Ukrayna saldırısının dördüncü gününde savaş rüzgârları Moskova’ya karşı esmeye başladı. Kentlerde sivil halkın direnişi küresel kamuoyunun desteğini sağladı. Ukrayna liderinin videolu mesajları da büyük etki gösterdi. Zelenskiy, gönüllülerden oluşacak bir ‘yabancılar birliği’ kurulduğunu duyurdu. Kanada’dan, Avustralya’ya halklar sokaklara dökülerek Rusya’yı protesto etti. Kamuoyu baskısı Batı’nın itidalli tavrını değiştirdi.
RUS VE UKRAYNA HEYETLERİ ARASINDA ÖN KOŞULSUZ PRİPYAT ZİRVESİ
Avrupa ülkeleri hava sahalarını Rus uçaklarına kapattı. Almanya ve Hollanda, Kiev’e Stinger füzeleri göndereceğini duyurdu. Batı bloku bazı Rus bankalarını küresel ödeme sisteminden çıkarma kararı aldı. Putin nükleer kuvvetleri en üst alarm seviyesine geçirdi. Kritik süreçte müzakere mutabakatı da çıktı. Rusya ve Ukrayna heyetlerinin, Ukrayna-Belarus sınırındaki Pripyat ırmağı bölgesinde ön koşulsuz görüşeceği duyuruldu.
KİEV VE HARKİV'DE SERT DİRENİŞ
Rusya’nın ABD ve NATO’yla yaşadığı gerilimde yeni bir perde açarak başlattığı Ukrayna operasyonu beşinci gününe girerken dünya dün sabaha Kiev, Harkiv ve Luhansk’ta petrol depoları ile doğalgaz hatlarının vurulduğu haberleriyle uyandı. Ukrayna’nın ikinci büyük kenti olan ve ülkenin kuzeydoğusunda bulunan Harkiv’de Rus askerleri ile Ukrayna ordusu arasında yoğun çatışmalar yaşandı. Harkiv Valisi Oleh Synyehubov, Telegram uygulaması üzerinden yaptığı açıklamada, “Harkiv’in kontrolü tamamen bizde. Silahlı kuvvetler, polis ve savunma güçleri çalışıyor ve şehir düşmandan tamamen temizleniyor.” ifadesini kullandı. Bu arada Luhansk’taki ayrılıkçılar, Rovenky kasabasında bir petrol deposunun ise Ukrayna ordusu tarafından hedef alındığını duyurdu. Harkiv’de de da bir doğalgaz boru hattının vurulduğu açıklandı. Yetkililer, Rusya’nın hatta saldırı düzenlediğini açıkladı. Deponun KLO şirketine ait olduğu ve çalışanların tesisi çoktan terk ettiği belirtilirken, ölen olmadığı düşünülüyor. Ancak Belediye Başkanı Balasinovich, “Çevreye devasa bir etkisi olacak” dedi. Yetkililer zehirli duman uyarısı yaptı. Halktan pencerelerini kapatmaları istendi; birçok kişi sığınaklara ve metro istasyonlarına sığındı. Kiev’in 30 kilometre güneybatısındaki Vasylkiv kasabasındaki bir petrol deposunun vurulması sonrasında yangın çıktı. Kasabanın belediye başkanı Natalia Balasinovich, Rusya’nın Rus füzelerinin bölgedeki bir hava üssünün ana pistinin güneybatısındaki petrol deposunu hedef aldığını belirterek, “Düşman her şeyi yok etmek istiyor” dedi. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, depodan yükselen duman görülüyor. Ukrayna Genelkurmayı, ülkeye “Belarus topraklarında bulunan bir Rus Tu-22 stratejik bombardıman uçağından fırlatılan bir cruise füzesini düşürdüklerini” açıkladı. Bu arada Ukrayna’daki Belarus vatandaşlarının tacize uğradığını belirten Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, bu durumun devam etmesinin kendilerini de Ukrayna’ya ‘özel bir operasyon düzenlemeye itebileceğini’ söyledi. Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Anna Malyar, ülkesine saldıran Rus güçlerinin yaklaşık 4300 asker, 27 uçak, 26 helikopter, 146 tank, 706 zırhlı araç, 49 top ve 2 gemi kaybettiğini açıkladı.
