Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, taşınmaz ticaretine ilişkin yönetmelik değişikliğiyle, emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasını, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını ve kayıt dışılığın önlenmesini amaçladıklarını belirterek, artık yetki belgesi almadan emlakçılık faaliyeti yapılamayacağını ve belgesi bulunmayan işletmelerin ilan sitelerine üye olamayacağını bildirdi.
Ticaret Bakanlığının "Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"i Resmi Gazete'de yayımlandı.
Bakan Pekcan, yaptığı yazılı açıklamada, söz konusu yönetmelik değişikliği ve oluşturulacak sisteme ilişkin bilgi verdi.
Emlakçılık sektörüne yönelik düzenlemenin, sektör temsilcilerinin yanı sıra ilgili tarafların görüş ve katkıları alınarak hazırlandığını bildiren Pekcan, "Düzenlemeyle emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasını, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını ve kayıt dışılığın önlenmesini amaçlıyoruz." ifadesini kullandı.
Pekcan, bu sayede emlakçılık faaliyetlerinin adil rekabet koşullarında, kolay, hızlı ve güvenli bir ortamda yapılmasını sağlamayı ve sektörün daha nitelikli hale getirilerek sağlıklı bir işleyişe kavuşturulmasını hedeflediklerini belirtti.
Geçen yıl yaklaşık 2 milyon 400 bin gayrimenkul satışı yapıldığına ve bu satışların kayıtlı ekonomik değerinin yaklaşık 390 milyar lira olduğuna dikkati çeken Pekcan, şu değerlendirmede bulundu:
"Ülkemizde gayrimenkul satışlarının yüzde 50’si emlak işletmeleri aracılığıyla yapılıyor ve emlakçılık faaliyetinde bulunan 60 binin üzerinde işletme bulunuyor. Buna karşın kayıt dışı faaliyetler nedeniyle bu sayının çok daha üzerinde kişinin taşınmaz alım satımı ile kiralanmasına aracılık ettiği tahmin ediliyor. Yaptığımız düzenlemeyle şeffaf, hesap verebilen ve kayıt altında bir emlakçılık sektörü oluşturulmasını ve sektörün yakından takip edilerek haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını amaçlıyoruz."
KAYITLI VE NİTELİKLİ EMLAKÇILIK
Halihazırda faaliyetteki emlak işletmelerine yetki belgesi almaları için verilen geçiş sürecinin 31 Ağustos 2020'de sona erdiğini belirten Pekcan, yetki belgesi almadan emlakçılık faaliyetinde bulunulamayacağını, yetki belgesi olmadan emlakçılık yapanlar hakkında idari yaptırım uygulanacağını bildirdi.
Pekcan, daha önce bir iş yerinde birden fazla emlak işletmesi faaliyet gösterse dahi bunlardan yalnızca biri için yetki belgesi verildiğini ifade ederek, bundan böyle aynı iş yerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için ayrı ayrı yetki belgesi verileceğine dikkati çekti.
Bu sayede, hem işletme ve sözleşmeli işletme ilişkisinin takip edileceğini hem de sektördeki tüm aktörlerin belgelendirilerek bu alanda faaliyet gösterenlere ilişkin net verilere ulaşılacağını vurgulayan Pekcan, gelişmiş emlak piyasası bulunan ülke örneklerinde olduğu gibi Türkiye'de de emlakçılık faaliyetlerinin eğitimli, gerekli yetkinliğe ve iş tecrübesine sahip kişiler marifetiyle yürütüleceğini bildirdi.
Pekcan, şunları kaydetti:
"Bundan böyle, yeni bir emlak işletmesi açılabilmesi için taşınmaz ticareti konusunda en az 100 saatlik eğitim alınması ve mezuniyet durumuna göre en az 12 ay veya 6 ay emlak danışmanlığı yapılmış olması gerekmektedir. En az 100 saatlik mesleki eğitim almayanlar ve mesleki deneyime sahip olmayanlar emlak işletmesi açamayacak. Ayrıca, emlak işletmesi sahipleri ile şirket yetkililerinin Seviye 5, emlak işletmesinde sigortalı çalışanların ise Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi ile faaliyet gösterme yükümlülüğü olacak. Bu sayede sektördeki iş gücünün niteliğine önemli katkı sağlanacak ve tüketicilerin daha kaliteli hizmet alması mümkün olacak."
