Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisinden ekonomik olarak en çok etkilenen gruplar arasında yer alan kafe, restoran ve bar çalışanları bu kez farklı bir engelle karşı karşıya. Hükümetin açıkladığı desteklerden yararlanamayan kafe, restoran ve bar çalışanlarının gözü 1 Haziran'da beklenen açılmadayken başı ise yıllık 2 bin 40 TL ile 5 bin TL arasında değişen Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) vergileri ile dertte.
HÜKÜMETE TEPKİ
Aylardır para kazanamayan ve kredilerle ayakta duran nargile kafe, kafe ve bar işletmecileri; Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan alınan TAPDK satış belgesi ücretleri nedeniyle hükümete tepki gösterdi.
TAPDK'nin 2017'de kapatılmasından sonra tütün ve alkollü içecek satışı yapılabilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı'na TAPDK satış belgesi ücreti ödenmesi gerekiyor. Bar esnafı için yıllık 2 bin 40 TL, nargile kafeler için ise 5 bin TL olan TAPDK ücretleri 2 Ağustos 2021'e kadar ötelendi. İşletmeciler satış yapamamalarına rağmen istenen para nedeniyle tepkili.
İzmir'de eğlence sektörünün en işlek noktalarından Bornova Küçükpark ile Alsancak Kıbrıs Şehitleri Caddesi'nde de bar ve nargile kafe esnafı, hükümete; "TAPDK ücretini kaldırın" çağrısı yaptı. Esnaflar, iş yapamadıklarını ve kepenk kapatma noktasına geldiklerini söyleyerek hükümetten destek istedi.
"TACİZ EDER GİBİ ÖDEME MESAJI GELİYOR"
Küçükpark Esnaf Derneği'nin kurucularından Mehmet Oğuz, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan taciz eder gibi ödeme mesajı geldiğini belirterek şunları söyledi:
"Tarım Bakanlığı'ndan sürekli ödeme mesajı geliyor. Nereden para kazanacağız da ödeyeceğiz bunu. Bizim yıllık ödememiz 2 bin lira. Nargilecilerin 5 bin TL olmuş. İnsanların yiyecek ekmeği yok, bunu nasıl ödeyecekler. Hep bir şeyler alınıyor ama gelen bir şey yok. 10 lira ihtiyacımız varsa devlet bize 1 lira verdi. Herkesin çoluğu çocuğu var, nereye kadar dayanacağız. İşsizlik daha da artacak. Benim yanımda çalışan çocukların hepsi memleketine gitti. 40 kişi vardı yanımda 2-0 kişi kaldı."
"ÇOK KÖTÜYE GİDİYORUZ"
Bornova'da bir nargile kafe ile bir barda işletme müdürü olan Murat Varıcı, "Pandemi sürecinde biz bittik. Gerek çalışanlar, gerek işletme sahipleri tamamıyla yok olma aşamasına geldi. Devletten zaten destek olarak ödeme alamıyoruz. Ufak bir şeyler veriyorlar ama yetersiz. Asgari ücretin de altında yatan bir kısa çalışma ödeneği var. Çok kötüye gidiyoruz. Çok düşük destek verildi. Bu ne faturaları ne de kirayı karşıladı. Biz TAPDK ödemesi olarak nargile kafemiz için 5 bin TL, bar için ise 2 bin TL ödeme yaptık" diye konuştu.
"MEKAN KAPALI ANCAK ÖDEME İSTENİYOR"
Bornova'da, 17 yıllık kafe işletmecisi olduğunu belirten Murat Dokumacı ise şöyle konuştu:
"15 aydır kapalıyız. Bu süreçte sadece mart ayında 15 günlüğüne açıldık. Bir daha kapanmayız diyorduk ama olmadı. 2020 yılını kapalı geçirdik. Ekonomik olarak önce araç sattık, araç parası bitti. Evi satılığa çıkardık, o da bitince ne yapacağız bilmiyorum. Ben hiçbir destek alamadım. Kimi arkadaşlar aldığını söylüyor ama ben bir şey görmedim. 2020 yılında işletmemiz kapalı olmasına rağmen TAPDK ödemesini yaptık. 2021'de tekrar ödeme yapacağız. Orman Bakanlığı mesaj gönderiyor 2 bin 40 lira için son gün 31 Mayıs diye. İş yerimiz kapalı, peki bu ödeme ne. 2020'de zaten kullanmadık o TAPDK'yı. 2021'de tekrar istiyorlar"
"BU YIL ÖDEME OLMASIN"
Alsancak Kıbrıs Şehitleri Caddesi'nde restoran işletmecisi Ramazan İçen, "Bir buçuk yıldır kapalıyız. Arada açılma oldu ancak saat sınırlaması nedeniyle bu bize fayda sağlamadı. Ağustos ayında TAPDK ödememiz var. Bu ödemenin tamamen kaldırılmasını istiyoruz. Çalışamadık, ödeme gücümüz yok. Satamadığımız için bu ödemeye karşıyım. En azından bu yıl kaldırılmalı" dedi.
"KULLANMADIĞIMIZ HALDE DEVLET ÜCRET ALIYOR"
Alsancak'ta bar işletmecisi Selçuk Çoban ise, "TAPDK ödemesini yıllık yapıyoruz. Geçen yıl hiç kullanamadığımız halde ödemiş olduk. Bu yıl yaklaşık 6 aydır kapalıyız. Yine TAPDK ödememiz var. Hiç kullanmadığımız halde devletin bizden aldığı bir ücret. Düzenleme yapılması gerek. Kullanmadığımız günler iade edilebilir. Ya da kullandığımız süre için ödeme yapabiliriz" diye konuştu.