ALİ YILDIRIM
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı Türkiye’de bir dönemler altın çağını yaşıyordu. Fakat yaşanan kur, faiz ve düşen alım gücü üçgeni yeni bir otomobil sahibi olmayı uzaklaştırdı.
Ağustos 2021’de güncellenen matrahlarla birlikte otomobil fiyatları yüzde 50 ÖTV etkisiyle düşerken, o dönemde hemen hemen 60 modelin dahil olduğu ‘en ucuz araçlar’ listesinden bugün eser yok. Geçen yıl yapılan matrah değişiminde en ucuz otomobil 154 bin 600 lira iken, bugün en düşük fiyat 248 bin 100 lira. Tabi aynı zamanda değişimler de gerçekleşiyor.
Fiat Egea Sedan Ağustos 2021’in en ucuzu iken bugün bu zirve Renault Clio’da. Sadece 7 aylık süreçte ucuz otomobilin fiyatı bile yüzde 60 yükseldi. Hatta bugün yarım milyon lirası bile olanın sadece 45 model seçeneği var. 300 bin sınırında ise 16 otomobil modeli kaldı. 1 yıl öncesine kadar 500 bin lira sınırında yükselen segment olan SUV’de C sınıfına bile rahatlıkla ulaşılabiliyorken, anca B-SUV’un bazı versiyonlarına ulaşmak mümkün.
100’den fazla modelin satıldığı Türkiye otomobil pazarında yarım milyona alınabilen otomobil sayısı oranı bile yüzde 50’nin altında. Bu 45 modelin 30 adedi manuel, 40’ı benzinli ve 24 adedi de 2021 model. Böylece yarım milyonun alım gücü bugün bakıldığında en azından otomobil pazarında çok bir şey ifade etmiyor. Eğer fiyatlar böyle gitmeye devam ederse, 2022 sonlarında bu tabloyu yarım milyon değil,1 milyon lira olarak konuşmamız çok da uzak değil gibi gözüküyor.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın “Sıfır kilometre araçlarda ise ocak ve şubat aylarında içinde bulunduğumuz zorlu ekonomik duruma göre iyi sayılabilecek satış adetlerinin gelmesinin en büyük nedenlerini filo şirketlerinin bu süreçte araç alımı ve sıfır kilometre araç satın alabilecek güce sahip olan sıfır araç satın alımını bir nevi yatırım aracı olarak gören vatandaşlar oluşturdu. Dövizdeki artış devam ettiği sürece artacak olan sıfır araç fiyatları ve sektör acil olarak ÖTV’de matrah güncellemesi ve kredi oranlarda daha düşük faiz oranları bekliyor. Şu an en düşük 0 km binek otomobilin 248 bin 100 TL olduğu sektörde, 300 bin TL’ye kadar sadece 16 otomobil kaldı” dedi.
İKİNCİ EL TUTULMASI YENİDEN BAŞLADI
İkinci el araç değerleme uzmanı Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın “Eylül-Aralık 2021 döneminde ikinci el araç fiyatlarında oluşan yüksek artış Ocak 2022 sonu itibarıyla geri geldi. Böylece bir nevi fiyatlardaki köpük de alındı. O da yaklaşık yüzde 15 gibi bir gerilemeye denk geldi ikinci el fiyatlarında. Ancak bu gerilemeye karşın bile ikinci el de araç alım satımı hala çok fazla ilerlemiyor. Talep düştü. Bunda en büyük 5 sebep vatandaşın satın alım gücünün düşmesi, ikinci el araç fiyatlarındaki gerilemeye rağmen fiyatların hala yüksek olması, vatandaşın ekonomik parametrelerin daha net hale gelmesini beklemesi, döviz kurundaki belirsizlik ve esnafın elinde stok maliyeti yüksek araçların olması. Diğer taraftan geçen haftadan beri döviz kurundaki artış ikinci el araç fiyatlarında Mart 2022 ortası itibarıyla Şubat sonuna göre yüzde 1,5 artışa sebep oldu. Bu artış -eğer döviz kurundaki artış devam ederse Mart sonuna kadar da yine yüzde 2’ye kadar artışlar görmek mümkün” dedi.
C-SUV’DE TEK SEÇENEK DACIA DUSTER
Otomobil satışları, yılın ilk iki ayında geçen yıla göre yüzde 16,8 daralarak 66 bin 661 adet olarak kayıtlara geçti. Ocak-Şubat 2022’de segment lideri SUV modeller. 27 bin 152 adetle başı çeken SUV’leri, eski lider sedan (24 bin 145) otomobiller takip etti. Hatchback otomobiller ise uzun süredir olduğu üçüncülük seviyesini korudu. Sıralamaların değiştiği kadar fiyatlarda da büyük farklılıklar oldu. Yine yarım milyon lira baz alındığında C-SUV’da tek seçenek Dacia Duster. B-SUV’da da alınabilecek 11 model var. Burada da ortalama etiketler zaten 450 bin lira seviyesinde.