HİZMET BEDELİ SINIRI ETKİN BİR ŞEKİLDE DENETLENECEK
2018 yılında alım satıma aracılıkta hizmet bedeli üst sınırının yüzde 4, kiralamaya aracılıkta ise bir aylık kira bedeli olarak belirlendiğini belirten Pekcan, geçen 2 yıllık süreçte, vatandaşlara ek hizmetler veriyormuş gibi göstererek bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlak işletmelerinin görüldüğünü ve bu duruma kesinlikle müsaade edilmeyeceğini vurguladı.
Pekcan, "Emlak alım satımına aracılıkta yüzde 4 olan hizmet bedeli üst sınırı ile kiralamaya aracılıkta bir aylık kira bedeli olarak uygulanan hizmet bedeli üst sınırı etkin şekilde denetlenecek ve vatandaşlarımızdan bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacak ve bu uygulamada ısrar eden işletmelerin yetki belgeleri iptal edilecek." ifadelerini kullandı.
Bakan Pekcan, bu sayede, hizmet kalitesinin artırılmasına ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine katkı sağlanacağını ve mevzuata uygun faaliyet göstermeyen işletmelerin sektörden arındırılacağını bildirdi.
"TÜKETİCİYİ YANILTICI İLANLARA SON"
Taşınmaz ticaretine yönelik ilanlara ilişkin de ilk kez düzenleme yapıldığına dikkati çeken Pekcan, "Yetki belgesine sahip olmayan işletmeler ilan sitelerine üye olamayacak." bilgisini verdi.
Pekcan, tüm ilanlarda yetki belgesi numarasına yer verilmesi ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanının kullanılmasının zorunlu olacağını belirterek şunları ifade etti:
"Taşınmaz ilanlarında, taşınmaza ilişkin bilgilerin eksik veya yanlış verilmesi ya da harita üzerinde taşınmazın yerinin hatalı işaretlenmesi gibi tüketicileri yanıltıcı hiçbir bilgiye yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere Bakanlığımızca idari para cezası uygulanacak. Diğer taraftan, işletmelerin taşınmaz satış ilanlarının yayınlandığı ilan siteleri, yetki belgesine sahip olmayan işletmeleri üye yapamayacak, ilanlara ilişkin talep ve şikayetleri etkin şekilde sonuçlandıracak, ilan ve üyeliklere ilişkin ihtiyaç duyulan tüm bilgileri Bakanlığa iletecek. Vatandaşlarımızın, ticari faaliyet kapsamında olmayan taşınmaz ilanlarına ise herhangi bir kısıtlama getirilmemektedir. Bu ilanlar eskiden olduğu gibi verilmeye devam edilecek. Yapılan düzenlemeler sayesinde yetkisiz verilen ve aldatıcı niteliği bulunan ilanların sebep olduğu haksız rekabet ve tüketici mağduriyetleri önlenirken, yetki belgesiz ticari faaliyetler de Bakanlıkça takip edilerek cezalandırılabilecek."
"YETKİ BELGESİNE İLİŞKİN SÜREÇLERDE DİJİTALLEŞME ARTIRILARAK BÜROKRASİ AZALTILIYOR"
Bugüne kadar yaptıkları tüm düzenlemelerde olduğu gibi ticarete ilişkin süreçlerde de bürokrasinin azaltılması için büyük gayret sarf ettiklerini belirten Pekcan, düzenlemeyle yetki belgesi verilmesi ve yenilenmesinde de bürokratik süreçlerin azaltıldığını bildirdi.
Pekcan, "Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret il müdürlükleri tarafından iki ayrı iş yeri kontrolü yapılmakta iken bundan böyle kontrol yalnızca belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden önce yapılacak." bilgisini verdi.
Yetki belgesine ilişkin işlemlerin tamamının Bakanlığın internet adresi üzerinden ulaşılabilen Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi'nden (TTBS) gerçekleştirileceğini kaydeden Pekcan, "İl müdürlüklerimiz, ilgili tüm kurumların mevcut elektronik sistemleriyle sağlamış olduğumuz entegrasyonlar sayesinde başvuruları hızlı biçimde sonuçlandıracak. Ayrıca vatandaşlarımız da bu sistem üzerinden bir emlak işletmesinin yetki belgesine sahip olup olmadığını sorgulayabilecek. Bu sayede daha kolay, hızlı, güvenli ve şeffaf emlakçılık sektörünün temelleri atılmış olacak." ifadelerini kullandı.
