İki hafta sonra bankalarla sözleşme imzalayan emeklilerin hesabına promosyon paraları yatmaya başlayacak. Emekli olduktan sonra vefat eden veya emeklilik için gerekli prim ve gün süresini dolduran ancak emekliliği göremeden hayata gözlerini yuman 100 binlerce kişi bulunuyor. Yasaya göre; bu kişilerin geride kalanları yani dul eşi ve yetim çocuklarına, payları oranında maaş bağlanıyor.
SSK'LI MI, MEMUR MU?
Payları da SSK, Bağkur veya Emekli Sandığı'ndan emekli olma durumuna göre değişiyor. Örneğin; ölen SSK'lı veya Bağkurlu emeklinin eşi ve iki çocuğu varsa, maaşının yüzde 50'si dul eşe, yüzde 25'i bir çocuğa, yüzde 25'i de diğer çocuğa bağlanıyor. Yani bir maaş üç kişiye dağılıyor. Bu durumda her bir hak sahibine en az 300 lira promosyon ödenebileceğiyle ilgili bir düşünce oluşuyor. Ancak durum öyle değil.
YARISI EŞİN HESABINA
Promosyon, her bir emekli için 3 yıl geçerli olmak üzere ödeniyor. Dolayısıyla dul ve yetime ödenecek tutar bu kişilere bağlanan aylıklar oranında belirlenecek. Mesela, 1000 lira ve altında maaş alan Bağkur emeklisine 300 lira promosyon ödemesi yapılacak. Bu emeklinin eşi ve iki yetimi bulunuyorsa, 300 liranın 150 lirası eşin hesabına, diğer 150 lirası 75'er lira olmak üzere yetimlere ödenecek.
TEK EŞ VE TEK ÇOCUK İÇİN ÖDEME NE KADAR? BAŞVURULAR
• SSK emeklisi eşim 2005 yılında vefat etti. Bana ve kızıma maaş bağlandı. Biz ne kadar alacağız?
Tek eş ve yetim çocuk için aylık bağlama oranı sırasıyla yüzde 50 ve yüzde 25'tir. Yani eş maaşın yarısını, çocuk da yüzde 25'ini alır. Eşinize bağlanan aylık 1000-2000 arasındaysa ödenmesi gereken promosyon 375 lira olacak. Bunun yarısı olan 187.50 lira size, 93.75 lirası da kızınıza ödenecek.
AYRI AYRI EMEKLİ SANDIĞI NDA FARKLI
• Dul ve yetimler promosyon hakkından yararlanmak için bankaya ayrı ayrı mı başvuru yapacak?
Evet. Her maaş hesabı için hak sahiplerinin bankayla tek tek sözleşme imzalaması gerekiyor. Promosyon ödeme oranını ise SGK bankaya bildirecek.
• Bağkurlu eşim ölmeden önce 2000 lira maaş alıyordu. Maaşı bana bağlandı. Çalışmıyorum ve emekli değilim. Ne kadar promosyon alırım?
Çalışmayan ve emekli olmayan tek eş için aylık bağlama oranı yüzde 75. 2000 lira için ödenecek en düşük promosyon ise 450 lira. Dolayısıyla size ödenecek promosyon tutarı 450 liranın yüzde 75'i olan 337.50 lira olacak.
• Memur emeklisi eşim üzerinden maaş alıyorum. Okuyan bekar çocuğum var. Ona da maaş bağlandı. Ne kadar promosyon yatar?
Emekli Sandığı ise dul eş ve tek çocuk varsa, eşe yüzde 60, çocuğa da yüzde 30 oranında maaş bağlanıyor. En düşük memur emekli aylığı 1700 lira civarında. Buna göre; dul eşe 225 lira, çocuğa ise 112.5 lira promosyon ödenir.
KARI VE KOCA EMEKLİYSE...
• Benimle birlikte eşim de emekli. Banka ile sözleşme yaptığımızda ikimiz de ayrı ayrı otomatik fatura ödemesi vermek zorunda mıyız?
Maalesef evet. SGK'nm bankalarla yaptığı protokollere göre her emekli kendi promosyonu için bankalarla 3 yıl geçerli olacak bir sözleşme yapacak. Her hesap sahibi en az 2 otomatik fatura ödeme talimatı verecek. Ayrıca avans hesap açtıracak veya kredi kartı alacak. Bu üç şartı yerine getirmelisiniz.