2018 yılından sonra yaşanmaya başlanan ekonomik sıkındı 2020 yılının ilk aylarında başlayan pandemi nedeniyle iyice hissedilir hale geldi. Bu durum hem şirketlerin hem de bireylerin daha temkinli hareket etmesine neden oldu. İş yapan şirketler yeni anlaşmalarında ve çek alırken Kredi Kayıt Bürosu'nun risk raporunu daha fazla göz önünde bulundurmaya başladı. Artık finans kuruluşlar kredi verirken, bireyler ve ticaretle uğraşanlar çek-senet kabul ederken daha dikkatli davranıyor.
Türkiye'de Kredi Kayıt Bürosu, bankacılık kanununa göre 9 bankanın oluşturduğu bir yapıdır. Kuruma üye olan bankalar arasında her türlü bilgi ve belge alışverişi sağlanabilmektedir. Müşterilerine ait bilgileri de paylaşan KKB'nin aylık olarak güncellenen risk raporları iş hayatında önemli bir yer tutuyor.
2020'DE RİSK RAPORU PATLAMA YAPTI
Alacağını garantiye almak isteyenlerin risk raporlarına ilgisi 2020’de zirve yaptı. Kredi Kayıt Bürosu’ndan alınan bireysel kredi notu sayısı geçen yıl yüzde 13.3 artarak 528 milyon adede yükseldi. Çek raporu sayısı da 53 milyona ulaştı.
Bu durumu bireysel krediden çeke riskli finansal işlemleri takip etmesi ve uyarı sistemi oluşturması için kurulan Kredi Kayıt Bürosu’nun (KKB) verilerinde görmek mümkün. Ayrıca finans piyasalarının derinleşmesi ve karmaşıklaşması da KKB’nin sunduğu hizmetlerin kullanımına ilgiyi artıyor. Bu nedenle KKB 2020 yılında yeni rekor rakamlara ulaştı.
BİR YILDA YÜZDE 14 ARTTI
Cumhuriyet'ye yer alan habere göre 4 KKB’nin 2019 yılında 553 milyon adet olan “bireysel büro sorgulama sayısı” geçen yıl yüzde 14.1 artışla 631 milyon adede yükseldi. Esas olarak ticari kredilerle ilgili bilgiler içeren “kurumsal büro sorgulama sayısı” da yüzde 35.2 artışla 54 milyon adetten 73 milyon adede yükseldi.
BİREYSEL KREDİ NOTUNDA REKOR YÜKSELİŞ
4 2020 yılında, tüketicilerin özellikle kredi gibi borçlarla ilgili ödeme alışkanlıklarını geçmiş verilerle ortaya koyan “bireysel kredi notu”ndan yüzde 13.3 artışla 528 milyon adet üretildi. Bu rakam 2019’da 466 milyondu.
LKS 263 MİLYON ADET
4 “Limit kontrol sistemi (LKS) sorgulama sayısı”, ilk defa kredi kartı kullanmaya başlayan bir müşterinin, tüm bankalardan sahip olabileceği kartların toplam limiti için kullanılıyor. 2019’da 216 milyon adet olan bu tür sorgulama sayısı 2020’de yüzde 21.8 artışla 263 milyon adede çıktı.
4 KKB’nin ticari hayatla ilgili en önemli raporlarından biri “çek raporu”. Yine TBB Risk Merkezi’ne göre geçen yıl bankalara ibraz edilen çek sayısı yüzde 17.4 düşmesine rağmen, KKB’den alınan çek raporu sayısı yüzde 15.2 artışla 53 milyon adede ulaştı. Bu sayı 2019’da 46 milyon, 2016’da 30 milyon adetti.
35 MİLYON KİŞİ BORÇLU
4 Gerçek ve tüzelkişilerin bankalardan kullandığı kredilere ilişkin geçmiş kredi ödeme performansını ortaya koyan “risk raporu” sayısı da geçen yıl yüzde 13.3 artışla 17 milyon adet oldu. Bu sayı 2019’da 15 milyon, 2018’de yine 17 milyon adetti. TBB Risk Merkezi’nin verilerine göre mart sonu itibarıyla Türkiye’de 34 milyon 515 bin kişinin 899.3 milyar liralık bireysel nakdi kredi borcu bulunuyor. Ortalama kredi tutarı da 26 bin lira. Nakdi kredilerin toplam hacmi ise yine aynı tarih itibarıyla 4 trilyon liraya ulaştı.
AYLIK SORGULAMA 67 MİLYONA ULAŞTI
Geçen yıl, Kredi Kayıt Bürosu’nun aylık sorgulama sayısı rekoru 67 milyon adede ulaştı. Bu sayı 5 yıl önce 2016’da 45 milyondu. Sayı 2017’de 46, 2018’de 48 ve 2019’da 56 milyon adede yükselmişti.