Çin'in Uygur Türklerinin yaşadığı Doğu Türkistan'da uyguladığı zulüm politikaları, Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Avrupa Parlamentosu'nda düzenlenen Uygur Forumu'nda konuşuldu.
Dünya Uygur Kurultayı (WUC), Hasene International ve Uluslararası Doğu Türkistan STK'lar Birliği tarafından 'Uluslararası Uygur Forumu - Uygur Soykırımı'na Küresel Yanıt' başlığı ile düzenlenen platformda konuşan IGMG Genel Başkanı Kemal Ergün, "İçinde bulunduğumuz yüzyılda insanlığın görmüş olduğu en büyük zulüm, soykırım hakkında dünyanın vicdanına seslenmek için burada toplanmış bulunmaktayız" ifadelerini kullandı.
"SİSTEMATİK ASİMİLASYONA GÖZ YUMULMAMALI"
"Dünya kamuoyuna yön veren bu parlamentoda bu konuşmayı yaparken de Çin zindanlarında işkence gören yüzlerce insanın var olduğunu biliyoruz" diyen IGMG Genel Başkanı Ergün konuşmasını, "Sayıları yüzbinlere ulaşan Uygur Türkü, sözde eğitim kampı adı altındaki hapishanelerde özgürlüğünden oldular. Sırf Müslüman oldukları için, Müslüman kimliğinden ödün vermediği için baskı altında tutuluyorlar. Kadın erkek ayrımı yapmadan insan onuruna yakışmayan muameleye maruz kalmaktadırlar" şeklinde sürdürdü.
Bu çığlığın dünyayı sarmış olmasına rağmen etkili çalışmaların dünya kamuoyuna yansımadığına da dikkat çeken Ergün, Uygur Müslümanlarının yaşadığı zulmün, insanları adalet ve insan hakları konusunda çok büyük bir sınavla karşı karşıya getirdiğine dikkat çekti. Ergün, Doğru Türkistan'da yıkılan camilere, medreselere, Çin'in uyguladığı sistematik asimilasyonlara ve dini kimliğini ortadan kaldırmasına göz yumulmaması gerektiğine dikkat çekti.
Ergün, "IGMG teşkilatları olarak Uygurlara uygulanan bu soykırıma, insan haklarına saygılı her kurumun, her ferdin yapması gerektiği gibi karşı çıkıyoruz karşı çıkmaya devam edeceğiz" diye konuştu.
"KAMPLARDA ÜRETİLEN ÜRÜNLERİN İHRACI YASAKLANSIN"
Dünya Uygur Kurultayı (WUC) Başkanı Dolkun İsa, Çin'in uyguladığı yasa dışı uygulamalarının son Birleşmiş Milletler (BM) raporuna da yansıdığına dikkat çekti. Avrupa Parlamentosu'nun Çin'in yaptıklarını insan hakları ihlali olarak kabul ettiğini hatırlatan İsa, Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u Çin ziyaretini de eleştirdi. Almanya Başbakanı'nın Çin'e ziyarete gitmesinin AB'deki normlara da aykırı bir ziyaret olduğunu aktardı.
Dolkun İsa, Fransa İngiltere, Belçika gibi ülkelerin parlamentolarının soykırım konusunda karar aldıklarını da belirterek, "Bizim yaptığımız politikalar ortak düşünceler üzerine inşa edilmeli. Zorunlu kamplarda üretilen ürünlerin ihraç edilmemesi noktasında karar alınmasını desteklemeliyiz. Öğretim görevlilerinin akademisyenlerin hazırladığı raporlar önem arz etmektedir. Uygur soykırımı sonlandırmak için Uygur Kongresi'ne yapılan destek bu noktada çok önemlidir. Değişime ihtiyacımız var. Birlikte bu sorunun çözümü için cevaplar bulabileceğimize inanıyorum" diye konuştu.
"YENİ BİR YASA HAZIRLANIYOR"
Forumda konuşan Avrupa Parlamentosu (AP) Milletvekili Miriam Lexmann, Avrupa Parlamentosu'nun, "Çin rejimini ekonomik işbirliği ile değiştirebileceğimiz düşüncesine kapıldığını ancak bunun böyle olmadığını gördüğünü söyledi. Avrupa Parlamentosu'nun Doğu Türkistan'dan gelen ürünlerin AB'ye girmesini yasaklayan bir kanun tasarısı hazırladığını aktaran Lexmann, bu kanunu dört gözle beklediklerini ifade etti.
"SİZİN MÜCADELENİZ BİZİM MÜCADELEMİZ"
Avrupa Parlamentosu Milletvekili Raphael Glucksman da Doğu Türkistan'da üretilen ürünlerin ihracının yasaklanmasını istedi.
Glucksman, "Çin Komünist hükümetin partner olmadığını kabul etmek zorundayız. Onlarla ticaret yapabiliriz ama partner değiliz. Onlar bizim rakibimiz. Bizim prensiplerimizi ihlal ettiklerinde bunu söylememiz gerekiyor korkmadan çekinmeden" diye konuştu.
Doğu Türkistan'da insanların susturulduğunu, öldürüldüğünü söyleyen AP Milletvekili şu ifadeleri kullandı: "Bu baskıları, Uygurlara uygulanan soykırımı planlayan ve uygulayan ve birlikte özgürlüğünüze kavuşacağınız günü birlikte kutlayacağımıza ben candan inanıyorum. Sizin mücadeleniz bizim mücadelemiz olduğunu bilmenizi istiyorum."
"EGEMENLİĞİMİZİ TEKRAR GERİ İSTİYORUZ"
Uluslararası Doğu Türkistan STK'lar Birliği (IUETO) Başkanı Hidayet Oğuzhan da foruma videolu bir mesaj gönderdi. Oğuzhan, Doğu Türkistan'daki haykırışlara ses olması, oradaki halkın yaşadıklarını dünya kamuoyuna taşıması konusunda Uluslararası Uygur Forumu'nun çok önemli bir rol oynadığına dikkat çekti. "Egemenliğimizi tekrar geri istiyoruz" diyen Oğuzhan, İnsan hakları ve adaleti savunan BM üyelerinin destekleri ile Doğu Türkistan'ın egemenliğine yeniden kavuşacaklarını umduğunu söyledi.
Avrupa Parlamentosu Milletvekili İsmayil Ertuğ da Çin Halk Cumhuriyeti'nin, 1950'lerden itibaren Doğu Türkistan'da Han Çinlilerinin oranını yüzde 40'ın üzerine çıkarmak için bir yerleşim politikası uyguladığını ancak, Uygurların hâlâ çoğunluğu oluşturduğunu söyledi.
2014 yılından bu yana, Çin hükümetinin Sincan'da daha sıkı gözetim ve sosyal kontrol mekanizması kurduğuna da dikkat çeken İsmayil Ertuğ, 2015 yılında çıkarılan terörle mücadele yasasının din'i baskılar için kullanıldığını, yeniden eğitim kamplarının kurularak kitlesel tutuklamaların uluslararası kamuoyunun dikkatini çektiğini bildirdi.
Doğu Türkistan'daki kamplarda kalanlar da yaşadıklarını anlatırken, duygu dolu anlar yaşandı.