Dünya Esnaf ve Sanatkârlar Derneği ve Ahi Enstitüsü düzenlediği 'Esnaf Ve Sanatkârların İstihdamı Açısından Sosyal Güvenlik Politikalarında Yeni Açılımlar' adlı çevrimiçi toplantıyı Ahi Enstitüsü Başkanı gazeteci yazar Fehmi Çalmuk yönetti. Toplantıya Türkiye Sebzeciler ve Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu Genel Başkanı Ali Karaca, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, Tokat Esnaf Sanatkârlar Kredi Kooperatifi Başkanı Ahmet Hamdi Aydoğan katıldı.
EYT ile ilgili yapılan düzenleme hakkında konuşan Türkiye Sebzeciler ve Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu Genel Başkanı Ali Karaca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan düzenlemeler ve esnafın beklentileri hakkında açıklama yaptı.
BORÇLARIN GECİKME FAİZİ SİLİNECEK Mİ?
Yapılan açıklamada bir eksiklik olduğunu dile getiren Karaca: ‘’Herkesin beklediği acaba borçlanmalarımızdaki gecikmeler üstündeki faizler silinecek mi? Onlara kolaylıklar tanınacak mı, maddi imkanı olmayan esnaf sanatkarımız kredi imkanlarıyla borçlarını ödeme kolaylığı sağlanacak mı? Bu borçlarını ödemekte zorlanan esnaf sanatkarlarımıza Halk Bankası veya devletimizin devlet bankaları tarafından krediler oluşturarak bu insanların emekli olmalarında kolaylıklar sağlanacak mı?” dedi.
Bedenen çalışıp evine ekmek götürmeye çalışan esnaf ve sanatkar olarak hizmet sektöründe olduklarını söyleyen Karaca, yüksek yatırmak zorunda oldukları BAĞ-KUR priminin yanında 9000 iş günü çalışmaları gerektiğinin aynı zamanda bunlara rağmen düşük maaş aldıklarını dile getirdi. Maaşlarda daha çok adaletli olunmasını istediğini belirten Karaca: “Bu durumun muhakkak düzelmesi gerekir. Bizlerde ahilik kültürünü yaşatan ve yaşatmaya devam ettirecek kişileriz. Bizlerde devletimizin olmazsa olmazlarıyız. Esnaf sanatkar bu ülkenin temel taşıdır, olmazsa olmazıdır. Esnaf ve sanatkarlarımız büyük alışveriş merkezleri karşısında düşük sermayelerle dengeyi sağlayarak perakende sektöründe özellikle biz pazarcılar büyük market zincirlerine karşı perakende sektöründe vatandaşımıza daha ucuz daha kalite satmak için elimizden geleni yapıyoruz.” açıklamalarında bulundu.
‘DÜKKAN KAPANMALAR BİZİ KORKUTUYOR, ESNAFA DESTEK ŞART’
Yapılan çevrimiçi toplantıda düşüncelerini aktaran Diyarbakır Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, BAĞ-KUR primleri ve EYT ile ilgili açıklamalar yaptı. . Daha önceki senelerde BAĞ-KUR’a kayıt zorunluluğu olmadığını söyleyen Ebedin oğlu 2000 yılından sonraki yasal düzenlemelerle birlikte zorunlu hale geldiğini ve esnaf ve sanatkârların otomatik kayıtlarının yapıldığını ifade etti. “Yanımızda çalışan bir sosyal sigortalının 7200 iş gününde emekli oluyor oysa esnaf ve sanatkâr BAĞ-KUR’lu 9000 iş gününde emekli olabiliyor öncelikle bu çifte standardın ortadan kaldırılması lazım en son çıkan EYT’de yine 2000 yılından önce hem oda kaydı olan hem vergi kaydı olan birçok esnaf ve sanatkârımız EYT’den faydalanamadı. Maalesef yani burada da mutlaka bir çalışmanın yapılması lazım ve bu haksız durumun ortadan kaldırılması gerekiyor.” Diyerek çifte standart yapıldığına dair açıklamalarda bulundu. 200 binin üstünde esnafın mağdur olduğunu söyleyen Ebedinoğlu: “Yaşı dolmuş ama hizmeti yeterli değil ama zamanında devlete vergisini vermiş oda kaydı var. Bu durumdan faydalanamadıkları için bunların gündeme alınmasına aslında talep etmiştik” şeklinde konuştu.
