EKONOMİ SERVİSİ
Ekonomi yönetimin aldığı yanlış kararlar TL’yi en değersiz para birimi yapmaya devam ediyor. Merkez Bankası’nın ard arda aldığı faiz indirimleri dolar/TL kurunun çift haneleri görmesine neden olurken, ABD’de yaşanan gelişmeler de minimum düzeyde etkiledi.
Perşembe günü açıklanacak faiz kararı öncesinde TL’de değer kaybı devam ediyor. Dolar/TL, Türkiye’de devam eden enflasyon-para politikası endişeleri ve doların küresel çapta değer kazanmasıyla birlikte yeni tarihi zirve olan 10 seviyesinin üzerindeki seyrini sürdürüyor. Dolar/TL, dün 10.44 seviyesini aşarken ekonomi yönetimi topu birbirine attı. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, ekonomik gidişatta her kurumun üzerine düşeni yerine getirmesinin önemli olduğunu söyledi.
Enflasyonda istenilen seviyede olmadığını vurgulayan Bakan Elvan “Karşımızdaki enflasyonun, arz ve talep kaynaklı sebeplerinin yanında, fiyatlama davranışları ve bekleyişler kanalıyla da bozulan bir yapısı var. Dolayısıyla her bir kurumun, kendi görev alanı kapsamında üzerine düşeni yerine getirmesinin önemli olduğunu düşünüyorum. Biz Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak, enflasyonla mücadele kararlılığımızı çok net bir biçimde gösteriyoruz. Yönetilen ve yönlendirilen fiyatların yanında, iç talep gelişmelerini de çok yakından takip ediyor, gerektiğinde makro ihtiyati tedbirleri gecikmeden alıyoruz. Şunu çok net ifade edeyim. Enflasyonla mücadeleyi kararlı ve bütüncül bir anlayışla sürdürdüğümüz ölçüde, döviz kuru istikrara kavuşacak ve ülke risk primimiz düşecektir. Bu sayede uzun vadeli faiz oranları da gerileyecek ve yatırımlar için öngörülebilirlik ufku artacaktır’’dedi. Bu açıklama üstüne ekonomistler, Hazine’nin kur ve enlesyon artışından Merkez Bankasını sorumlu tuttuğunu ve Saray’a mesaj gönderdi şeklinde yorumladı.
‘FAİZ İNDİRİMİ BAŞIBOŞ KUR VE ENFLASYON DEMEK’
Ekonomik gidişat ve perşembe günü yapılacak olan Para Politikası Kurulu, toplantısına ilişkin konuşan İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Merkez Bankası’ndan faiz indirimi beklemediğini belirtti. Mekez Bankası’nın bu hafta faizi pas geçeceğini düşünüyorum diyen Aran “Kredi maliyetlerinden önce enflasyonu konuşmalıyız. Faizleri indirmek enflasyonu ve kuru başıboş bırakmak anlamına gelecek. Bunun kimsenin hayrına olmadığını düşünüyorum. Merkez Bankası zaten öngördüğümüzün ötesinde faiz indirimlerini yaptı. Ben artık ilave düşüşün Türkiye için yarardan ziyade zarar getireceğini düşünüyorum. Faiz artık enflasyonu takip etmeli” dedi. Garanti Bankası’nın satışını ve bankacılık sektörünü değerlendiren Aran, BBVA’nın adımının son derece yerinde bir hareket olduğunu söyledi. Bloomberg HT’ye açıklamalarda bulunan Aran, “Türkiye’de bankaların değerlemesi ‘akıldışı’ bir noktadaydı. Garanti Bankası’nın bu hareketini o nedenle çok iyi anlıyorum, son derece yerinde, isabetli bir karar. Bu haber ülkemizin reklamını yapma, dışarıdan bir yatırımcının bunu görmesi anlamında son derece kıymetli. Borsamız, sermaye piyasaları ve bankacılık sektörü açısından da kıymetli” değerlendirmesini yaptı. Öte yandan Aran, bankacılık sektöründe 3. çeyrekte oldukça kârlı bilançolar açıklandığını ve önümüzdeki dönem için de iyimser olduklarını ifade etti.