NÜKLEER CAYDIRICI GÜÇLERİ ALARMA GEÇİRME EMRİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, ‘NATO ülkelerinden gelen saldırgan açıklamaların ardından orduya, nükleer caydırıcı güçleri yüksek alarma geçirme emri verdiği’ açıklandı. Putin devlet televizyonunda yayınlanan konuşmasında, “Gördüğünüz gibi, Batılı ülkeler ekonomik açıdan ülkemize karşı sadece dostane olmayan önlemler - herkesin iyi bildiği yasadışı yaptırımları kast ediyorum- almakla kalmıyor; aynı zamanda önde gelen NATO üyelerinin üst düzey yetkilileri ülkemize karşı saldırgan açıklamalar yapıyor. Bu nedenle Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’na, Rus ordusunun caydırıcılık güçlerini özel savaş görevi rejimine geçirmelerini emrediyorum”” dedi. Putin’in ‘nükleer emri’, nükleer silahları da içeren birliklerin alarma geçirilmesi anlamına geliyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun Rusya’yı kendi güvenliği için “kaçınılmaz” bir tehdit olarak görmediğini, ancak eylemlerinin gözle görülür şekilde daha agresif hale geldiğini savundu. CNN kanalına konuşan Stoltenberg, Putin’in nükleer caydırıcı güçleri alarma geçirme kararına ilişkin ise “Bu, tehlikeli bir retorik, durumun ciddiyetini gösteriyor. NATO Rusya ile savaş istemiyor; bu bir savunma ittifakıdır” ifadelerini kullandı. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Putin’in nükleer caydırıcı kuvvetleri alarma geçirmesine tepki göstererek bu adımı ‘kabul edilemez bir tırmandırma’ olarak niteledi. Thomas-Greenfield, “Bu karar, Putin’in savaşı hiçbir şekilde kabul edilemez bir tavırla tırmandırmaya devam ettiği anlamına geliyor” dedi. ABD’li elçi, Putin’in ‘mümkün olan en güçlü şekilde önlenmeye devam edilmesi gerektiğini’ söyledi.
HERKES DAVETLİ: UKRAYNA LEJYONERLERİ ORDUSU KURUYOR
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ordusuna karşı ‘yurtdışından gelecek gönüllülerle uluslararası lejyon’ oluşturacaklarını söyledi. Ukrayna Devlet Başkanlığı’nın resmi sitesinden yapılan açıklamada Zelenskiy, “Bu, ülkemize verdiğiniz desteğin kilit önemdeki kanıtı olacak” dedi. Açıklamada, “Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, dünyanın tüm vatandaşlarına, Ukrayna’nın, barışın ve demokrasinin dostlarına sesleniyor. Ukrayna’nın, Avrupa’nın ve dünyanın savunmasına katılmak isteyen herkes gelip Rus savaş suçlularına karşı Ukraynalıların yanında savaşabilir. Ukrayna Topraklarının Savunulması için Uluslararası Lejyon adı altında, yabancılardan oluşan ayrı bir birlik kuruluyor. Barış adına bulunabileceğiniz en büyük katkı bu” denildi. Açıklamada, Ukrayna’da 2016 yılında kabul edilen yasa uyarınca yabancıların gönüllü olarak ülkenin ordusuna katılabildiği hatırlatıldı. Kiev’de bulunduğunu ve savaşın ön saflarında yer aldığını fotoğraf ve videolarla gösteren Zelenskiy, “Bu lejyon birliği, ülkemize destek için kritik bir öneme sahip” dedi. Öte yandan Zelenskiy açıklamasında Rusya’nın intikam almak için bu saldırıyı gerçekleştirdiğini duyururken, Moskova ordusunun Ukrayna şehirlerine olan saldırıyı artıracağını dile getirdi.
