Erken emeklilik ve emeklilikte yaşa takılanların (EYT) beklediği gün geldi çattı. Bugün TBMM Genel Kurulu'nun 27. dönem 2. yasama yılı açılacak ve gündemdeki konular ele alınacak. Mecliste görüşülecek olan başlıca konulardan biri de kamuoyunda emeklilikte yaşa takılanlar (EYT). Prim gün sayısını tamamlayan ancak yaş nedeniyle emekli olamayan bi çok vatandaşın gözü bu tasarıda. Emeklilikte yaşa takılanlar tasaraısından son dakika gelişmeleri sayfamızdan takip edebilir, açıklamaları görebilirsiniz.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN GÖZÜ MECLİSTE
Prim gün süresini doldurmasına rağmen yaş şartını yerine getiremediği için emekli olamayan yüz binlerce kişi, TBMM'de temsil edilen partilerden emekli olmalarını sağlayacak düzenlemeyi hayata geçirmelerini bekliyor. 24 Haziran'da yapılan seçimler öncesi bazı partilerin seçim beyannamesinde yer verdiği emeklilikte yaşa takılanlar sorunu, gündemdeki yerini koruyor.
Prim gün süresini doldurmalarına rağmen yaş şartını yerine getiremedikleri için emekli olup aylık alamayan yüz binlerce kişi, hazırlanan kanun teklifiyle umutlandı. Kanunun yasalaşması halinde erken yaşta emeklilik şansını yakalayacak yaşa takılanlar, Mecliste temsil edilen partilerden emekli olmalarını sağlayacak düzenlemeyi hayata geçirmelerini bekliyor.
"SİYASET ÜSTÜ BİR BAKIŞ AÇISIYLA ÇÖZÜME KAVUŞTURULMALI"
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Mali Sekreteri Ömer Kurnaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişikliklerle aylığa hak kazanma koşullarının zorlaştırıldığını söyledi. Özellikle 1 Ocak 2000'de yürürlüğe giren 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanun ile 1 Ekim 2008'de uygulamaya giren 5510 ayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yaş kademesinin yükseltildiği ve aylıkların bağlanmasının geciktirildiğini belirten Kurnaz, şunları kaydetti:
"Sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını yerine getiren yüz binlerce kişi, yaş koşulunu yerine getiremediği için emekli olamıyor. Belli yaşa gelen bu kişiler işverenlerin kendilerini verimsiz görmesi nedeniyle işinden olup, gelirsiz kalabiliyor. Devletimiz yaş dışındaki koşullarını yerine getiren sigortalıların gelirsiz ve sağlık haklarından yoksun kalmaması için bir formül geliştirmeli."
Muhalefet partilerine mensup milletvekillerinin emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili hazırladığı kanun teklifleri ile destek açıklamalarının kendilerini memnun ettiğini dile getiren Kurnaz, "Toplumsal bir mağduriyete dönüşen bu sorun, daha fazla vakit geçirilmeden siyaset üstü bir bakış açısıyla çözüme kavuşturulmalı." dedi.
EYT İÇİN KANUN TASARISI TBMM’YE SUNULDU
Emeklilikte Yaşa Takılanlar için meclise sunulmaya hazırlanan yasada 15 maddenin oluşacağı açıklandı. Yeni yasaya göre, emekli olmak isteyen vatandaşlar, emekliliği için gerekli yılları her ay maaşının yüzde 5 daha az almayı kabul ederek emekliliğini tamamlayacak. EYT yüzde 5 formülünü maaşında kestirmek şartıyla kabul edenler hemen emekli olacak. Bu formülün gereken prim gününü dolduran ve emeklilik için yaşa takılan kişiler için kurtarıcı olması bekleniyor.
Bu günlerde meclise gelmesi beklenen bu taslak 15 maddeden oluşuyor. Bu emekli adaylarının erken emekli edilmeleri halinde, hazineye ne kadarlık bir maliyet yansıyacağı hesaplarını ise Maliye Bakanlığı yürütüyor. Bu tasarı taslağına göre emekli adayları, emeklilik yaşına kadar geçen süre içinde belli oranda eksik maaş alacak, emeklilik yaşları geldiğinde ise normal maaş almaya başlayacaklar.
Bu taslağa göre;
Emekliliğine yaş itibariyle 1 yıl kalanlar % 4
Emekliliğine yaş itibariyle 2 yıl kalanlar % 5
Emekliliğine yaş itibariyle 3 yıl kalanlar % 6
Emekliliğine yaş itibariyle 4 yıl kalanlar % 7
Emekliliğine yaş itibariyle 5 yıl kalanlar % 8
Emekliliğine yaş itibariyle 6 yıl kalanlar % 9
Emekliliğine yaş itibariyle 7 yıl kalanlar % 10
oranında düşük maaş ile, kalan süreler boyunca yaşlılık aylığı alabilecekler.
EYT SORUNU NEDİR?
