Döviz kurlarındaki rekor artışlar başta enerji olmak üzere üreticilerin girdi maliyetlerini katlamaya devam ediyor. TL’deki değer kaybı rekor seviyelere ulaşırken, hem üreticinin hem de tüketicinin enflasyonu artıyor. Yüksek enflasyon ve artan maliyetler başta hayvancılık ve tarım sektörü olmak üzere üretimi sekteye uğrattı. Girdi maliyetlerinin zirveye çıkmasıyla beraber hayvancılık sektörü resmen bitme noktasına gelirken, baskılanan çiğ süt fiyatları anaç hayvanların kesime yollanmasına neden oldu.
Süt üreticileri ve tarım örgütlerinin tüm uyarılarına rağmen baskılanan fiyatlar süt üretiminin azalmasına neden oldu. Kesime giden ve azalan süt üretimi resmi verilere de yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), süt ve süt ürünleri üretimi Ağustos verilerini yayınladı. Ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı, ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.9; Ocak-Ağustos döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.5 azaldı. Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, içme sütü üretimi yüzde 15.7, tereyağı üretimi yüzde 5.5 ve yoğurt üretimi yüzde 1.9 artarken; ayran üretimi yüzde 5.9, inek peyniri üretimi yüzde 4.1 azaldı. Ocak-Ağustos döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre, tereyağı üretimi yüzde 26.9, ayran üretimi yüzde 13.9, yoğurt üretimi yüzde 3,6 artarken; inek peyniri üretimi yüzde 5,5 ve içme sütü üretimi yüzde 1 azaldı. Bir önceki ay 843 bin 364 ton olan ticari süt işletmelerince toplanan inek sütü miktarı Ağustos ayında yüzde 5.2 azalarak 799 bin 135 ton oldu. Bir önceki ay 127 bin 386 ton olan içme sütü üretimi Ağustos ayında yüzde 4,9 azalarak 121 bin 125 ton olarak gerçekleşti.
1 LİRALIK ZAM KİMSEYİ MEMNUN ETMEDİ
Ulusal Süt Konseyi (USK), çiğ sütte tavsiye edilen fiyatın bugünden itibaren yüzde 13,3 zamlanacağını duyurdu. Konseyin internet sitesinde yer alan duyuruda, 14 Ekim Cuma’dan itibaren geçerli olmak üzere, yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatının üreticinin eline litre başına net 8,5 lira geçecek şekilde belirlenmesine oy çokluğu ile karar verildiği belirtildi. Çiğ süt tavsiye fiyatı 1 Ekim’de 5,70’den 7,5 TL’ye yükselmişti. Duyuruda, üretici tarafından karşılandığı takdirde, soğutma, nakliye ve diğer cari giderlerin üreticiye ilave olarak ödeneceği de kaydedildi. Üretici yapılan zammın maliyetlerin çok altında kaldığını belirterek kendileri için bir anlam ifade etmediğini söyledi.
‘TALİMATLA YÖNLENDİRİLEN USK HAYVANCILIĞI KRİZE SOKTU’
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar süt fiyatlaraına ilişkin geçen hafta yaptığı açıklamada Ulusal Süt Konseyi’ne (USK) sert eleştirilerde bulundu. Ulusal Süt Konseyi’ni talimatla yönlendiren Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hayvancılığı büyük bir krizin içerisine soktuğunu söyleyen Bayraktar, “Büyük beklentilerle kurulan Ulusal Süt Konseyi hür iradesiyle hareket etmedi, talimatla hareket ederek yanlış kararlar aldı, süte sahip çıkmadı, en zor zamanında üreticilerimizin yanında olmadı. Görevi süt üretimini sürdürülebilir kılmak olan ancak kararları ile üretimi sürdürülebilir olmaktan çıkaran ve üreticiyi perişan eden süt konseyi işlevini yitirmiştir ve kapatılmalıdır” dedi.
BİR YILDA SEKTÖRDEN İKİ BİN KİŞİ ÇEKİLDİ
Konya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Edip Yıldız, bir yılda iki bin üreticinin artan maliyetlerden dolayı üretimden koptuğunu söyledi. Geçen hafta basın toplantısı düzenleyen Edip Yıldız, üreticilerin artan maliyetlerden dolayı hayvanlarını besleyemeyecek duruma geldiğini ve sektörden kopmaların yaşandığını belirtti. Yıldız, “Özellikle yılbaşından itibaren maliyetlerin artması düzenli zam gelmesi, birçok üreticimiz dahil özellikle küçük işletmeler son bir yılda Konya’da 2000 civarında üreticimiz artık üretimden çıktı. Konya’da üretilen süt yüzde 37 düştü” dedi. Ulusal Süt Konseyi’nin üzerine düşeni yapmadığını söyleyen Yıldız, “Bu süreçte yeni bir sayfa açmanın kendi çözümümüzü kendimizin üretme zamanı gelmiştir. Süt üretiminin bu zamana kadar olmadığı kadar düştüğü bir süreçte, sanayicimizin süt bulmakta çok zorlandığı bir ortamda fiyat güncellemesi elzemdir. Üreticimize güven verecek olan süt fiyatı konseyden çıkmadı’’ ifadelerini kullandı.
TAVUK ETİ ÜRETİMİ ARTTI
TÜİK, Ağustos ayı Kümes Hayvancılığı Üretimi verisini açıkladı. Buna göre, Tavuk eti üretimi 215 bin 865 ton, tavuk yumurtası üretimi 1,68 milyar adet olarak gerçekleşti. Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre hindi eti üretimi yüzde 15,7, tavuk eti üretimi yüzde 12,1, kesilen tavuk sayısı yüzde 11 ve tavuk yumurtası üretimi yüzde 5,1 arttı. Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre kesilen tavuk sayısı yüzde 12,8, tavuk eti üretimi yüzde 11, hindi eti üretimi yüzde 10,8 ve tavuk yumurtası üretimi yüzde 1,2 arttı. Bir önceki ay 188 bin 613 ton olan tavuk eti üretimi Ağustos ayında yüzde 14,4 artarak 215 bin 865 ton oldu. Bir önceki ay 1 milyar 567 milyon 430 bin adet olan tavuk yumurtası üretimi Ağustos ayında yüzde 7,5 artarak 1 milyar 684 milyon 858 bin adet oldu.