Gerçek ismi Ebulfez Aliyev olan Elçibey’in sözleri, eserleri ve yaptıkları, ölümünün ardından 19 yıl geçmesine rağmen unutulmadı. Azerbaycan tarihinde önemli bir konuma sahip olan Ebulfez Elçibey, Azerbaycan devrim tarihini öğreten tarihler kurmuştu. Tüm bu detaylar haberimizde…
EBULFEZ ELÇİBEY KİMDİR?
24 Haziran 1938’de Nahçıvan'ın Keleki köyünde dünyaya gelen ve ismi Ebulfez Aliyev olan Ebulfez Elçibey’in babası 1943’te II. Dünya Savaşı'na katıldıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamamıştır. İlköğrenimini ve liseyi Nahçıvan'da tamamlayan Ebulfez Elçibey, 1957-1962 yıllarında Azerbaycan Devlet Üniversitesi Doğu Dilleri Enstitüsü, Arapça bölümünde okudu.
MİLLİYETÇİLİK SUÇUNDAN HAPİS YATTI
Öğrencilik dönemlerinde Azerbaycan tarihini ve Azerbaycan devrim tarihini öğreten dernekler kuran
Ebulfez Elçibey, 1963-1964 yıllarında Mısır'da tercümanlık yaptı. 1970'li yıllarda da ülkesinin bağımsızlığı için çalışmaya başlayan Ebulfez Elçibey, bundan dolayı 1975 yılında 'milliyetçilik suçu'ndan bir buçuk sene hapse mahkûm oldu.
AZERBAYCAN’IN 2. CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ
Ebulfez Elçibey, Azerbaycan'ın bağımsızlık mücadelesinin içinde yer aldı. 1977 yılından itibaren, Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi'nde el yazmaları enstitüsünde görev yürüten Ebulfez Elçibey, 1989 yılında Azerbaycan Halk Cephesi'ni kurdu ve buna başkanlık yaptı. Ebulfez Elçibey, 1991 yılında SSCB'nin dağılması ile bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ın 7 Haziran 1992 yılında 2. cumhurbaşkanı seçildi.
YETKİLERİ ELİNDEN ALINDI
Ebulfez Elçibey tarafından görevden alınan Suret Hüseynov, Azerbaycan'ın 2. büyük kenti Gence'de Haziran 1993 yılında ayaklanma başlattı. İsyan sebebiyle köyüne giden cumhurbaşkanı, 2 hafta sonra geri dönmeye çalışmasına karşın şahsi koruması tarafından uçağı kurşunlandı ve Nahçıvan'dan çıkış yolu kapatıldı. Arkasından 4 sene Keleki'nin abluka altında olması sebebiyle oradan ayrılamamış ve 4 yıl 4 ayın ardından Bakü'ye gidebildi. Bu olayların ardından cumhurbaşkanlığı yetkileri Haydar Aliyev'e devredilmişti. Ağustos 1993 yılında referandum ile Elçibey'in görevi resmen geri alındı ve Ekim ayındaki seçimlerde Haydar Aliyev yüzde 99 oyla cumhurbaşkanı seçildi.
ANKARA’DA HAYATINI KAYBETTİ
4 senenin ardından Bakü'ye dönen Ebulfez Elçibey, Azerbaycan muhalefetine katıldı. Bütün Azerbaycan Birliği'ni kurarak çalışmalarını Kuzey ile Güney Azerbaycan'ın birleşmesi üzerine yoğunlaştıran Ebulfez Elçibey, 22 Ağustos 2000 yılında 62 yaşında prostat kanseri sebebiyle tedavi gördüğü Ankara'da yaşama veda etti.
DİĞER GELİŞMELER İÇİN TIKLAYIN
BUGÜN YAŞANANLAR
1902 - 1936 Berlin Olimpiyatlarını ve Nazi Partisi kongrelerini filme çekerek üne kavuşan, Hitler'in yakın dostu Alman aktris, fotoğrafçı ve film yönetmeni Leni Riefenstahl doğdu.
1926 - Yunanistan'da Theodoros Pangalos yönetimi Yorgos Kondilis'in yönettiği bir darbeyle devrildi.
1940 - Milli Savunma Bakanlığı'nın gereksinimlerini sağlayan sekiz fabrikada fazla mesai yapılması kararı alındı.
1642 - İngiltere iç savaşı başladı.
1862 - Fransız besteci Claude Debusy doğdu.
1876 - Feshane işçileri greve gitti.
1942 - Brezilya; Almanya ve İtalya'ya savaş açtı.
1942 – Uğur Mumcu doğdu.
1974 - Kıbrıs'ta Rumların eline düşen 13 Türkiyeli gazeteciden on biri sonraki gün serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever'in hastanede olduğu açıklandı. Gazeteci Adem Yavuz öldü.
1978 - Kenya Devlet Başkanı Jomo Kenyatta öldü.
1981 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında, Genel Başkan Abdullah Baştürk ve 8 Yürütme Kurulu üyesi tahliye edildi. Baştürk hakkında devam eden başka bir dava nedeniyle serbest bırakılmadı.
1965 - Sadun Boro, "Kısmet" adlı yelkenlisi ile 2 yıl 10 gün sürecek dünya turuna başladı.
1970 - Yapı İşçileri Sendikası Genel Başkanı Necmettin Giritlioğlu öldürüldü. Necmettin Giritlioğlu Aliağa Rafinerisi'ndeki grevi yönetiyordu.
1971 - Başbakan Nihat Erim, işçi temsilcileriyle bir araya geldi. Başbakan Nihat Erim "Emek, sermaye ve teşebbüs arasında denge sağlanırsa kalkınma devam eder" dedi.
1972 - Şair ve yazar Orhan Seyfi Orhon öldü.
1983 - 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yapılan anıt mezar açıldı. Açılışı Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel yaptı.
1997 - Türkiye, Brüksel'den Diyarbakır'a gitmesi planlanan "Musa Anter Barış Treni"ne ülkeye giriş izni vermeyeceğini açıkladı.
1985 - Şair Turgut Uyar öldü.
1986 - Türkiye'nin 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar öldü.
1987 - Özal hükümeti Bursaspor, Antalyaspor, Kocaelispor ve Diyarbakırspor'un yeniden Türkiye 1. Ligi'ne alınması için emir verdi. Bu kararın, siyasal yasakların kaldırılması için yapılacak referandumda 'hayır' oylarını arttırmak amacıyla alındığı yorumları yapıldı.
2000 - Azerbaycan eski Devlet Başkanı Ebulfeyz Elçibey öldü.