OTOMOTİVİN YÜZÜ GÜLMEDİ
Toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 azalarak 196 bin 194 adet, otomobil üretimi yüzde 20 azalarak 109 bin 322 adet olarak gerçekleşti. Traktör imalatıyla birlikte toplam üretim ise 204 bin 72 adede ulaştı. Aynı dönemde, otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 11 azalarak 146 bin 627 adedi bulurken, otomobil ihracatı ise yüzde 13 oranında azalarak 85 bin 682 adet oldu.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), Ocak-Şubat dönemine ait üretim ve ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Yılın ilk iki ayını kapsayan dönemde toplam otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 azalarak 196 bin 194 adet, otomobil üretimi de yüzde 20 azalarak 109 bin 322 adet olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 204 bin 72 adedi buldu. Aylık bazda verilere bakıldığında, otomotiv sanayisinin Şubat ayı üretimi geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 9 azalarak 105 bin 644 adet olurken, aynı dönemde otomobil üretimi yüzde 9,6 azalarak 61 bin 544 adede geriledi. Ocak-Şubat döneminde otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı ise yüzde 61 olarak gerçekleşti.
Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları, hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 61, kamyon grubunda yüzde 66, otobüs-midibüs grubunda yüzde 20 ve traktörde yüzde 63 seviyesinde oldu. Ocak-Şubat döneminde ticari araç üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 artış gösterdi. Bu dönemde, ağır ticari araç grubunda üretim yüzde 4 artarken, hafif ticari araç grubunda da üretim yüzde 2 arttı. Aynı dönemde, yük ve yolcu taşıyan ticari araç üretimi 86 bin 842 adet, traktör üretimi de 7 bin 908 adet olarak gerçekleşti.
Pazara bakıldığında ise Ocak-Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla ticari araç pazarı yüzde 5, hafif ticari araç pazarı yüzde 5 ve ağır ticari araç pazarı yüzde 8 azaldı. Ocak-Şubat döneminde toplam pazar geçen yıla göre yüzde 14 azalarak 91 bin 839 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde otomobil pazarı ise yüzde 17 oranında azaldı ve 66 bin 661 adet oldu. Son 10 yıllık ortalamalar dikkate alındığında Ocak-Şubat döneminde toplam pazar yüzde 12, otomobil pazarı yüzde 14, hafif ticari araç pazarı yüzde 10 ve ağır ticari araç pazarı yüzde 4 oranında arttı. Bu dönemde, otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 37 olurken, hafif ticari araç pazarında yerli payı yüzde 64 olarak gerçekleşti.
5 MİLYONLUK COUPE
Mercedes-AMG GT 4-Kapı Coupé Türkiye pazarına giriyor. İlk aşamada 3 farklı motor seçeneğiyle, 4 milyon 959 bin 500 TL’den başlayan fiyatlarla müşteriler ile buluşacak olan Mercedes-AMG GT 4-Kapı Coupé, daha da kişisel bir yapı kazandı. AMG Special Edition versiyonu, dört kapılı spor otomobilin özgün karakterini daha da güçlendiriyor. Jant, döşeme, süsleme ve gövde rengi yelpazesi ile kişiselleştirme olanakları artarken yeni yürüyen aksam, sportiflik ile konfor arasında daha da geniş bir seçenek sunuyor. Daha önce sunulan kapsamlı güncelleme sayesinde AMG GT 4-Kapı Coupé, teknolojik açıdan oldukça gelişmiş özelliklere sahip bir konumdaydı. Güncellenen sürüş destek sistemleri ve AMG’ye özgü işlevlere sahip standart olarak sunulan 2 adet MBUX bilgi-eğlence sistemine sahip 12.3 inç’lik ekran kokpitteki önemli yeniliklerden bazıları olarak öne çıkıyor.
MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNDE ZİRVEDE
Şikayetvar A.C.E Awards’ta Renault ve Dacia, aldıkları puanlar ile kendi kategorilerinde zirvede yer aldı. Şikayetvar A. C.E Awards’ta en iyi müşteri memnuniyetini yaşatan markalar bu yıl 7’nci kez ödüllendirildi. Müşteri Deneyim Endeksi araştırması sonuçlarına göre belirlenen kazananlar cevaplama hızı, şikâyet oranı, çözüm hızı, memnuniyet düzeyi, teşekkür oranı ve markayı tercih etme oranı gibi kriterler baz alınarak seçildi. Renault adına ödülü Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş alırken, Dacia adına ise Renault MAİS Ticari Genel Müdür Yardımcısı Andreas Gabriel teslim aldı. Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş, bu prestijli ödülü almaktan mutluluk duyduklarını ifade etti.
