Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yıl başından bu güne yaklaşık yüzde 170 getiri oranına ulaştı. Son bir yıldaki yükseliş oranı ise yüzde 147 seviyesinde. Bugünkü işlemlerde de BIST 100 endeksi gün içerisindeki yükselişini yüzde 4,20’nin üzerine çıkararak gördüğü en yüksek seviyeyi 5 bin 215 puana taşıdı. Bankacılık endeksinde yıl başından bu yana görülen yükseliş yüzde 181’e ulaşırken son 1 yıllık getiri oranı da yüzde 166 seviyesinde.
Yıl başından bu güne sanayi endeksinin getirisi ise yüzde 142 olurken son bir yıllık dönemde de yatırımcısına yüzde 126 oranında kazandırdı. Sözcü'den Yarkın Sun'un haberine göre ulaştırma endeksinin yıl başından bu yana getirisi ise yüzde 493 ile bankacılık ve sanayi endekslerinin oldukça üzerinde. Ulaştırma endeksindeki son bir yıllık yükseliş de yüzde 454’e gelmiş durumda.
Borsadaki bu rallinin nedenlerini Sözcü.com.tr’ye değerlendiren piyasa uzmanlarının ortak dikkat çektiğini nokta yeni ekonomi modeli sonrası ortaya çıkan yüksek enflasyon dolayısıyla yatırım araçları arasında Borsa İstanbul’un alternatifsiz kalması.
‘KKM’DEKİ PARA BORSAYA AKMAYA BAŞLADI’
Allbatross Portföy Fon Yöneticisi Gökhan Uskuay, kurların hareketsiz, faizlerin de çok düşük olması dolayısıyla borsadan başka alternatif kalmadığını vurguladı. “Kur Korumalı Mevduat (KKM) daha önceden bir getiri sunuyordu. Merkez Bankası rezervlerinin kuvvetlenmesi, Döviz Tevdiat Hesaplarından çözülme ile birlikte KKM’deki para borsaya akmaya başladı” diyen Uskuay, kasım ve aralık aylarından itibaren şirketlerin de döviz satmaya başladığına değinerek, hem kurumsal hem bireysel yatırımcıların borsaya geldiğine dikkat çekti.
Bu dönemde sektör ve endekslere ilişkin bir ayrım kalmadığını ifade eden Uskuay, yeni gelen yatırımcıların hangi hisse yükseliyorsa onun peşinden gittiklerini söyledi. Uskuay, “Denge ve seçicilik kayboldu, bu kadar yeni yatırımcının girdiği yerde onların kurallarına göre oynuyoruz. Ne yükseliyorsa onun peşinden gidiyorlar. Sektör diye bir dinamik kalmış değil” şeklinde konuştu.
‘BORSAYA ANCAK KURUN SIÇRAMASI RAKİP OLABİLİR’
Borsadaki bu yükselişin devamlılığı ve sürdürülebilirliği noktasında da değerlendirmelerde bulunan Uskuay, mevcut ekonomi modeline işaret etti. Uskuay, “Yeni ekonomik yapı sürdürülemez ama kısa vadede TCMB rezervlerindeki yükseliş, Rusya-Ukrayna savaşıyla gelen sıcak paranın devamı bu modeli işler kılıyor. Borsanın dinamiğini bozacak tek şey kurun sıçraması. Kur ve faiz dengesi bozulduğu anda borsaya rakip çıkacak” dedi.
Ayrıca borsadaki bugünkü yükselişe ilişkin Varlık Fonu vurgusu yapan Uskuay, sözlerini şöyle sürdürdü, “Bir para girişi var ama sebebini bilmiyorum. Varlık Fonu içerisinde bulunan hisselerden birine alım geldiğinde diğerlerinde de yüksek oranlı primler görüyoruz. Yatırımcılar ne yükseliyorsa onun peşinden gidiyor” şeklinde konuştu.
