EKONOMİ SERVİSİ
Kalıcı yaz saati uygulaması yarattığı sorunlarla birlikte 5 yılı geride bıraktı. Yapılan bilimsel çalışmalara rağmen tasarruf olmadığı defalarca ortaya konurken, değişim hala gerçekleşmedi.
Hükümetin 2016 yılından bu yana ısrarla her yıl sürdürdüğü ‘Sürekli yaz saati uygulaması’ aradan geçen 5 yıla rağmen hâlâ ‘Tasarruf-israf’ tartışmalarına neden oluyor. Hükümet, özellikle öğrenciler ve erken mesaiye başlayan işçileri karanlıkta yollara düşüren bu uygulamanın enerji tasarrufu sağladığını savunuyor.
Eski Enerji Bakanı Berat Albayrak döneminde başlanan ve hâlâ devam eden uygulamaya bakanlığın aldığı yeni kararla şindi de sokak lambalarından tasarruf ediliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın aldığı yeni kararla sokak lambaları normal periyodundan 15 dakika geç yanıp 30 dakika erken söndürülüyor.
Özellikle Türkiye’nin batı illerinde sabahın erken saatlerinde işe ve okula giden vatandaşlar bu uygulamaya karşı elektrik şirketlerine sosyal medya üzerinden tepki gösteriyor. Şirketler ise kararın bakanlığa ait olduğunu ifade ederek “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın gün ışığından azami ölçüde yararlanılması hedefiyle Türkiye genelinde aldığı karara göre, aydınlatma armatürleri normal periyodundan 15 dakika geç yanıp 30 dakika erken söndürülecektir” mesajını paylaşıyor. Karara tepki gösteren ve aynı zamanda güvenlik sorunu oluşturduğunu ifade eden bir vatandaş “Kadıköy Acıbadem’de 7:10’da işe gitmek zorundayım ve hava aydınlanmamış olmasına rağmen sokak lambaları yanmıyor. Acil düzeltilmesi gerekmektedir. Bunun için desteklerinizi bekliyoruz. İnsanlar korku içinde işe gitmek zorunda kalmamalı, o saatlerde işe gitmek zorunda olan herkes aynı durumdan şikayetçi’’ paylaşımını yaptı.
‘OKULA VE İŞE GİDERKEN KORKUYORUZ’
Sokak lambalarının erken söndürülmesine sosyal medya üzerinden tepki gösteren vatandaşlar korktuklarını sokakların ıssız ve karanlık olduğu için güvenliklerinin olmadığını belirtti. Hilal isimli kullancı ‘’Alo 186 sokak lambaları erken kapatılıyor. Sokak lambaları yanmıyor, sokak lambaları yanmıyor gün doğumu 7’den sonra iken 6.30 da lambalar sönüyor. Sokaklar zifiri karanlık. İşe ve okula gidiyoruz tehlikeli ve korkunç. Hiçbir yer görünmüyor, sokaklar ıssız ve karanlık. Acil ilgilenin artık ve saatleri değiştirin’’ dedi. Ertuğrul isimli bir kullanıcı da ‘’Bostancı/Kadıköy’de oturuyorum. Sabahları işe giderken yürüdüğüm yaklaşık 1,5 km yol boyunca çok sayıda sokakta lambalar saat 07:00’de sönüyor ve ortalık gerçekten ciddi şekilde karanlık iken bu oluyor.Ama bunu 3 kere 186’ya bildirdiğim halde çözmediler’’ paylaşımında bulundu. Alo 186 sokak lambası erken kapatılıyor diyen Özgür ise ‘’İstanbul Tuzla Orhanlı da 7.15 geçe işe gitmek zorundayım ve hava aydınlanmamış olmasına rağmen sokak lambaları yanmıyor. Acil düzeltilmesi gerekmektedir. Bunun için desteklerinizi bekliyoruz. İnsanlar korku içinde işe gitmek zorunda kalmamalı, o saatlerde işe gitmek zorunda olan herkes aynı durumdan şikayetçi...’’ tepkisini gösterdi.
AÇIKLANMAYAN RAPOR
Enerji Bakanlığı tasarruf konusunda ısrarcı. Son olarak bu yıl İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından hazırlanan bir raporla bu uygulama sayesinde büyük tasarruf yapıldığı açıklandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) arasında imzalanan sözleşme kapsamında yürütülen çalışmalar sonucunda, Türkiye’de 2016 yılında sabit yaz saati uygulamasına geçildiğinden bu yana 3,97 milyar tasarruf yapıldığı iddia edildi. Ancak raporun detaylarının kamuoyu ile paylaşmaması ve rakamların sadece bakanlık tarafından açıklanması da tartışmalara neden oldu.
‘GÜVENLİK VE DİĞER SORUNLARI HİÇ ÖNEMSEMEMEK DEMEK’
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından alınan sokak lambalarının normal periyodundan 15 dakika geç yanıp 30 dakika erken söndürülmesine kararına tepki gösterdi. Twitter üzerinden paylaşımda bulunan İmamoğlu, ‘Sabit saat uygulaması yüzünden zaten güne zifiri karanlıkta başlanıyor. Bir de Bakanlık ‘sokak aydınlatmaları sabah 30 dakika erken sönecek, akşam da 15 dakika geç yanacak’ diyor. Bu, uygulamanın getireceği güvenlik ve diğer sorunları hiç umursamamak demek” dedi.
ELEKTRİK GİDERLERİ ARTTI
Sokak lambalarıyla ilgili alınan karar sonrası konuşan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de kış saati uygulamasına geçilmemesinin evlerdeki elektrik giderlerini artırdığını söyledi. Bakanlığın son talimatıyla sokakların karanlığa terk edildiğini ve çocukların karanlıkta okula gidip geldiğini belirten Gürer, “Bu yolla tasarruf sağlanıyor gibi görüntü yaratılıp hane giderlerindeki artış gözden kaçırılmak istenmektedir” dedi. Gürer, yaz saati uygulaması nedeniyle gün ağarmadan okula ya da işe gidenler için elektrik kullanımının zorunlu olduğunu belirtti. Gürer, “Vatandaşın içinde bulunduğu zor koşullar dikkate alınıp hane için daha çok enerji giderine neden olan sabit saat uygulamasından vazgeçilerek, yaz/kış saati uygulamasına bir an önce geçilmesi gereklidir” ifadelerini kullandı.
‘ORTADA BİLİMSEL VERİ YOK’
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Kış saati uygulamasıyla elektrikten 6 milyar lira tasarruf sağladık” açıklamasına Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Özdağ yanıt verdi. Özdağ şu ifadeleri kullandı: ‘’Bakanın açıklamasına göre yılda 1.1 milyar kilovatsaat tasarruf edildi. 2020 yılında biz 305 milyar kilovatsaat elektrik enerjisi üretmişiz. 2020 yılı rakamlarına göre 1.1 milyar kilovatsaat tasarrufu olduğuna göre binde 3 gibi bir rakama tekabül ediyor. Bakanın söylediğini teyit edecek bir bilimsel veri yok ortada. 2016-2017 yılındaki karşılaştırmalarla aslında bunu ortaya koymak gerekiyordu. İTÜ’nün bir raporunun olduğu söylenmişti 2017 yılında ama biz böyle bir rapor görmedik. Kamuoyuna deklare edilen, bilim insanlarının üzerinde tartışacağı bir rapor görmedik. Bakanın söylediğini neye dayandıracağız onu da bilmiyorum.’’