İNGİLTERE'DEN SAVAŞMAK İSTEYEN VATANDAŞLARINA DESTEK
İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, “eğer yapmak istedikleri buysa” Ukrayna’da savaşacak İngiliz vatandaşlarını “kesinlikle” desteklediğini bildirdi. Truss, Rusya’nın Ukrayna saldırısına ilişkin BBC’ye yaptığı açıklamada, “Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, yurt dışından insanların uluslararası bir güce katılmalarını istedi. Bunu destekliyor musunuz?” sorusuna, şu yanıtı verdi: “Destekliyorum ve elbette bu, insanların kendi karar verebilecekleri bir şey. Ukrayna halkı, sadece Ukrayna için değil, tüm Avrupa için, özgürlük ve demokrasi için savaşıyor çünkü Putin’in meydan okuduğu şey bu. Kesinlikle, eğer insanlar bu mücadeleyi desteklemek istiyorlarsa, bunu yapmaları için onları desteklerim.” Muhabirin, “Yani İngiltere’den Ukrayna’ya savaşa yardım için giden insanları destekliyorsunuz?” sorusu üzerine Truss, “Kesinlikle, eğer yapmak istedikleri buysa.” dedi.
SİVİL DİRENİŞE KATILANLAR İÇİN REHBER YAYINLANDI
Rusya’nın Ukrayna saldırısında beşinci güne girilirken, Ukrayna ordusu, sivil direniş hareketine katılan vatandaşlar için bir rehber yayınladı. Rehberde, “Silahınız veya mühimmatınız olsun ya da olmasın, mümkün olan tüm mücadele yollarını ve araçlarını kullanın” denildi. Halktan şunlar istendi:
* Yol işaretlerini sökün Hareketi imkansız kılmak için ağaçları devirin
* Ev yapımı yangın çıkarıcı cihazları aktif olarak kullanın
* Kilit ulaşım merkezlerini tahrip edin
* Gece veya alacakaranlıkta daha aktif olun
Ukrayna, Cumhurbaşkanı Zelenskiy’nin kararıyla 18-60 yaş arasındaki kişileri yedek olarak Ukrayna ordusuna çağırmaya başlamış ayrıca tüm vatandaşlara silah dağıtılacağı açıklanmıştı.
PUTİN'İN HESABI ZORA GİRDİ
2008’de Gürcistan, 2014’te ise Kırım’da kısa sürede istediğini elde eden Rus liderin Ukrayna’da çabuk zafer beklentisi giderek zora giriyor. Dev askeri gücüne güvenen Putin’in saldırganlığına karşı dünya kamuoyu bu kez büyük bir kararlılık gösterdi. Başta SWIFT olmak üzere çok sert yaptırımlar devreye girerken, Batı ülkelerinden Ukrayna’ya ciddi askeri ve mali yardım akmaya başladı. Ülkelerin hava sahasını kapattığı Rusya sınırlarına hapsoldu. Rus halkı da savaşa karşı sesini giderek yükseltiyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet imparatorluğunu canlandırma isteğini açıkça söylediği konuşmasının ardından Ukrayna’ya işgali başlatması bu kez dünya kamuoyunda görülmemiş bir infiale yol açtı. 2008’de Gürcistan’ın NATO üyesi olma talebine karşılık birkaç gün süren askeri bir operasyonla istediğini alan, 2014’te ise Ukrayna’dan Kırım’ı kopardıktan sonra etkisiz bazı yaptırımlar dışında tepki görmeyen Putin bu kez giderek büyüyen bir uluslararası izolasyon sonucu parya statüsüne düşüyor. Ukrayna’daki işgaline ‘operasyon’ deyip kısa sürede Kiev’de kontrolü ele geçirmeye çalışan Putin beklemediği bir askeri direnişle karşı karşıya kaldı. ABD ve Avrupa’nın çelişen çıkarları ile kendisine karşı tam bir ittifak sergileyemeceği yönündeki beklentisi de boşa çıkan Putin’e Macaristan’daki büyük müttefiki Viktor Orban bile sırt çevirdi. Putin’in Ukrayna ile müzakere masasına oturmaya çalışması da inisiyatifi kaybettiğine yoruldu. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in danışmanı Oleksiy Arestovych, ‘Rusya’nın inisiyatifi kaybettiğini ve görüşmeler için Belarus’a heyet göndermesinin bu durumu teyit ettiğini’ söyledi. Rusya’nın güneye doğru ilerleyemediği yorumu yapan danışman, ülkenin ikinci büyük kenti Harkiv’e giren Rus araçlarının yarısını imha ettiklerini ve Kiev’in batısındaki durumu kontrol altında tuttuklarını söyledi. Guardian gazetesinde bir analize göre Putin’e en büyük desteği veren Çin bile Rus liderin eylemleri konusunda şüpheli bir konumda. Zira dünya ekonomisindeki istikrara çok önem veren Pekin’de şimdiden Putin’e koşulsuz destek verme eğiliminin söz konusu olmadığı değerlendirmesi yapılıyor. Rus işgaline karşı kararlı ve sert bir direniş gösteren Ukrayna’ya askeri ve mali yardım akıyor:
ALMANYA'DAN 1000 TANKSAVAR VE 500 STİNGER FÜZESİ
Alman hükümeti dün Ukrayna silahlı kuvvetlerini desteklemek için ordu stoklarından 1000 tanksavar ve 500 Stinger füzesi gönderme kararı aldı. Başbakan Olaf Scholz, “Bu, savaş sonrası düzenimizi tehdit ediyor. Bu durumda Putin’in işgalci ordusuna karşı elimizden geldiği kadar Ukrayna’nın kendisini savunmasına destek olmak görevimizdir. Almanya Ukrayna’nın yanındadır.” görüşünü paylaştı. Hükümetin, Ukrayna’ya silah göndermesi ülke siyasetinde politika değişikliği anlamına geliyor. Almanya savaş ve kriz bölgelerine silah vermeyi reddediyordu. Almanya, Rusya’nın SWIFT sisteminden kısmen çıkarılmasına da yeşil ışık yaktı.
BEYAZ SARAY'DAN 6,4 MİLYAR DOLARLIK FON
Beyaz Saray’ın, Rusya’nın saldırısı ile karşı karşıya olan Ukrayna’ya yardım için Kongreden 6,4 milyar dolarlık ek fonu onaylamasını talep ettiği belirtildi. Yetkililer bu fonun 2,9 milyar dolarının Ukrayna’ya insani yardım ile Ukrayna, Polonya ve Baltık ülkelerine güvenlik yardımı için ABD Dışişleri Bakanlığı ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansına aktarılacağını bildirdi.
FRANSA ASKERİ EKİPMAN GÖNDERECEK
Fransa, Rusya’ya yönelik ekonomik ve finansal yaptırımları güçlendireceğini ve Ukrayna’ya daha fazla askeri ekipman ve yakıt göndereceğini duyurdu. Ayrıca Avrupa ve ABD ile koordinasyon halinde Rusya’ya yönelik ekonomik ve finansal yaptırımları güçlendirme kararı alındığı, Rus yetkililerin ülkedeki banka hesaplarına el konulacağı bildirildi. Açıklamada, Avrupalı ortaklarla SWIFT konusunda yeni önlemlerin de alınabileceği ifade edildi.
Yunanistan’ın Ukrayna’ya Polonya üzerinden askeri malzeme ve insani yardım göndereceği bildirildi. Yunan hükümetinden yapılan açıklamada, “Yunanistan, Ukrayna’nın talebine cevaben, NATO ve Avrupa Birliği’ndeki (AB) müttefikleriyle istişare ederek ve zor durumdaki Ukrayna halkına dayanışma göstererek, gün içinde Polonya’ya ulaşmak üzere 2 C-130 ile askeri malzeme gönderecek.” ifadesi kullanıldı.
