'Elektrikli scooter yasaklandı mı?', 'Elektrikli scooterlar kaldırılacak mı?', 'e-Scooter güvenli mi?', 'Türkiye'de kaç kişi e-scooter kullanıyor?' sorularının yanıtları internette araştırılıyor. 'Martı' firmasıyla birlikte yeni firmaların da piyasaya girmesiyle, sokakta elektrikli scooter kullananların sayısında artış yaşanıyor. Taksicilerin e-scooter firmalarından şikayetçi olmalarının ardından, "Mutlaka bir düzenleme gelecek. Sonuçta yolcu taşıyorlar. 'Ben vergi veriyorum' demekle olmuyor. İşin içine yolcu taşımacılığı girdiğinde, trafiğe çıkma girdiğinde düzenleme şart oluyor" diyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, scooterlarla ilgili düzenlemenin yolda olduğunu dile getirmişti. İşte yeni düzenlemenin detayları...
ELEKTRİKLİ SCOOTERLAR YASAKLANACAK MI?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve elektrikli scooter sektöründeki diğer katılımcılarla beraber 'Mikro Hareketlilik Odak Grup Toplantısı' düzenledi. Toplantıda elektrikli araçların Türkiye'deki yaygınlığından ötürü ulaşımdaki önemi vurgulandı. Ayrıca bakanlık, e-scooterlar ile alakalı yapılması planlanan düzenlemelerden de bahsetti.
Bu bağlamda ilk olarak, faaliyet izni almak için başvuruda bulunan e-scooter firmalarının, mobil uygulamasının olması ve sunucularının da Türkiye'de olması isteniyor. Ayrıca şu anda dünya genelinde kullanılmakta olan 4.6 milyon adet e-scooter sayısının, 2024 yılına kadar 6 katına çıkabileceğinin de ifade edildiği bu toplantıda, mikro hareketlilik araçlarının çevreciliğinden de bahsediliyor. Buna göre araçların, dünya çapında gerçekleşen yıllık bazda 1.7 milyar ton karbon salınımını azaltacağı söyleniyor.
e-SCOOTER YÖNETMELİĞİNİN DETAYLARI
Mikro Hareketlilik Odak Grup Toplantısı'nda konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu'nun açıklamalarına göre, şu an ülkemizin nüfusunun yüzde 92'sinden fazlası şehirlerde ve ilçe merkezlerinde yaşıyor ve dolayısıyla e-scooterlar, bu açıdan ulaşımda kendine büyük bir yer ediniyor. Ayrıca araç ve şirketlerin şu anda lisanslarının olmamasının önemli bir engel oluşturduğunu da ifade eden Bakan Karaismailoğlu, bu engellerin aşılması noktasında kamu ve özel sektörün iş birliği içinde olmasının öneminin altını çizdi.
İşte tüm bu iş birliklerini sağlamak ve sorunları çözmek için sektörde belirli standartlar oluşturulacağını söyleyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, "Vatandaşlarımızın hem güvenliğini hem de en iyi standartlarda hizmet almasını sağlıyoruz" diye konuştu.
Toplantıda Bakan Adil Karaismailoğlu, yaş sınırı, güvenlik araçlarının kullanılması ve hız sınırı dahil olmak üzere e-scooterların ulaşımdaki yerine dair ilk düzenlemelerden bahsetti. Buna göre, şehirler arası yollar ve azami hız sınırı 50 km/saat üzerinde olan kara yollarında e-scooterların kullanılmaması isteniyor.
SCOOTERI AYNI ANDA SADECE 1 KİŞİ KULLANABİLECEK
Diğer düzenlemeler ise şu şekilde:
* e-Scooterda sadece kişisel eşyalar taşınacak
* Yayaları, engellileri ve yaşlıları zor duruma sokmayacak şekilde kullanılacak
* Kask, dizlik, reflektör ve ceket gibi güvenlik ekipmanlarının kullanılması istenecek
* Firmalar, çağrı merkezi veya mobil uygulama üzerinden kullanıcıya destek sağlayacak
* Görüntü kirliliğine sebep olmayacak şekilde kullanılması gerekecek
Bunlara ek olarak eelektrikli scooterların her şehirde toplu taşıma araçlarıyla uyumlu bir şekilde kullanılması yönünde de planlamalar yapılması, yönetmeliğin öngördüğü düzenlemeler arasında yer alıyor. Bir diğer önemli konu ise yerlilik. Bu noktada Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, e-scooter'larda kullanılacak donanım ve yazılımların tamamen yerli olmasını teşvik edecek. Ayrıca yerli ürün kullanan firmalara da kolaylık sağlanacak.
