EKONOMİ SERVİSİ
Sosyal Sigortalar Kurumu’nun (SSK) Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yönettiği döneminde battığı iddiaları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından sık sık dile getiriliyor. Kılıçdaroğu da iddiaları redderek Erdoğan’a “10 yılımızı incelediler, müfettiş ordusu görevlendirdiler. 5 kuruş, bakın 5 kuruşluk yolsuzluk bulamadılar. Eğer sosyal güvenliği tartışacaksan ben tek başıma geleceğim, siz ordunuzla gelin” demişti.
2017 yılında detay veren Kılıçdaroğlu “Siyasete girdik doğal olarak bizi suçlarlar, ‘Kılıçdaroğlu SSK’yı batırdı’ diye. Benim emekli olduğum yıl 2 milyar 341 milyon açık vardı. Bugün 21 milyar açık var. Neden? hangi gerekçe ile bu açık oluyor” diye konuştu.
2021’de de SSK tartışmaları bitmemişken CHP’nin Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yüksel Taşkın, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) da battığını öne sürdü. Taşkın SGK açıklarının endişe verici bir seviyeye ulaştığını belirterek açıklar nedeniyle emeklilik sisteminin fiilen ortadan kalkabileceği tehlikesine işaret etti. SGK açıklarının yarattığı kara delik, insanca emeklilik hakkının ortadan kalkabileceği bir gelecek riski yaratıyor diyen Taşkın “Resmi verilere göre; Haziran 2021’de kayıt dışı olarak çalışanların sayısı 8.4 milyondur. Bugün aktif çalışan sayımız 20 milyon civarında değil de çalışabilir işgücümüz olan 63 milyonun yarısı bile olabilseydi, aktif-pasif çalışan oranımız daha sağlıklı olacak, emeklilerimiz biraz daha insanca maaşlar alabilecekti. Oysa çalışabilir işgücünün sadece üçte birinin prim ödediği bir ülkede emeklilik sistemi temel bir hak olmaktan çıkar, gücü olan emekli olabilirken güçsüzler ömür boyu ağır koşullarda çalışmak zorunda kalırlar” ifadelerini kullandı.
Yapısal ve derin bir kriz olduğunu aktaran CHP’li Taşkın krizin nedenini pandemiye bağlamanın yanıltıcı olacağını söyledi. Taşkın istihdam odaklı üretimin yükseltilememesi, krizin en temel nedeni olduğunu vurgularken “Kriz yapısal, çünkü ülkemizde çalışabilir nüfus 63,5 milyona ulaşmış olmasına rağmen işgücüne dahil olmayan nüfus 31.5 milyona yaklaşıyor. Bir başka ifadeyle işgücüne katılım yüzde 50,5’lerde tıkanmış durumda. Genç işsizliğinin yüzde 25’lerde seyretmesi de içerisine düştüğümüz kısır döngünün en çarpıcı göstergesi. Son beş yılda SGK primi ödeyenlerin sayısı sadece 1.2 milyon kişi artarken emekli maaşı alanların sayısının 1.9 milyon artmış olması, bahsettiğimiz yapısal dengesizliğin göstergesi” şeklinde konuştu. Öte yandan SGK açıklarına aktarılan vergi gelirlerine değinen Taşkın 1995 yılında ülkede toplanan vergi gelirlerinin yüzde 10’u sosyal güvenlik açığına gittiğini bu oranın 1996 yılında yüzde 14,9’a, 1997 yılında yüzde 16’ya, 1999 yılında yüzde 18,6’ya yükseldiğini belirtti. Taşkın istikrarlı artış sonucunda son yıllarda bu oran yüzde 25’lerin üzerine çıktığını, bütçeden sosyal güvenlik kurumlarına yapılan transferin GSYH oranı da 1995 yılında yüzde 1,01 seviyesindeyken 2020 yılında yüzde 4,93’e ulaştığını aktardı.
MAAŞI 150 EUROYU AŞAMAYAN EMEKLİLER VAR
Bazı emekli maaşlarının 150 euroyu bile aşmadığını aktaran Taşkın “Bu olumsuz durumu bile mumla arayabileceğimiz günlerimiz olabilir. Gençlerin kayıtlı işgücüne dahil olamadıkları, kayıt dışı istihdamın ‘herkesin bildiği bir sır’ olarak kamu otoriteleri tarafından bile kabullenildiği, asgari ücretin ortalama ücret haline geldiği bir ülkede gelecekte emekli olmak bir hayal haline gelebilir. Mevcut koşullar devam ederse bugünün gençleri, emeklilik hakkını geçmiş güzel günlere ait bir lüks olarak anımsamak zorunda kalabilirler” dedi.