DÜNYA HAVA SAHASINI KAPATIYOR
Dünyada hava sahalarının Rusya’ya kapatan ülkelerin sayısı giderek artıyor. Fransa, Almanya, Avusturya, Polonya, İrlanda, İngiltere, Slovenya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya, Finlandiya, Romanya, Bulgaristan, Danimarka, İsveç ve İzlanda hava sahalarını kapatan ülkeler oldu. Rusya da cevaben İngiltere, Bulgaristan, Çekya, Polonya ve Romanya’ya hava sahasını kapatmıştı.
JUDO'DAN BİLE DIŞLANDI
Uluslararası Judo Federasyonu, Rusya Devlet Başkanı Putin’in fahri başkanlığını askıya aldı. Siyah kuşak sahibi olan 69 yaşındaki Putin’in, judo hakkında bir kitabı da bulunuyor.
MÜZAKERE MASASI SINIRDA KURULDU
Rusya’nın müzakere masasını, işgale topraklarını açan Belarus’ta kurmak istemesine karşı çıkan Ukrayna Cumhurbaşkanı, İstanbul da dahil olmak üzere başka şehirlerde müzakereler için açık kapı bıraktı. Zelenskiy ile Belarus lideri arasındaki telefon diplomasisi sonunda Rus heyetiyle Belarus sınırında ön koşulsuz görüşme onaylandı.
Ukrayna’da çatışmalar şiddetlenirken ummadığı bir direnişle karşılaşan Rus tarafı tehditlerini sürdürse de bir yandan müzakere masasını kurmaya çalışmak için uğraştı. Ancak Kiev, topraklarını saldırı için Rus askerlerine açan Belarus’ta görüşme masasına oturmak istemedi. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ile müzakereler için, ülkesine saldırıların yapıldığı Belarus yerine İstanbul, Varşova, Bakü, Bratislava veya Budapeşte’yi önerdiğini söyledi. Zelenskiy, ülkelerine Belarus topraklarından saldırı yapılmamış olsaydı müzakereler için Minsk’i kabul edebileceklerini belirterek Belarus’un tarafsız olduğu dönemde pek çok kez orda müzakere gerçekleştirdiklerine dikkati çekti. Gün içinde müzakere pazarlığı sürdü. Bu arada Putin’in Danışmanı Vladimir Medinskiy başkanlığındaki heyet, Belarus’un Gomel şehrine gelerek Ukrayna heyetini beklemeye başladı. Zelenskiy, sürenin dolmasına az bir süre kala yaptığı açıklamada, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile telefonda görüştüğünü duyurdu.Ardından Rus heyetiyle Belarus sınırında, ön koşulsuz görüşme yapılacağını duyurdu. Zelenskiy, “Ukrayna heyetinin, Ukrayna-Belarus sınırındaki Pripyat ırmağı bölgesinde Rus heyetiyle ön koşulsuz olarak görüşme konusunda anlaştık.” ifadelerini kullandı. Lukaşenko’nun Belarus’ta Ukrayna heyetinin güvenliğine ilişkin garanti verdiğini belirten Zelenskiy, “Lukaşenko, Ukrayna heyetinin seyahat, müzakere ve dönüşleri esnasında Belarus topraklarındaki bütün uçak, helikopter ve roketlerin yerde kalması konusunda sorumluluğu üstlendi.” Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ise “Biz Rusya’nın ne diyeceğini dinlemek için görüşeceğiz. Rus askerlerinin ülkemizden nasıl çıkarılacağını konuşacağız. Rus ordusu peş peşe mağlubiyet yaşadıktan sonra bize ön şartsız görüşme yapabileceklerini bildirdiler. Bu şimdiden Ukrayna için bir zaferdir.” diye konuştu.
RUSYA'DA SWİFT PANİĞİ BAŞLADI
Batılı müttefikler sonunda Rus bankalarını küresel ödeme sistemi SWİFT’ten çıkarmayı kabul etti. Rus oligarkların da finansal varlıklarını AB piyasalarında kullanmalarını yasaklamak için çalışmalar sürüyor. Putin’e yakın zengin Rusların ‘altın pasaport’ olarak nitelenen parayla vatandaşlık alması da engellenecek. Rusya’nın SWİFT’ten çıkarılması şimdiden paniğe yol açtı. Oteller yabancı müşterilerinden erken ödeme istemeye başladı.
