Türkiye’nin en büyük mega projelerinden biri olan ve yap-işlet-devret (YİD) modeliyle hayata geçen Avrasya Tüneli’nde geçiş adetleri her geçen gün artıyor. Fakat yaklaşık 6 yıllık süre içinde günlük geçiş garantisi adetlerine hala tam ulaşılamadı. Tünel arada küçük sürprizler yaparak garanti rakamlarını yakalasa da 70 bin 223 adetlik geçiş gerçekleşmiyor.
Önceki gün Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, yazılı bir açıklama yaptı. Karaismailoğlu, bakanlığın mega projeleri arasındaki Avrasya Tüneli’nin İstanbul trafiğini rahatlattığını, Asya ve Avrupa kıtalarını deniz altından birleştiren çift katlı ilk ve tek kara yolu tüneli olan Avrasya Tüneli’nin, Boğaz geçişinde, kullanıcılarına hızlı, güvenli ve konforlu bir alternatif olarak hizmet vermeye devam ettiğini kaydetti. En son 27 Ekim’de 70 bin 121 araçla bu yılın en yüksek geçiş rakamına ulaşılan Avrasya Tüneli’nde rekorun tazelendiğini aktaran Karaismailoğlu “Avrasya Tüneli’nde 9 Kasım Çarşamba günü 71 bin 110 araç geçişiyle yeni bir geçiş rekoru kırıldı. 2022 yılı için hesaplanan 70 bin 223 birim araçlık günlük trafik garanti rakamı aşıldı” ifadelerini kullandı. 22 Aralık 2016’da hizmete açılan tünelden bugüne kadar toplam 94,5 milyon aracın geçtiğini belirten Karaismailoğlu, 1 Mayıs itibarıyla Avrasya Tüneli’nin motosiklet kullanıcılarına da açıldığını, bu tarihten itibaren toplam 266 bin motosikletin geçiş yaptığı bilgisini verdi.
İşletme döneminde 200 kişiye istihdam sağlayan Avrasya Tüneli’nin zamandan ve yakıttan tasarruf sağladığına işaret eden Karaismailoğlu, şu bilgileri paylaştı: “5 kilometre uzunluğundaki Avrasya Tüneli, İstanbul’un güney aksındaki ulaşım mesafelerini yaklaşık 10 kilometre kısaltarak Asya ve Avrupa yakaları arasındaki yolculuğu 5 dakikaya indiriyor. Avrasya Tüneli ve diğer Boğaz geçiş alternatiflerinin seyahat sürelerini dikkate aldığımızda, Kozyatağı-Bakırköy yönünde akşam trafiğinde kullanıcılarına 86 dakikayı aşan zaman kazancı sağladı. Zaman kazancı, Kozyatağı-Bakırköy yönünde akşam saatlerinde aylık ortalama 54 dakika olurken, Bakırköy-Kozyatağı yönünde ise sabah saatlerinde ortalama 32 dakika olarak gerçekleşti.”
İNDİRİMLİ SAATLERDE ARAÇ TRAFİĞİ YÜZDE 111 ARTTI
Adil Karaismailoğlu, 1 Ocak 2022 itibarıyla 00.00-05.00 saatlerinde yüzde 50 indirim uygulaması başladığını anımsatarak, indirimli saatlerdeki ortalama trafikte yüzde 111’lik artış gerçekleştiğini vurguladı. Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin kullanıldığı Avrasya Tüneli’nde trafik güvenliğinin maksimum seviyede sağlandığının altını çizen Bakan Karaismailoğlu, şunları kaydetti: “Avrasya Tüneli’nde değişen trafik koşullarına göre yapılan anlık trafik yönetimiyle tünel kapasitesinin en verimli şekilde kullanılması sağlanıyor. Trafik yönetimi kapsamında güzergâh boyunca her iki yönde 17 noktada araçların hızları ve trafik yoğunluğu ölçülerek, bu ortalamalara göre tünelin her iki yöndeki girişlerinde bulunan açık gişelerin sayısı düzenleniyor. Müdahale süresi, işletme ilk açıldığında ortalama 3 dakikayken, ilk müdahale süresi daha da kısaltılarak ortalama 1 dakika 41 saniyeye kadar düşürüldü.”
BAKANLIK TÜNELE HEM KATKI PAYI HEM DE GARANTİDEN 1.7 MİLYAR LİRA ÖDEDİ
İktisatçı Karar yazarı Prof. Dr. Uğur Emek bu hafta kaleme aldığı yazısında Avrasya Tüneli’yle ilgili şu bilgileri vermişti: “2021 Temmuzundan bu yana Avrasya Tüneli’nin KDV’li ücreti 53 TL’dir. KDV hariç 49 TL. Sözleşmeye göre Şubat-2022’deki ücret 77 ve Temmuz’daki de 97 liradır. Yani siz Tüneli kullanın diye araç başına Şubattan itibaren 28 ve Temmuz’dan itibaren de 48 TL katkı payı ödenmeye başlandı. Değerli vergi mükellefleri bu ücretlere göre 2022 Şubat-Ekim ayları arasında 1,2 milyar TL katkı payı ödediniz. Daha da ödeyeceksiniz. Ayrıca geçmeyen araçlar için de ortalama 534 milyon TL de garanti ödemesi yaptınız. Toplam faturanız 1,734 milyar liradır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve KGM katkı paylarını ve garanti ödemelerini kendi bütçelerinde ‘hane halkları ve işletmelere yapılan transferler’ şeklinde isimlendiriyor.”
‘DÖVİZ VE ABD ENFLASYONUNA RAĞMEN ZAM AZ GELİYOR’
Uğur Emek ise geçen hafta ise köşesinde şu bilgilere yer verdi: “Değerli Tünel Raporun söylemediği ‘belirli şartları’ ben söyleyeyim. ABD doları döviz alış kuru yılın ilk altı ayında yüzde 5’ten fazla artarsa ücret 1 Temmuz tarihli kurdan dövize çevrilir. İşletici diyor ki ücret yılda iki defa dolardan TL’ye çevriliyor ve ödemeler de belirli vadelerde yapılıyor. Ücret artışları arasındaki geçen zaman içerisindeki kur artışları nedeniyle zarar ortaya çıkıyor. Ama yine de bu zamlar az geliyormuş.”