ALİ YILDIRIM
Türkiye’de otomotiv sektörü zorlu bir virajın içinde. Dışarda çip ve tedarik krizi devam ederken, içeride kur ve yüksek vergi yeni otomobil sahibi olmayı gün geçtikçe hayal haline getiriyor. Araç bulmanın bulunsa da getirmenin oldukça zor olduğu bir dönemde, enerji ve enflasyon gibi nedenlerle Avrupa’da da sürekli zamlar gündeme gelirken, bunun Türkiye’ye yansıması da katmerli oluyor. Demode vergi sistemiyle birlikte en ucuz otomobilin fiyatı bile yarım milyonu geçerken, alt dilimde artık satın alınacak araç kalmadı.
Yüzde 45, 50 ve 60 ÖTV diliminde araç satışı artık kalmadığından dolayı gerçekleşmezken, satışların büyük ağırlığı artık yüzde 80’lik vergi diliminden vatandaşa faturalandırılıyor. Pazardaki durumu ve maliyetlerin geldiği noktayı değerlendiren Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt, zamların sadece Türkiye kaynaklık olmadığını söyledi. Yeni Toyota Corolla Cross’un Adana’da gerçekleştirilen basın lansmanında sorularımızı cevaplayan Bozkurt “Avrupa’da eskiden zam nedir bilmezdik. Yılda 1-2 kere gerçekleşen zamlar son dönemde yaşanan enerji ve navlun krizleri yüzünden aylığa döndü. 3 bin dolar olan konteyner bedeli 17 bin dolara çıktı. Bunu da vermeye hazırız fakat yine de konteyner yok” dedi.
Üretimdeki enerji maliyetlerinin de arttığını ifade eden Bozkurt, araçların zamlı geldiğini ve bu yüzden fiyatların düşmesini beklemediklerini kaydetti. Araç fiyatlarının euro bazında arttığını paylaşan Bozkurt şöyle devam etti: “Bu bir dönem daha devam edecek gibi görünüyor. Kasım ve aralıkta mucizevi bir araç sayısı bulunamazsa pazar geçen yılın az altında 750 bin adetlerde biter. Toyota olarak bizde 50 bin adet gibi satışa ulaşırız. 2023’te en fazla 800 bin adet satış bekliyoruz. Üretim kısıtlı. Baz fiyatlar artıyor. 300 euro gelen zam ÖTV yüzünden 10 bin lira olarak etikete yansıyor. Bizim tahminlerimize göre ÖTV işleri artık yılbaşına kaldı. Biz bir an evvel gerçekleşmesinden yanayız. Buna tabi artık euro bazında bakılmalı. En az 2 kat artış yapılması gerekiyor.”
‘YÜKSEK FAİZE RAĞMEN TÜKETİCİ ALMAK İSTİYOR AMA KREDİ YOK’
Otomobile ulaşmanın dışında finansman sorunu yaşandığını da anlatan Ali Haydar Bozkurt, krediye erişimde de sıkıntı yaşandığını belirtti. Otomobilin bir lüks olmadığını anlatan Ali Haydar Bozkurt “Otomobile ulaşımın bu kadar zor olmaması lazım, araç almak isteyenlerin krediye erişimin kolay olması lazım. Kurumsal satışlarda da kredilerde sıkıntı yaşanıyor. Oradaki finansman yönetimi tamamen kredi ile yapılıyor. Yüksek faizlere rağmen tüketici almak istiyor ama veren yok” dedi. Faizlerin oldukça yüksek olduğunu bu yüzden maliyetlerin de çok yükseldiğine değinen Bozkurt şunları söyledi: “Bu işin çözümü kredi maliyetlerin düşmesinde. Kredi red oranları da oldukça zirvede. Yüksek faize rağmen tüketici araç almak için kredi istiyor fakat veren yok. Nakiti olan nakitle devam ediyor. Otomobil artık bir lüks değil tamamen ihtiyaç.”
‘ENFLASYONLA MÜCADELENİN DAHA DİSİPLİNLİ OLMASI LAZIM’
Kredi maliyetlerinin oldukça yüksek olduğundan bahseden Ali Haydar Bozkurt, yüzde 80 enflasyon olan bir ülkede hiçbir kurumun yüzde 20-25 aralığından kredi kullandırmak istemediğine değindi. Kurun fiyatları oldukça fazla etkilediğini anlatan Bozkurt “Doğru politikalar izlenirse kuru bir haftada düşürebilirsiniz, ama enflasyon öyle değil. Özellikle enflasyonun yüzde 80’lere geldiği dönemlerde bu mücadelenin daha disiplinli yapılması lazım” dedi.