TÜRKİYE'DE 3 MİLYON KİŞİ ELEKTRİKLİ SCOOTER KULLANIYOR
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu'nun açıklamalarına göre, şu anda Türkiye'de 35 bin adet e-scooter kullanan 3 milyonu aşkın kişi var. Üstelik e-scooterlar, koronavirüs (corona virüsü) salgın hastalığı nedeniyle insanların alternatif ulaşım aracı arayışına girmesinden dolayı trafikte büyük bir ivmeyle yaygınlaşmaya devam ediyor. Bu duruma dikkat çeken Bakan Karaismailoğlu da içinde bulunduğumuz dönemin şartları gereğince yenilikçi adımlarla çalışmalarına hız verdiklerini ifade etti.
Esasında düzenlemelerin tek nedeni, e-scooterların salgın hastalık döneminde yaygınlaşması değil. e-Scooter'lar, gürültüsüz olmaları ve karbon emisyonu bakımından da son derece çevre dostu olduğu için benimseniyor. Konuşmasında bu hususa da dikkat çeken Bakan Karaismailoğlu, mikro hareketlilik araçlarının yaygınlaşmasına yardımcı olmak ve seyahatin belli standartlar çerçevesinde güvenli bir şekilde yapılması amacıyla ilk çalışmalara başladıklarını söyledi.
İlgili çalışmalarda dikkat edilecek önemli husus, e-scooterların şehir içinde yol güvenliğine etkileri ve altyapısal birtakım koşulların belirlenmesi noktasında olacak. Bakan Karaismailoğlu, bu konu üzerinde özellikle durduklarını belirterek, ortaya koydukları vizyonun, yol kapasitelerinin verimli kullanılması, çevreye verilecek potansiyel zararların azaltılması ve trafik güvenliğini artırma noktasında olduğunu kaydetti.
ELEKTRİKLİ SCOOTERLAR GÜVENLİ Mİ?
Dünyanın pek çok yerinde görülen bu uygulama İstanbul gibi trafiği muazzam olan bir şehirde vatandaşların hayatını kolaylaştırmayı hedefliyor.
Cep telefonuna yüklenen bir uygulama ile kullanıcılar civarlarındaki scooterları görebiliyor. Görülen scooter'lardan en yakın olan seçilerek QR (kare) kod okutmasıyla birlikte scooter aktif hale getiriliyor.
İSTANBUL'DA HIZ EN FAZLA 18 KİLOMETRE HIZ
Yolculuk sona erdikten sonra yine QR kod ile vasıtanın üzerindeki kilit aktif edilerek uygun bir yere bağlanıyor. İstanbul'da aktif olan Martı isimli scooterların en fazla 18 kilometre hız yaptığı belirtiliyor.
Scooter şehir ulaşımına bir alternatif oluşturur mu bilinmez ama bu cihazlar içinde trafikte birtakım kurallar getirilmesi gerekiyor.
Örneğin yurt dışındaki emsallerinde scooterlara birer plaka veriliyor. Böylece trafik kurallarını ihlal eden bir cihazın plakasını vatandaş bilebiliyor.
BİRÇOK ÜLKEDE YASAL STATÜSÜ YOK
Türkiye'de elektrikli scooterların nasıl hareket edebileceği konusunda tam olarak bir yasal mevzuat yok. Aslına bakarsanız birçok ülkede de yasal statüleri bulunmuyor veya zamanla oluşuyor. Dünyada elektrikli scooterın büyük üreticilerinden Bird Los Angeles'ta uzun süren bir mücadelenin ardından yasal statüsünü alabilmişti. Kanada'nın pek çok eyaleti elektrikli scooterları yasakladı.
Taşıtın sadece özel mülklerde kullanılabileceğine hüküm getirildi. New York Queens ve Bronx bölgelerinde elektrikli scooter'ların kullanımını yasal hale getirmeye hazırlanırken metrekareye milyonlarca insan düşen Manhattan Adası'nda elektrikli scooter'ların kullanılması yasak.
Bu yılın mayıs ayında Almanya'da elektrikli scooterların kullanılması yasalaştı. Bütün elektrikli scooterlar Almanya Ulaştırma Bakanlığı tarafından kayıt altına alınıyor ve hepsine birer plaka veriliyor. Scooter'ların dar kaldırımlarda yol alması yasaklandı. Cihazın maksimum 20 kilometre hız yapabilmesine karar verilirken sürücünün en az 14 yaşında olması gerekecek.