'DÜŞÜK FAİZ ANLAYIŞI SÜRERSE BORSA YÜKSELMEYE DEVAM EDER'
Marbaş Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru da borsadaki yükselişte artan enflasyon ve getiri alternatifsizliğinin ana etken olduğunu söyledi. Bugün itibarıyla geçen hafta görülen kayıpların telafi edildiğini ifade eden Kuru, yükselişin devamına ilişkin seçim sonrası ekonomi politikalarını işaret etti.
Bundan sonrası için her iki yönlü de dalgalanmaların olabileceğini sözlerine ekleyen Kuru, öne çıkacak sektörler olarak, “Kompozisyonda bir değişiklik yok. Hizmetler, perakende, holdingler, havacılık, enerji bu sektörlerin ön plana çıkacağını söyleyebiliriz” dedi.
Kuru, “Risk iştahı devam ediyor. Borsa önümüzdeki bir, iki çeyrek sonrasını fiyatlamaya çalışır. Dolayısıyla bir seçim dönemi var. Burada sorulması gereken soru düşük faiz sürdürülebilir mi, ekonomi politikalarında normale mi döneceğiz? Eğer düşük faiz anlayışı sürerse borsa yükselmeye devam eder” şeklinde konuştu.
Kur Korumalı Mevduat Hesaplarından borsaya bir miktar giriş olduğuna da değinen Kuru, sözlerini şöyle sürdürdü; “Kurda bir hareket yok. KKM hesaplarında son dönemde biraz giriş oldu. Yeni hesap sayılarında da artış var. Kripto para yatırımcılarından da bu dönemde Borsa İstanbul’a bir geçiş var”
‘YERLİ YATIRIMCI BORSAYA GÖÇÜYOR’
Ata Yatırım Stratejisti Batuhan Özşahin de Borsa İstanbul’da görülen rallide TL yatırımlara ilişkin başka bir alternatifin olmamasını gösterdi. Uzun zamandır yüzde 70’lere varan negatif reel faiz faktörü olduğunu belirten Özşahin, “Daha önce enflasyonist ortamlarda mevduat ile korunabiliyordunuz. Artık böyle olmayınca tasarruflar ciddi şekilde eriyor. İnsanlar ne yapacaklarını sormaya başladı. Para farklı enstrümanlara yöneldi. Yerli yatırımcı parasını ciddi şekilde buraya koyuyor” değerlendirmesinde bulundu.
2020 yılından sonra yabancı yatırımcılar çıktıkça yerini yerlilerin aldığını kaydeden Özşahin, “Yerli yatırımcılar çeşitli balonlar da oluşturuyor ama geçtiğimiz dönemlerde ciddi düşüşlere yabancı çıkışları neden olurdu. Şu anda borsada yabancı oranı yüzde 30’un altında, yabancılar Türkiye’deki makro iklimi çok kırılgan görüyor, yerli yatırımcılar onların yerini doldurdu” dedi.
‘YÜKSELİŞİ DUYAN GELİYOR’
Borsanın yükselişinde bir başka faktör olarak 2018 yılından beri geniş tabanlı para arzındaki arttışa dikkat çeken Özşahin, “Zenginleşen pek çok insan oldu. Yerli yatırımcılar da enflasyondan korunmak için borsaya yöneldi. Yatırımcı sayısı 3 buçuk milyonu geçti, duyan geliyor ama insanların bilinçli yaklaşması lazım” dedi.
Özşahin, KKM hesaplarından borsaya giriş olduğu yönündeki söylemlere ilişkin ise, “KKM’nin getirisi düşmeye başlayınca hacmi azaldı ama oradan çıkış, buraya giriş var diyemeyiz. Ölçülebilen bir şey değil. Ciddi bir para girişi var ama KKM’den mi mevduat tarafından mı bilemiyorum. İnsanlar tasarruflarını buraya yönlendiriyor. Arzla talep arasında düzeltme olur ama arz olmasına rağmen ciddi bir düzeltme görmedik” dedi.