Doğu Türkistan’da milyonları kamplara kapatan Çin, duvarlar ardında yaşananları anlatmasınlar diye ülke dışına kaçan Uygurları yakalamak için çaba harcıyor. Bu amaçla belirli ülkeler üzerinde hem siyasi hem ekonomik şantaj yapmaktan çekinmeyen rejimin iade aldığı kişi sayısının bin 700’ü aştığı ortaya çıktı. Canlarını kurtarmak için kendilerine sığınan sivilleri iade eden yönetimler arasında Müslüman ülkeler ön sırada yer aldı.
UYGURLARI EN ÇOK SINIR DIŞI EDEN ÜLKELERİN İLK DÖRDÜ İİT ÜYESİ
Uygur Human Rights Project’in verilerine göre, şimdiye kadar 425 Doğu Türkistanlıyı Çin’e iade eden Tayland bu alanda dünyada ilk sırada yer aldı. Tayland’ı 397 sınır dışı ile Türkiye izledi. Sınır dışı listesinin ilk dört sırasında İslam İşbirliği Teşkilatı üyelerinin bulunması ise vicdan yaraladı. Haritayı sosyal medyadan paylaşan Prof. Timur Kuran “Bu ne vicdansızlık. Utanmamak mümkün değil” sözleriyle tepki gösterdi.
UYGUR HARİTASINDAKİ 'MÜSLÜMAN ÜLKE' UTANCI
Çin’in Doğu Türkistan’da uyguladığı soykırım politikasından kaçan Uygurları Pekin’e iade eden devletler listesinde Müslüman ülkeler ilk sırada yer aldı. Bu süreçte 397 işkence mağdurunu sınır dışı ederek dünya genelinde ikinci olan Türkiye’nin İslam ülkeleri arasında en önde yer alması tepki çekti. Ankara’nın vicdan yaralayan tutumu karşısında ‘Bu vicdansızlığa bir son verilmeli’ çağrısı yapıldı.
Doğu Türkistan’daki Uygurlara karşı yüzyılın en büyük insanlık suçunu işleyen Çin, soykırımı perdelemek için ülke dışına kaçan işkence mağdurlarını yakalamak için çalışmalar yürüttü. Bu kapsamda ekonomik gücünü kullanan Pekin yönetimi, özellikle Müslüman ülkeler üzerinde baskı oluşturdu. Ekonomik çıkarlarını gözeten birçok İslam devleti ise Çin’in Uygurlara yönelik vahşetini görmezden gelme yolunu seçti. Bu doğrultuda Çin zulmünden kaçarak ülkeyi terk eden bin 700’den fazla Uygur Türkü’nün farklı ülkeler tarafından Pekin’e iade edildiği ortaya çıktı. Konuya ilişkin Uyghur Human Rights Project adlı Twitter hesabından , 1997-2021 dönemleri arasında Uygurları sınır dışı eden ülkeleri gösteren bir harita paylaşıldı. Söz konusu haritada İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri ülkelerin öne çıkması ve bu ülkeler arasında Türkiye’nin öne çıkması dikkat çekti. Haritada en çok sınır dışı olayının yaşandığı ülke olarak Tayland görülürken, bu ülkede toplam 425 olay kaydedilmiş. Tayland’dan sonra ise listede ikinci sırada Türkiye’nin yer alması dikkat çekti. Haritadaki bilgilere göre Türkiye’de tam 397 sınır dışı olayı gerçekleşti.
Haritayı sosyal medyadan paylaşan ekonomist Prof. Timur Kuran, vicdan yaralayan tabloya tepki gösterdi. Bu ayıba bir son verilmesi gerektiğini aktaran Kuran “1997-2021 döneminde zulümden kaçan Uygur Türklerini Çin’e iade eden ülkeler listesinde ilk dört: Pakistan, Mısır, Malezya ve Türkiye. Dördü de İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi. Bu ne vicdansızlık? Utanmamak mümkün değil” ifadelerini kullandı. Öte yandan, Çin’in Uygurlara yönelik işlediği politika kimi çevrelerce ‘yüzyılın en büyük insanlık suçu’ olarak gösterilirken Çin rejimi iddiaları kesinlikle reddediyor. Toplama kamplarına gönderilen yüzbinlerce Uygur’un ‘rehabilite’ edildiğini ileri süren rejim, bu durumun soykırım olmadığını vurguluyor. Birleşmiş Milletler (BM) de Uygurlara yönelik raporu açıklamak için geç kalmakla suçlanıyor. Çin Halk Cumhuriyeti ile teması sürdürme yoluna giden BM yönetimine Uygur temsilcileri tepki gösteriyor. Uygur hareketinin önde gelen isimlerinden Ruşen Abbas, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet’i şiddetle kınadığını ve Doğu Türkistan’a yapacağı ziyareti iptal etmesi gerektiğini söylemişti.