‘ÖNÜMÜZDEKİ 3 AYLIK SÜREÇ ÇOK ÖNEMLİ’
Gelecek yıllarda beklentinin oldukça yüksek olduğundan bahseden Ali Haydar Bozkurt, hem yurtdışı hem de Türkiye’de yaşanan veya yaşanacak durumlara değindi. Bozkurt “Rusya-Ukrayna savaşı, Avrupa’da yaşanan durum. Türkiye’deki yüksek enflasyon ve bununla birlikte düşen alım gücü satışları ve fiyatları etkiliyor. Ayrıca Türkiye 2023’te yeni bir seçim dönemine giriyor. Seçim ekonomisi nasıl olacak? Seçim sonrası alternatifler neler? Bu yüzden bilinmezin hakim olduğu bir 2023’e hazırlanıyoruz. Avrupa durursa Türkiye’de durur. Gücünü yitirir. AB’de şu an 6 aylık sipariş satılmış durumda. İsimlere kadar belli” diye konuştu.
COROLLA CROSS’A TALEP ÇOK ARAÇ YOK
Toyota Corolla Cross’un sedandan sonra marka için en önemli ikinci model olduğunu belirten Ali Haydar Bozkurt “Aynı zamanda bizim şu ana kadar yaptığımız en önemli ikinci araç lansmanımız. Bu segmente yeni girdik sayılır. O yüzden oldukça heyecanlıyız. Yeni Corolla Cross kısa sürede en çok satan ikinci modelimiz olacak” dedi. Daha aracı satışa sunmadan 7 bin 500 adetlik ön sipariş aldıklarına değinen Bozkurt, son 2 aylık süreçte sadece 2 bin 700 adet araç getirebileceklerini paylaştı. Çip krizi 2023’ün ilk yarısında bitecek diyenleri anlamadıklarını vurgulayan Bozkurt, bunun sadece tahminden ibaret olduğunu, krizin 2023 yılında da süreceğini aktardı. Gelecek yıl 10 bin adet araç getirmeyi hedeflediklerini söyleyen Bozkurt “Tabi üretim ne olur bilmiyoruz. Gelecek bize ne gösterecek tam tahmin edemiyoruz. Aslında alabilirsek 2 katını satarız. İstediğimiz adetlerin altında araç alıyoruz. Biz bunun biraz daha üzerine çıkacağız. Toyota Corolla Cross sayesinde. Araç olsa 80 bin adet satarız.”
835 BİN TL FİYATLA EN UCUZ C-SUV OLDU
Toyota uzun bir süredir üzerinde çalıştığı C-SUV modeli Corolla Cross Hybrid Türkiye pazarına ‘en ucuz C-SUV’ fiyatı ile girdi. Lansmana özel 835 bin liralık fiyat etiketiyle yola çıkan model, sadece hibrit versiyonla dikkat çekiyor. Adana’da gerçekleşen lansmanda tanışma fırsatı bulduğumuz Toyota Corolla Cross Hybrid, yerden yüksek tasarımı ve gelişmiş 5’inci nesil motoruyla beğeni kazandı. Markanın uzun bir süredir eksikliğini yaşadığı C-SUV’de model, kısa süre içinde en çok tercih edilen modellerden biri olmayı hedefliyor. Oldukça rekabetçi ve bir o kadar da iddialı fiyat etiketiyle yola çıkan model, neredeyse B-SUV, C sedan fiyatı aralığında sipariş topluyor. Araç, Türkiye’de Flame, Flame X-Pack, Passion ve Passion X-Pack olmak üzere dört donanım seviyesiyle satışa sunuldu. Tüm ürün gamında 1.8 litre hibrit motorla sunulan model, yüksek standart donanımlarıyla herkese uygun alternatiflere sahip. Sistem, 140 HP güç ve 185 NM tork üretiyor. WLTP ölçümlerinde birleşik yakıt tüketimi yalnızca 5,0-5,1 lt/100 km olan Corolla Cross Hybrid, 115-117 g/km CO2 emisyon değerine sahip.