SELMAN CÖMERT | KARAR.COM
Kovid-19 aşısı için yapılan erken anlaşmalar sayesinde ABD, İngiltere, Kanada ve AB ülkelerinde aşılama işlemi başladı, ancak çoğu ülke hala bekliyor. Bloomberg’de yer alan habere göre, aşıların düşük ve orta gelirli ülkelere ulaştırılmasında, olağanüstü çabalara rağmen çok geç kalınabilir. Halk sağlığı uzmanları, aşıların geç kalması salgının devam ederek daha fazla ekonomik eziyete sebep olacağı konusunda uyarıyor. Sağlık krizi dünya çapındaki ekonomik eşitsizliği gözler önüne sererken; düşük gelirli ülkelerdeki sağlık çalışanlarının, aşıya erişim konusunda, refah düzeyi yüksek ülkelerdeki sağlık çalışanlarından çok fazla geride kalma ihtimali bulunuyor.
Politik risk danışmanlığı şirketi Eurasia Group’un son yaptığı araştırma, düşük gelirli ülkelerin aşılara erişememesi durumunda hem bu bölgelerde hem de gelişmiş ekonomiler için önemli mali zararlara neden olacağını ortaya koydu. Northeastern Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir çalışma da, 'aşı milliyetçiliği' olarak bilinen aşıların zengin ülkeler tarafından tekelleştirilmesi durumunda, eşit olarak dağıtılmasına kıyasla iki kat daha fazla ölüme neden olabileceği sonucuna vardı.
KANADA, NÜFUSUNUN 5 KATINA YETECEK AŞI ALDI
Habere göre yüksek gelirli ülkeler, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi şirketlerin ürettiği aşı dozlarını önceden garanti altına alarak aşılama sırasında başlarda yer alıyor. Oxfam’ın da aralarında bulunduğu Uluslararası Af Örgütü ve Küresel Adalet Şimdi uluslararası sivil toplum örgütlerinin 9 Aralık’ta açıkladığı raporda, Pfizer’ın ürettiği ilk aşıların yüzde 96’sının ve Moderna’nın ürettiği tüm aşıların refah düzeyi yüksek ülkeler tarafından alındığı yer alıyordu. Dünyanın yüzde 14’ünü oluşturan zengin ülkelerin satın aldığı aşıların hepsi, üretilen tüm aşıların yarısından fazlasına denk geliyor. Kanada, nüfusunun beş katına yetecek kadar doz için sözleşmeler imzalarken, Çin ve Rusya yerli aşı üretimine odaklandı.
AŞILAMA 2024'E KADAR BİTMEYEBİLİR
Aralarında Oxfam, Uluslararası Af Örgütü ve Küresel Adalet Şimdi gibi uluslararası sivil toplum örgütlerinin bulunduğu 'Halkların Aşı İttifakı' düşük gelirli 67 ülkenin zamanında aşılanamama riski altında olduğunu açıkladı. Duke Küresel Sağlık İnovasyonu Merkezi’ndeki araştırmacılar, aşı sırasındaki son ülkenin 2024’e kadar aşı olamayabileceğini düşünüyor. Aşı erişimi şimdi, Pfizer ve Moderna’dan sonra onay bekleyen aşı geliştiricilerine bağlı. Halkların Aşı İttifakı’na göre, onay bekleyen AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi, dozlarının üçte ikisini gelişmekte olan ülkelere verecek. İttifak, aşı üreticilerinin en iyi ihtimalle, 2021’in sonunda dünyanın 5’te 1’inden azını aşılamış olacaklarını söylüyor.