‘BU YERLİ VE MİLLİ BİR DEVALÜASYONDUR’
Ekonomist Prof. Veysel Ulusoy “Bu yerli ve milli bir devalüasyondur” dedi. OMG Capital Advisors’tan Murat Gülkan “Enflasyonu boşlayarak düşük faizde ısrar etmek halkın büyük çoğunluğu için ekonomik yıkıma yol açtığı gibi siyasi açıdan da tarihe geçecek bir ‘kendi kalesine gol’ olmaya doğru gidiyor” açıklamasını yaptı. Analist Özlem Derici Şengül de Elvan’ın sözlerini alıntılayarak “Arzuladığımız seviyeye ulaşmak için atmayı planladığınız adımları paylaşırsanız çok seviniriz” diye konuştu.
GÖZLER MERKEZ’DE, İNDİRİME KESİN GÖZÜYLE BAKILIYOR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz kararını 18 Kasım Perşembe günü açıklayacak. Reuters haber ajansının anketine göre TCMB’nin politika faizini yüzde 16’dan yüzde 15’e düşürmesi bekleniyor. TCMB, Ekim ayındaki Para Politikası Kurulu’nda (PPK) politika faizini 200 baz puan düşürerek yüzde 16’ya indirmişti.
Ekim ayında enflasyonun yüzde 19,89 gelmesine rağmen TCMB’nin politika faizinde indirime gitmesi enflasyon verisinin faiz hesaplamalarında dikkate alınmadığı eleştirilerinin yöneltilmesine neden olmuştu. TMCB ise faiz kararı açıklamasında çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasıyla ilgili analizlerin ardından bu kararın alındığını aktardı. Bloomberg HT televizyon kanalı tarafından yapılan faiz anketine göre ise TCMB’nin politika faizini 100 baz puan indirmesi bekleniyor. Ankete katılan 21 kurumun medyan beklentisine göre yıl sonunda politika faizinin bulunacağı seviyeye dair beklenti de yüzde 15 seviyesinde oluştu.
‘MERKEZE VE SARAYA MESAJ GÖNDERİYOR’
Hazine Bakanı Lütfü Elvan’ın açıklamalarını değerlendiren Ekonomist Mustafa Sönmez ‘’Merkez Bankası’na vuruyor, Saray’a mesaj gönderiyor Elvan. Ama boşuna perşembeye faiz indirimi geliyor ve enflasyonun 5 puan altına iniyor faiz! Dolar da o güne kadar 11 tl olursa şaşırmayız. Çözüm ekonomik değil, siyasi. Hemen erken seçim ve hemen demokrasi’’ paylaşımında bulundu. Sosyal medya hesabından açıklama Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise ‘’ Hukuk ayaklar altına alınır, Adalet Bakanı adalet sisteminden şikayet eder! Enflasyon, kur, faiz, işsizlik patlar, Hazine ve Merkez Bankası kurumlardan şikayet eder! Siz de bizim kadar rahatsızsanız olan bitenden, hala neden ısrar edersiniz bu siyasette? Neden oturursunuz o makamlarda?’’ dedi.
KAMYONLA ÇARPIP TEDAVİ MASRAFINI KARŞILAMAK İSTİYORLAR’
Eski Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara “Döviz kuru ve enflasyonu raydan çıkarıp sonra ‘vatandaşı enflasyona ezdirmeyeceğiz’ demenin hiçbir anlamı yok” paylaşımında bulundu. Kara, bunun kamyonla vatandaşın üzerinden geçip sonra tedavi masrafını biz karşılarız demeye benzediğini söyledi. Ekonomist Erik Meyersson, Türkiye’de ciddi bir politika değişikliği görülmemesi durumunda 2018’den bu yana üçüncü kur krizinin yaşanabileceği uyarısında bulundu. Bluebay Varlık Yönetimi’nden Timothy Ash de bu yorum üzerine “Katılmamak çok zor. Bu yıl halihazırda yüzde 25 devalüasyon yaşandı, bunun sonu ne olacak? TCMB’nin bu gidişatı durdurmak için elinde hangi araçlar var?” diye sordu.