Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Erdoğan, ilaca dirençli epilepsilerde ani ölüm riskinin yaklaşık yüzde 3, ilaçların etki oranının ise yüzde 70 olduğunu belirterek, ilaca dirençli hastalarda uygulanan cerrahi tedavi yöntemini anlattı.
Prof. Dr. Ersin Erdoğan, tüm yöntemler içinde kesin çözümün sorunlu bölgenin çıkarılması ile mümkün olduğunu ve bu durumda, hastanın bir daha nöbet geçirme riskinin yüzde 90 oranında engellendiğini ifade etti. Epilepsinin, beynin normal aktivitesinin sinir hücrelerinde aşırı, ani elektriksel boşalması ile bozulması sonucu ortaya çıkan nörolojik bir hastalık olduğunu belirterek, toplumda her yüz kişiden birinin, bir veya birden fazla sayıda epilepsi nöbeti geçirdiğini belirten Erdoğan, "Türkiye'de yaklaşık 700 bin epilepsi hastası bulunmakta ve her yıl 30 bin civarında yeni epilepsi hastası ilave oluyor" dedi.
Prof. Dr. Ersin Erdoğan
Erdoğan, hastalık nöbetlerinin kol ya da bacaklarda kasılma, şuur kaybı ile kendini gösterdiğini ifade ederek, şunları kaydetti: "Jeneralize nöbet diye isimlendirilen durumda, beynin tüm katmanları etkileniyor, kolda ve bacakta kasılma, ağızdan salya gelmesi ve idrarı tutamama söz konusu olabiliyor. Küçük nöbetlerde ise hasta 5-20 saniye bir yere dalarak bakabiliyor ya da bir kolunda hareket tarzında aksama olabiliyor ama şuurunu kaybetmiyor. Hastanın ağzını şapırdatma ya da anormal hareketler sergilemesi halinde de şuur kaybı söz konusu olabiliyor. Bu durum, hastanın burnuna anormal koku gelmesi ya da ani korku hissi ile kendini gösterebiliyor. Bu sırada, anormal ses de çıkarabiliyorlar ve nöbet süresi bir ya da üç dakika sürüyor, ancak büyük nöbetlerde kişinin uyanması belli bir süre alıyor” dedi.
İlaca Dirençli Epilepsilerde Ani Ölüm Riski Yüzde 3
İlaca dirençli epilepsilerde ani ölüm riskinin yaklaşık yüzde 3 olduğu uyarısında bulunan Erdoğan, "Bu durum, genellikle uykudayken hayatını kaybetme tarzında olabilir. Nöbete bağlı yüksekten düşme, trafik kazası, boğulma da bu oranın dışındadır" diye konuştu. Epilepsi tanısı konulan hastaların ilaç tedavisi gördüğünü, ancak kimi durumlarda buna direnç geliştiğini vurgulayan Erdoğan, "İlaçların etki oranı yüzde 70, geri kalan kısımda ise etki etmiyor. İlaca dirençli hastalara, cerrahi tedavi ile müdahale ediyoruz" dedi.
Cerrahi uygulama öncesinde çeşitli görüntüleme tekniklerinin yanı sıra özellikle EEG-video monitörizasyon denilen tetkik kullanılarak hastanın durumunun detaylı olarak incelendiğine işaret eden Erdoğan, şöyle devam etti:
"Hastanın ilaca dirençli olması ve sık nöbet geçirmesi durumunda, bu kişinin nöbetinin hastane ortamında değerlendirilmesi gerekiyor. Bu nedenle, kişiyi EEG-video monitörizasyon ile üç nöbetini kaydedecek kadar hastaneye yatırıyoruz. Uygulamanın yapılabilmesi için, hastanın haftada üçten fazla nöbet geçiriyor olması lazım. Hastanın nöbetlerini inceliyor, nöbet sırasında hangi hareketleri yaptığına bakıyor ve bu sorunun beynin neresinden kaynaklandığını belirliyoruz. Özel görüntüleme teknikleriyle belirlenen lezyon, epilepsi yapılan diğer tetkiklerle uyuştuğunda cerrahi uyguluyoruz."
Kesin çözüm sorunlu bölgenin çıkartılması
Tüm yöntemler içinde kesin çözüm, sorunlu bölgenin çıkarılması ile mümkün oluyor. Bu durumda, hastanın bir daha nöbet geçirme riski yüzde 90 oranında engelleniyor. Elbette, çıkarılacak bölümün, hastaya zarar vermeyecek bir kısım olması gerekiyor. Bu teknikte, operasyon başarısı yüzde 85. Bu uygulama sonrasında, hastaların nöbet geçirmeleri kesiliyor. Ancak sözonusu bölümün çıkarılamayacak bir özellik taşıması halinde de ilgili kısımlar arasındaki bağlantı cerrahi ile kesiliyor. Bu teknikte başarı oranı yaklaşık yüzde 50.
Bir de pil takılıyor. Bu yöntemde, beyinden çıkan sinire elektrotlar yerleştiriliyor, pil de göğüs üzerine yerleştiriliyor. Pil, 5 dakikada bir 30 saniye kadar çalışıyor. Bu şekilde nöbet geçirme sayısını yüzde 50 oranında azaltıyor. Bu uygulama sonrasında nöbetin ortadan kalkması söz konusu değil, sadece sıklığı azaltılabiliyor.