Dünya Kaynakları Enstitüsü'nün Küresel Orman İzleme Projesi dahilinde gerçekleştirilen araştırmada, 2022 yılında 2021 yılına kıyasla daha fazla yaşlı ve karbon açısından zengin tropikal ormanın kesilerek ya da yanarak yok olduğu tespit ediliyor. Geçtiğimiz yıl boyunca her dakika 11 futbol sahası kadar ormanlık alan yok oldu. Brezilya bu tahribatta ilk sırada yer alıyordu.
Bununla birlikte Endonezya'da ormanlık alan kaybında yaşanan keskin düşüş, bu eğilimi tersine çevirmenin mümkün olduğunu göstermiş oldu.
NE DENİLMİŞTİ?
2021 yılında yapılan 26. BM İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP26) dünyadaki ormanların yüzde 85'ini kapsayan 100'den fazla ülke, 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı durdurmayı taahhüt etmişti.
BBC Türkçe'nin haberine göre; "2030 yılına kadar orman kaybını ve arazi bozulmasını durdurmak ve tersine çevirmek" için birlikte çalışmayı vadeden liderler Glasgow Deklarasyonu'nu imzaladı.
2014'te de benzer bir anlaşma imzalanmıştı, ancak ormansızlaşmanın önüne geçilememişti. Küresel Orman İzleme'nin yeni analizine göre Glasgow taahhütleri yerine getirilmiyor.
Uzmanlar özellikle tropikal yaşlı ormanların kaybının küresel ısınma ve biyolojik çeşitlilik kaybının önde gelen etkenlerinden olduğunu söylüyor. Brezilya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Endonezya'daki yağmur ormanları büyük miktarlarda sera gazı tutuyor.
Ormanların kesilmesiyle bu alanlar karbon salımı kaynağı haline geliyor.
Bu da küresel sıcaklık seviyesinin artmasına yol açıyor.
Bu ormanlar ayrıca biyolojik çeşitlilik ve milyonlarca insanın geçimini sağlamak için kritik öneme sahip alanlar. Bilim insanları, bu tür yaşlı ormanların "ekosisteme sunduğu hizmetlerin" başka bölgelere yeni ağaçlar dikilerek kolayca elde edilemeyeceğini söylüyor.
4 MİLYON HEKTARLIK ORMAN YOK OLDU
ABD'deki Maryland Üniversitesi'nin verilerine göre 2022 yılında dünyanın tropikal bölgelerinde yaşlı ormanlık alanlardaki kayıp, 2021'e kıyasla yüzde 10 oranında arttı. Toplamda 4 milyon hektarlık orman alanı kesilerek veya yanarak tahrip oldu.
Bu alanlardan atmosfere salınan karbondioksit miktarı ise Hindistan'ın yıllık fosil yakıt salımıyla eşdeğerdi.
Küresel Orman İzleme'nin direktörü Rod Taylor, "2030 yılına kadar ormansızlaşmayı durdurma yolunda ilerliyor muyuz? Bu sorunun basit cevabı hayır" diyor.
Taylor şöyle devam ediyor:
"Küresel olarak ormansızlaşmayı durdurma yolumuzdan saptık ve yanlış yönde ilerliyoruz. Analizlerimiz, 2022'deki küresel ormansızlaşmanın, 2030'a kadar sıfır ormansızlaşmaya giden yolda olması gereken seviyenin 1 milyon hektar üzerinde olduğunu gösteriyor."
Amazon yağmur ormanlarının yarısından fazlasını barındıran Brezilya'da 2022 yılında yaşlı ormanlık alan kaybı yüzde 14 oranında arttı.
ORMANSIZLAŞMA İKİ KATINA ÇIKTI
Bu bölgedeki ormansızlaşma son 3 yılda ise neredeyse iki katına çıktı. Glasgow Deklarasyonu'nu imzalamayan Bolivya'da ise 2022'de orman kayıplarında neredeyse üçte bir oranında hızlanma görüldü.
Araştırmacılara göre tarım, ormansızlaşmanın en büyük sebebi. Soya fasülyesi üretimindeki artış, son 20 yılda Bolivya'da yaklaşık bir milyon hektarlık ormanlık alanın yok olmasına yol açtı.
Batı Afrika'daki Gana'da ise yaşlı ormanlık alan çok ufak olsa da 2022 yılında bu alanda yüzde 71 oranında kayıp meydana geldi. Bu kaybın büyük bir kısmı koruma alanlarında görüldü.