08 Eylül 1999’da emeklilik yasasında değişiklik yapıldı. Bu tarihten önce 18 yaşında işe başlayan bir kadın 20 yılda ve 38 yaşında, erkek ise 25 yılda ve 43 yaşında emekli olabiliyordu. 1999 yılında çıkarılan yasa ile emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 oldu. 1999'dan önce işe girmiş olanlar için de kademeli geçiş hükümleri kabul edildi. Buna göre;
Örneğin, 1970 doğumlu olan ve ilk defa 1990 yılında çalışmaya başlayan bir erkek yaş şartı olmasa 25 yıllık sigortalılık süresinin dolduğu 2015 yılında emekli olabilecekken, yaş şartı nedeniyle 52 yaşında, yani 2022 yılında emekli olabiliyor ve emeklilikte yaşa takılıyor.
4.500 GÜN İLE ERKEKLERDE EMEKLİLİK
60 yaşını doldurmuş olması , 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile kısmı emekli olabileceklerdir.
01.05.2008 GÜNÜNDEN SONRA İŞE GİREN ERKEKLERİN EMEKLİLİK ŞARTLARI
Normal Emeklilik Şartları:
7200 günü 31.12.2005 tarihine kadar tamamlayan erkekler 60 yaşında emekli olur ama diğerleri için tablo aşağıdadır.
- 01.01.2036 ila 31.12.2037 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 61 yaş
- 01.01.2038 ila 31.12.2039 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 62 yaş
- 01.01.2040 ila 31.12.2041 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 63 yaş
- 01.01.2042 ila 31.12.2043 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 64 yaş
- 01.01.2044 ila 31.12.2045 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 65 yaş
- 01.01.2046 ila 31.12.2047 tarihleri arasında 7200 günü tamamlayan için 65
Erkeklerin SSK'dan 5400 gün ile emeklilik şartları:
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrası işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4a bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartı 5400 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının tesbiti 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zamana göre belli olur. Buna göre; 5400 günü 31.12.2005 tarihine kadar tamamlayan erkekler 63 yaşında emekli olur.
Diğerleri İse:
- 01.01.2036 ila 31.12.2037 tarihleri arasında 5400 günü tamamlayan erkekler 64
- 01.01.2038 gününden sonra 5400 günü tamamlayan erkekler için 65 olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanması 5400 prim gün sayısı şartını doldurduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.
KADINLARDA EMEKLİLİK ŞARTLARI
Belirli süre sigortalı olup bu süre içinde primlerini eksiksiz ödeyen ve yaş şartını da yerine getiren kadın çalışanlar, erkeklere göre daha az prim ödeme gün sayısı ile daha erken yaşta emekliliğe hak kazanıyorlar. Kadın çalışanlar yaş haddinde de emekli olup kısmi aylık alabiliyorlar.
SSK kapsamında bayanların emekli yaşı işe ilk giriş tarihine göre değişir. İlk defa 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalı olmanız halinde 58 yaş ve 7200 gün şartı ile emeklilik hakkı kazanabiliyorsunuz. Ancak 58 yaşında emeklilik hakkı elde edebilmeniz için 7200 iş gününü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlamanız gerekiyor.
3600 gün ve 15 yıllık sigortalılık süresini;
– 23.05.2002 tarihinden önce tamamladıysanız 50 yaşında,
– 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında tamamladıysanız 52 yaşında,
– 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında tamamladıysanız 54 yaşında,
– 24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında tamamladıysanız 56 yaşında,
– 24.05.2011 tarihinde sonra tamamladıysanız 58 yaşında 3600 gün ile emeklilik hakkı elde edebilirsiniz.
SSK ya da diğer kapsamlarda ilk işe giriş tarihiniz 08.09.1999 tarihi ile 30.04.2008 tarihleri arası ise; 4500 gün 25 yıllık sigortalılık süresi ve 58 yaşı tamamlamanız halinde SSK yaş haddinden emekli olabilirsiniz.
SSK ya da diğer kapsamlarda ilk işe giriş tarihiniz 01.05.2008 tarihi ve sonrası ise 5400 gün 61 yaşı tamamlamanız halinde emekli olursunuz. Ancak yine bu tarihten sonra girişi olanlar emeklilikte kademeli geçişe tabidir. 5400 günden 61 yaşında emekli olabilmeniz için 5400 günü en geç 31.12.2035 tarihine kadar tamamlamış olmanız gerekiyor.
Ayrıca; 5400 günlük prim gününü; 31.12.2037 tarihine kadar tamamlamanız halinde 62 yaşında, 31.12.2039 tarihine kadar tamamlamanız halinde 63 yaşında, 31.12.2041 tarihine kadar tamamlamanız halinde 64 yaşında, 01.01.2042 tarihinden sonra tamamlamanız halinde ise 65 yaşında emekli olursunuz.
Erken emeklilik ve emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) tasarısında son durum nedir? Mecliste kabul edildi mi? Sigorta prim gününü dolduran ancak yaş nedeniyle emekli olamayan yüzbinlerce vatandaş, EYT'nin çıkmasını bekliyor. Bugün meclisin gündemindeki ilk konulardan olan erken emeklilik ve emeklilikte yaşa takılanlar konusundaki son dakika gelişmeleri ve yapılacak resmi açıklamaları karar.com'dan takip edebilirsiniz.