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu
ESNAF SATTIĞI ÜRÜNÜ YERİNE KOYAMIYOR
Dönem olarak zor bir süreçten geçtiklerini dile getiren Alican Ebedinoğlu, fiyatlardaki dalgalanmalardan dolayı esnafın sattığı ürünü yerine koyamadığını bununla alakalı devletten destek beklediklerini belirtti. Ebedinoğlu, "Biz hibe para istemiyoruz ama elektrik desteği, doğalgaz desteği veya kira desteği olabilir." dedi. Ayrıca alınabilecek krediler üzerinde de duran Ebedinoğlu, bununla alakalı da esnafı memnun edecek desteklerin olabileceğini şu sözlerle ifade etti:
Kooperatiflerinin üzerinden en az bir yıl ödemesiz 5 yıllık bir faizsiz bir ödeme yapılabilir bir sefere mahsus kredi olarak. Bu tür destekler açılmazsa inanın bize bu sene Diyarbakır’da 1392 tane işletmemiz iş yerini kapatmak zorunda kaldı. Bunların %60’ı hizmet sektörü. Hiçbir tarihte ben bu kadar sayıyla karşılaşmamıştım en fazla 700 800 kişi yıllık kapanmasını veriyordu işletmesini değiştiriyordu ama bu sene 1400 neredeyse ikiye katlandı yani bu tablo bizi kaygılandırıyor.
SAĞLIK SEKTÖRÜNDEN EN AZ YARARLANAN, ESNAF VE SANATKÂR
Esnaf ve sanatkârın SSK’lı emekli olanlara göre göz ardı edildiğini söyleyen Tokat Esnaf Sanatkârlar Kredi Kooperatifi Başkanı Ahmet Hamdi Aydoğan, bu konuyla alakalı çarpıcı açıklamalarda bulundu. Esnaf ve sanatkârın sosyal güvenlik politikalarında değerlendirilmesi gereken noktanın sosyal kurumuna ödenen primler olduğunu söyledi. Aydoğan: malum bir kısmı sağlık primi bir kısmı da yine bizim maaşlarımızı emekli olduktan sonra alabilmemiz için ödediğimiz primler diyen Aydoğan konuşmasına şu şekilde devam etti:
Tokat Esnaf Sanatkârlar Kredi Kooperatifi Başkanı Ahmet Hamdi Aydoğan
Esnaf ve sanatkâr diğer sosyal güvenlik şemsiyesi altındaki kurumlara göre özellikle sağlık sektöründe çok daha az faydalanmakta malum olduğu üzere bir esnafın başı ağrıdığı, dişi ağrıdığı ve ufak tefek ağrılarından dolayı dükkânını kapatıp bir hastaneye müracaat etmesi mümkün olmuyor. Esnaf ve sanatkâr artık çaresiz kalıp işi dengine dayandığında ancak doktora gidebiliyor dolayısıyla bizim hastanelere yani sağlık sektörüne dolayısıyla sosyal güvenlik kurumuna çalıştığımız süre içerisindeki maliyetimiz diğerlerine göre çok daha az çok daha düşük.
Başka kurumlardan emekli olanlar esnaf ve BAĞ-KUR’un dışındakilerin yüksek meblağlarda maaş aldıklarını ifade eden Aydoğan, emekli olduklarında ayrıca toplu olarak para aldıklarını söyleyerek konuşmasını şöyle sürdürdü:
SSK’dan 7200 günde emekli olurken bizlere göre daha az çalışma saati ile BAĞ-KUR’dan ise 9.000 iş günü. Bu iş de ben bir haksızlık olarak görüyorum.” EYT konusunda da açıklamalar yapan Aydoğan, alın teri ile kazandıkları parayı ödedikleri BAĞ-KUR primleri ile SSK’lıların ödedikleri prime kendilerinin ödediğini ileri sürdü. Aydoğan: EYT konusunda yine şimdi şu anda yapılan emekli maaşlarına zam konusunda yine aynı şeyleri yaşadık. Bunları tartıştığımız da yetkililer diyor ki bunlar çalıştıkları sürede primi fazla yatırıyorlar, SSK’lı primini fazla yatırıyor. Devlet memuru primi fazla yatırıyor zannedersin bu böyle bir gölge oyunu gibi. Primini yatırıyormuş gibi yapıyor yani ne SSK’lı ne de kamu çalışanı prim falan yatırmıyor alında. Onların adına devletin yatırdığı primi de BAĞ-KUR'lular olarak bizim ödediğimiz primler, vergiler, üretim ve bizim yaptığımız ihracattan devlet aldığı paydan ödeme yapıyor.