TAŞINMAZ TİCARETİNE KONU HİZMETLERİN ÇERÇEVESİ ÇİZİLİYOR
Düzenlemeyle, taşınmaza yönelik alım satım ve kiralama hizmetleriyle birlikte verilebilecek hizmetlerin çerçevesinin çizildiğine dikkati çeken Pekcan, sektörün en çok talep ettiği konuların başında gelen yetki belgesine sahip işletmelerin tapu ve kadastro müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, belediyeler ve diğer kurumlardaki işlemlere aracılık etme ve bu kurumlardan bilgi ve belge temin etme taleplerinin de yönetmeliğe eklenen hükümle karşılandığını kaydetti.
EN ÇOK KONUT SATILAN İLÇELER BELLİ OLDU
Ocak-ağustos döneminde en çok konut satışı gerçekleşen ilçe 23 bin 79 adetle Esenyurt olurken, en yüksek artış yüzde 126 ile (13 bin 630) Etimesgut'ta gerçekleşti.
AA muhabirinin TÜİK verilerinden derlediği bilgiye göre, yılın 8 ayında en çok konut satılan ilçeler sıralamasında liderlik 23 bin 79 adetle Esenyurt'un oldu.
Esenyurt'u 18 bin 978 adetle Çankaya, 18 bin 100 adetle Keçiören, 14 bin 381 ile Mamak, 13 bin 630 ile Etimesgut takip etti.
Antalya Kepez 13 bin 618 adetlik satışla altıncı, Ankara Yenimahalle 13 bin 559 ile yedinci, Bursa Nilüfer 12 bin 585 ile sekizinci, Konya Selçuklu 10 bin 720 ile dokuzuncu, Gaziantep Şahinbey 10 bin 488 adetle onuncu sırada yer aldı.
İlk 20'de bulunan diğer ilçeler ise 10 bin 373 adetle Sincan, 10 bin 270 ile Gaziantep Şehitkamil, 9 bin 459 ile Pendik, 9 bin 405 ile Kayseri Melikgazi, 9 bin 170 ile Beylikdüzü, 9 bin 5 ile Antalya Muratpaşa, 8 bin 972 ile Ankara Altındağ, 8 bin 770 ile Sancaktepe, 8 bin 740 il Eskişehir Tepebaşı, 8 bin 289 ile Buca şeklinde sıralandı.
Ocak-ağustos döneminde en çok konut satılan ilk 20 arasına Ankara'dan 7, İstanbul'dan 4, Antalya ve Gaziantep'ten ikişer, İzmir, Kayseri, Eskişehir, Konya ve Bursa'dan birer ilçe girdi.
EN ÇOK SATIŞ ARTIŞI ETİMESGUT VE ÜMRANİYE'DE
Yılın 8 ayında konut satışlarının en çok arttığı ilçe yüzde 126 ile Etimesgut oldu. Bu ilçede satış adedi 6 bin 70'ten 13 bin 630'a çıktı.
Etimesgut'u yüzde 90 ile (8 bin 104 adet) Ümraniye, yüzde 84 ile Çankaya ve Diyarbakır Yenişehir takip etti. Yenişehir'de 2 bin 357 adet konut satışı gerçekleşti.
Tekirdağ Çorlu yüzde 82 ile (6 bin 319 adet) beşinci, İzmir Menemen yüzde 80,1 ile (4 bin 299) ile altıncı, İzmir Bayraklı yüzde 80 ile (3 bin 96) ile yedinci, Çekmeköy yüzde 76 ile (5 bin 677) sekizinci, Mersin Toroslar yüzde 75 ile (3 bin 561) dokuzuncu, Ankara Yenimahalle yüzde 74 ile onuncu sırada yer aldı.
Konut satışlarının söz konusu dönemde en çok arttığı ilçeler ilk 20 ilçe arasına Adana Seyhan yüzde 72, İzmir Çiğli yüzde 71, Keçiören yüzde 70, İzmir Bornova, Arnavutköy ve Afyonkarahisar Merkez yüzde 67, Edirne Merkez ve Beykoz yüzde 66, Kocaeli Darıca yüzde 65 Tekirdağ Çerkezköy yüzde 64 ile girdi.