ABD ve Avrupalı müttefikleri Rusya’ya karşı finansal açıdan en büyük koz olarak görülen yaptırımda önceki gece nihayet anlaşma sağladı. Alman hükümet sözcüsü yaptığı açıklamada, hamlenin söz konusu kurumları uluslararası finansal sistemden çıkarmayı ve küresel operasyonlarını da büyük ölçüde kısıtlamayı amaçladığını belirtti. SWİFT, paranın hızla, sınır tanımadan bir yerden bir yere gönderilmesini sağlayan uluslararası mali yapılanmanın ismi. Kelime olarak da İngilizce, “Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication” yani “Küresel Bankalararası Finansal İletişim Birliği”nin kısaltmasından oluşuyor. Alman sözcü, etkilenecek bankaların “uluslararası toplum tarafından halihazırda yaptırım uygulanan tüm bankalar” olduğunu söyledi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, müttefik ülkelerin Rus Merkez Bankası’nın varlıklarını felç ederek “savaş paralarını kullanan” Rusya’yı durduracağını belirtti. Von der Leyen, Rus oligarkların finansal varlıklarını AB piyasalarında kullanmalarını yasaklamak için çalışacaklarını bildirdi. Batılı ülkeler ayrıca işlemleri dondurarak, merkez bankasının varlıklarını tasfiye etmesini önlemeyi de kabul ettiler. Gerek von der Leyen gerekse de Alman sözcü, atılan hamleyle Putin hükümetiyle ilişkili zengin Rusların, “altın pasaport” olarak nitelenen, kendileri ve aileleri için parayla vatandaşlık alması kolaylılığının da önüne geçileceğini söyledi. Yaptırımlar, ABD, Birleşik Krallık, Avrupa Birliği ve Kanada tarafından kabul edildi. Buna ek olarak, ülkeler Rus merkez bankasının ruble döviz kurunu uluslararası finansal işlemlerle destekleme olanaklarını daha da kısıtlamaya karar verdiler.
Onaylanan yaptırımlar, Rusya’da ve Ukrayna’ya karşı savaşı destekleyen başka yerlerdeki kişi ve kurumları da hedef alıyor. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada da, “Öncelikle, seçilen Rus bankalarının SWIFT mesajlaşma sisteminden kaldırılmasını sağlamayı taahhüt ediyoruz. İkinci olarak, Rusya Merkez Bankası’nın uluslararası rezervlerini, yaptırımlarımızın etkisini zayıflatacak şekilde kullanmasını engelleyecek kısıtlayıcı önlemler almayı taahhüt ediyoruz. Üçüncüsü, Ukrayna’daki savaşı ve Rus hükümetinin zararlı faaliyetlerini kolaylaştıran kişi ve kuruluşlara karşı hareket etmeyi taahhüt ediyoruz. Özellikle, Rus hükümetine bağlı varlıklı Rusların ülkelerimiz vatandaşı olmasına ve finansal sistemlerimize erişmesine izin veren “sözde altın pasaportlar” olarak adlandırılan vatandaşlık satışını sınırlamak için önlemler almayı taahhüt ediyoruz” ifadeleri yer aldı.
Bazı Rus bankalarının Ukrayna harekâtına karşı yaptırım olarak SWIFT sisteminden çıkarılması kararı sonrası bugün Rusya’da karmaşa bekleniyor. Bazı oteller yabancı müşterilerinden erken ödeme istedi. NBC News’un Moskova’da bulunan muhabiri Raf Sanchez otelinin hesabı erken kapatmak istediğini duyurdu. Sanchez, “Çünkü SWIFT yaptırımları devreye girdiğinde kredi kartlarının çalışıp çalışmayacağını bilmiyorlar” dedi.