3 KURUŞ FAZLA OLSUN KIRMIZI OLSUN
İnsanlık tarihinde tutku, aşk ve güçlü duyguları simgeleyen kırmızı; otomotiv endüstrisinde de hızlı, sportif ve cesur spor otomobillerle özdeşleşiyordu. Öte yandan 60’lı yıllarda sadece spor otomobillerde rastlanan kırmızı renk, “Mazda Kırmızısı” adıyla, Mazda’nın ilk seri üretim otomobili olan R360 Coupe’de ise satın alınırken tercih edilebiliyordu. Yıllar içerisinde markanın otomobillerinde 100’den fazla kırmızı renk tonu seçeneği sunulurken, artık küçük sınıftan büyük SUV’lara kadar her sınıfta bu renk tercih edilebiliyor; ancak halen kırmızı, cesur ve radikal bir renk olarak görülüyor. Öyle ki 2020 yılında Almanya’da satılan tüm otomobillerin sadece yüzde 6,7’si kırmızıyken, ülkede satılan tüm Mazda modellerinin yüzde 27,1’si kırmızıydı ve tüm markalar arasında en yüksek orana işaret ediyordu.
AKARYAKIT ZAMMI SERVİSLERİ VURDU
Aşin Otomobil, petrol fiyatlarındaki artışın direkt bir yansıması olarak devamlı artan benzin ve motorin fiyatlarının servislere olan etkisi ile ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Yüksek döviz kuru ve Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle sürücüler için zorlayıcı rakamlara ulaşan akaryakıt fiyatları karşısında, otomobillerini kullanmama kararı alan birçok araç sahibinin bulunduğunu ve her geçen gün bu sayının arttığını dile getiren Aşin Otomobil Genel Müdürü Okan Erdem “Özellikle İstanbul trafiğinde trafiğe çıkan araç sayısında da gözle görülür bir azalmayla karşı karşıyayız. Asıl etkisini ise oto servislerinde görebilirsiniz. Zira her akaryakıt zammı haberi geldiği gün, servis girişlerimizde ortalama yüzde 5-10 arası düşüş gözlemliyoruz” dedi.
AVRUPA’NIN ZİRVESİNDE KARSAN
‘Mobilitenin Geleceğinde Bir Adım Önde’ olma vizyonu ile ileri teknolojili mobilite çözümleri sunan Karsan, e-JEST modeli ile iki sene üst üste yakaladığı liderliği e-ATAK modeliyle de perçinledi. Avrupa’da yolcu taşıyacak olan ilk otonom elektrikli otobüs unvanının yanı sıra, 2021 yılında Avrupa’da elektrikli midibüs pazarının en çok satan modeli de Karsan e-ATAK oldu. Chatrou Avrupa Pazar raporuna göre, 2021 yılını %30’luk segment payı ile kapatan e-ATAK, 8-15 ton arası elektrikli midibüs pazarının lideri oldu.
YILIN OTOMOBİLİNDE GERİ SAYIM BAŞLADI
Otomotiv Gazetecileri Derneği (OGD), tarafından bu yıl yedinci kez düzenlenecek olan “Türkiye’de Yılın Otomobili” seçimi için aday modeller açıklandı. Otomotiv konusunda uzman gazetecilerden oluşan OGD üyelerinin yapacağı oylama sonucu 36 aday arasından belirlenecek 7 finalist otomobil 11 Nisan’da açıklanacak. 10 Mayıs tarihinde yapılacak test sürüşünün ardından OGD üyelerinin oylarıyla en fazla puanı alan finalist, 7 Haziran tarihinde düzenlenecek ödül töreninde belli olacak. Ek olarak, geçen yıl ilk kez verilen tasarım ödülü bu yıl tekrar verilecek. OGD üyeleri, bu yıl aday modeller arasından “Yılın Tasarımı” ödülünün sahibini de belirleyecek.
'CAM TAVAN ARABADA GÜZEL'
Otokoç Otomotiv, “Cam Tavan Arabada Güzel” farkındalık projesini hayata geçirdiğini duyurdu. Proje kapsamında, insanlığın gelişimi önündeki en büyük engellerden biri olan toplumsal cinsiyete dayalı yargılara ve kadınların önündeki her türlü görülmez engel olarak nitelendirilen “Cam Tavan”lara dikkat çekiliyor. Otokoç Otomotiv Pazarlama Müdürü Esra Arslanbaş Kaynak, insanlık için daha iyi ve sürdürülebilir bir geleceğin ancak kadınların yaşamın her alanında hak ettikleri yerde bulunabilmeleri ile sağlanabileceğini belirtti.