hüsnü Özbey, iş güvenliği uzmanı Cemal Demircioğlu, daimi nezaretçi mühendi Mehmet Zeybek, bir firmada yönetici Şerafettin Zeybek, puantör Mustafa Ayan, teknik nezaretçi Öjen Ünlü ve Ahmet Dağdeviren’e beraat vermişti.
SOMA’DA ERTELEME
Manisa’nın Soma ilçesinde, 301 işçinin hayatını kaybettiği maden faciasıyla ilgili dava, tarafların bilirkişi raporuna ilişkin yazılı görüşlerinin hazırlanması için 12 Ekim’e ertelendi. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesinde görülen duruşmada, tutuklu sanıklardan Soma Kömür İşletmeleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’ın söz aldığı sırada salondaki maden işçisi yakınları tepki gösterdi. Mahkeme heyeti, 6 sanığın tutukluluk hallerinin devamına, tutuksuz sanıklardan 10’unun adli kontrol şartının kaldırılmasına, 6 kişiye yurt dışına çıkış yasağı getirilmesine, diğer sanıkların durumlarının da devamına karar verdi. Mahkeme, görüş hazırlığı için davayı 12 Ekim’e erteledi.
KAZAYA KAYITSIZ KALINMASI KASTI
Sanıkların kasıtlı hareket ettiklerine yönelik hiçbir delil ve emare olmadığına dikkati çekilen bölümde, “Öngörülen muhtemel neticenin meydana gelmesine kayıtsız kalınması durumunda olası kast vardır. Olayımızda ise sondaj makinesi yönünden, ölümlerden sorumlu tutulan sanıklardan bir kısmı bu makinenin alınması için toplantı yapmış. Öngörülen muhtemel neticenin meydana gelmesinin istenmemesine rağmen objektif özen yükümlülüğüne aykırı hareket edilmek suretiyle neticenin meydana gelmesinin engellenemediği anlaşıldığından kusurun bilinçli taksir niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verildi. Gerekçeli kararda, 3 eksiğin şirket tarafından giderilmediğine dikkat çekildi.