Rusya Merkez Bankası’nın eski başkan yardımcılarından Sergey Aleksaşenko ise Batı basınına demecinde, bugün Rus para piyasalarında ‘bir felaket olacağını’ söyledi. Aleksaşenko, “İşlemleri durduracaklarını düşünüyorum ve sonrasında da döviz kuru tıpkı Sovyet dönemlerindeki gibi yapay bir seviyede sabitlenecektir” dedi.
YA ÜÇÜNCÜ DÜNYA SAVAŞI YA DA YAPTIRIMLAR
ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’ya karşı ellerindeki seçeneklerin Üçüncü Dünya Savaşı’nı başlatmak ya da Rusya’ya uluslararası hukuku ihlal etmenin bedelini ödetmek olduğunu belirterek, bu ülkeye geniş çaplı yaptırımlar uyguladıklarını ifade etti. Biden, Brian Tyler Cohen’in Youtube kanalına verdiği röportajda, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına değindi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ilk kez yaptırım uyguladıklarını dile getiren Biden, “Elimizde iki seçenek var, ya Üçüncü Dünya Savaşı’nı başlatıp Rusya ile tamamen bir savaşa gideceğiz ya da uluslararası hukuku ihlal eden bir ülkeye bedel ödeteceğiz.” dedi. Biden, kimsenin Rusya’ya karşı uyguladıkları ekonomik ve siyasi yaptırımların aniden sonuç vermesini beklemediğini, bu yaptırımların etkilerinin uzun vadede görüleceğini kaydetti.
BEN OLSAM RUSYA SALDIRAMAZDI
Eski ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı “dehşet verici” olarak nitelendirerek, kendisinin başkanlığı döneminde Rusya’nın böyle bir saldırıya kalkışmayacağını belirtti. Trump, Florida eyaletinde düzenlenen 2022 Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansında (CPAC 2022) yaptığı konuşmada, Rusya’nın Ukrayna saldırısı konusunda değerlendirmelerde bulundu. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin Kiev’den ayrılmayarak “cesur” bir lider olduğunu gösterdiğini belirten Trump, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı dehşet verici. Ukrayna halkı için dua ediyoruz. Tanrı hepsini kutsasın.” ifadesini kullandı. Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, ABD Başkanı Joe Biden’ın “zayıflığını” kullanarak Ukrayna’ya saldırdığını belirterek, “Putin, Biden ile davul çalar gibi oynuyor. Herkesin anladığı üzere, 2020’de seçimlerimize hile karıştırılmasa ve ben tekrar başkan olsaydım, bu korkunç felaket asla yaşanmazdı.” dedi. Rusya’nın George W. Bush döneminde Gürcistan’ı, Barack Obama döneminde ise Kırım’ı işgal ettiğini belirten Trump, “21. yüzyılda başkanlığı döneminde Rusya’nın başka bir ülkeyi işgal etmediği tek kişiyim.” dedi. Trump, Putin’in “zeki” birisi olduğunu belirterek, “Asıl sorun şu ki bizim liderlerimiz aptal, aptal, aptal.” diye konuştu. Kendisinin başkanlığı döneminde Ukrayna’ya verilen tanksavarları şu anda herkesin konuştuğunu ifade eden Trump, “Biz zeki bir ülkeydik, şimdi aptal bir ülkeyiz.” dedi.
400 BİNE YAKIN UKRAYNALI KOMŞU ÜLKELERE GEÇTİ
Birleşmiş Milletler (BM), Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı nedeniyle 368 bin kişinin komşu ülkelere geçtiğini bildirdi. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Sözcüsü Shabia Mantoo, Ukrayna’daki sivillerin durumuna ilişkin olarak ülke içinde yerinden edilen kişilerin sayısına ilişkin ellerinde henüz güncel rakam olmadığını söyledi. Şu anda sadece göçmenlerin sayısına ilişkin güncellemeleri olduğunu belirten Mantoo, Ukrayna sınırlarını geçerek komşu ülkelere sığınanların sayısının 368 bine ulaştığını kaydetti. Sözcü Shabia, önceki gün yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından ülke içinde 100 binden fazla sivilin yerinden edildiğini, 116 bin sivilin de uluslararası sınırları geçerek komşu ülkelere sığındığını bildirmişti. Mantoo, “Uluslararası sınırlara doğru ve bu sınırlar arasında büyük hareketlilikler rapor ediliyor. Durum çok akıcı ve saat başı değişiyor.” ifadelerini kullanmıştı. BMMYK, Ukrayna’da durumun daha da tırmanması halinde 4 milyon kadar sivilin ülkeden kaçabileceği uyarısı yapıyor. BM ayrıca, Rusya’nın saldırı başlattığı Ukrayna’da 64 sivilin öldüğünü, 176 sivilin yaralandığını bildirdi. Gerçek rakamların muhtemelen “önemli ölçüde daha yüksek” olduğu vurgulanan açıklamada, gelecek günlerde sivil kayıpların daha da artabileceği uyarısı yapıldı. “BM kuruluşları ve insani yardım ortakları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle operasyonlarını askıya almak zorunda kaldı.” ifadesi kullanılan açıklamada, BM kuruluşlarının durum izin verdiğinde Ukrayna’da kalmaya ve insani yardımları sürdürmeye kararlı olduğunun altı çizildi.
UKRAYNALI-RUS KÖKENLİ MODEL AMERİKALILARA SESLENDİ: BU KRİZ ASLINDA DEMOKRASİYE SALDIRI
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarına gösteri dünyasından da tepkiler geldi. Hem Rus hem de Ukrayna kökenine sahip Amerikalı model Elizabeth Pipko, Ukrayna’daki işgali ‘her yerde demokrasiye yapılan bir saldırı” olarak nitelendirdi. Pipko, Fox News aracılığıyla Ukrayna halkına yolladığı mesajda “Ukraynalılar bilmelidir ki ben de mülteci kökenli bir Amerikalıyım. Rusya-Ukrayna krizi ABD halkına Ukrayna köklerini ve onlar için dua etmelerini hatırlatan bir olay. Bu olanları hak etmiyorlar. Dualarım onlarla. Cesur olmalarını ama aynı zamanda güvende kalmalarını diliyorum” dedi.
Pipko, “Bütün ailem eski Sovyetler Birliği’nden olan birinci nesil bir Amerikalıyım, bu yüzden şu anda olan her şeyle çok güçlü bir bağlantım var. Ailemin üyeleri bölgenin her yerinden, Rusya’dan, Estonya’dan geliyor. Ayrıca Beyaz Rusya ve Ukrayna’dan. Beni ben yapan şeylerin çoğu dünyanın o bölgesinden geldi” dedi.
New Yorklu olan Pipko, krizden binlerce kilometre uzakta yaşamasına rağmen, tarihin bu yıkıcı anında neden tüm Amerikalıların tetikte kalması gerektiğini şu sözlerle anlattı: İnsanların ‘Bugün Rusya ve Ukrayna’da neler olup bittiğini neden umursayalım?’ diye sorduğunu duydum. ABD’ye füze krizi sırasında benzer bir şekilde meydan okundu. Amerikalılar olarak ummamız ve beklememiz gereken şey, ülkemizin ve bu yönetimin Kennedy yönetiminin cesaretine, yaratıcılığına ve kararlılığına ayak uydurabilmesi ve onlara doğru yanıt verebilmesidir.
Milano Moda Haftası’nda podyuma çıkan süper model kardeşler Bella (25) ile Gigi Hadid (26), Ukrayna’da yaşanan savaş hakkında açıklamalarda bulundu Gigi, “Kalbim Ukrayna için acıyor. Putin’in saldırıları, dünyadaki tüm demokratik ülkeler için tehdittir ve durdurulmalıdır. Barış, barış, barış” yazdı. Bella da aynı mesajı yayınladı ve tüm gün Ukrayna’ya yardım etmek isteyenler için dayanışma bilgileri paylaştı.