İlk olarak Aralık 2019'da Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa süre sonra tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı şu ana kadar dört aşı bulunduğu açıklandı.
Bu aşılardan biri olan İngiliz ilaç üreticisi AstraZeneca ile Oxford Üniversitesi´nin geliştirdiği aşıyla ilgili ise önemli bir gelişme yaşandı.
'DAHA FAZLA AYRINTI VERİN'
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yetkilileri, koronavirüs aşı çalışmalarında hata yaptıklarını ancak bunu düzelttiklerini açıklayan AstraZeneca’dan aşı hakkında daha fazla ayrıntı duymak istediklerini duyurdu.
FİRMA HATASINI DÜZELTTİĞİNİ AÇIKLAMIŞTI
AstraZeneca, geçen günlerde, yüzde 90'a kadar etkili olduğu belirtilen aşının çalışmaları sırasında hata yapıldığı ancak bunun düzeltildiği açıkladı.
Geniş kapsamlı klinik çalışmalara, yarısı İngiltere'de, geri kalanı Brezilya'da olmak üzere 20 binden fazla gönüllü katıldı. Gönüllülere iki "yüksek" doz verildiğinde korumanın yüzde 62 olduğu, ancak insanlara önce "düşük" doz ve ardından yüksek doz verildiğinde bu oranın yüzde 90'a yükseldiği ifade edildi.
Sonuçlar, bilim dünyasında kafa karışıklığı yaratırken bunun nedeninin testlerde yanlışlıkla farklı dozların kullanılması olarak açıklandı. Aşı çalışmalarında hata yaptığını kabul eden AstraZeneca/Oxford, İngiltere'de 3 bine yakın gönüllüye, yanlışlıkla, olması gerekenin yarısı düzeyinde dozlar uygulandığını açıkladı.
Alınan aşı dozajında önemli bir hata olduğunu belirten Astrazeneca tarafına karşılık ABD’li yetkililer, hatalar ve verilerin açıklanmasındaki kapalı cümleler sebebiyle Astrazeneca - Oxford Üniversitesi aşısına güvenlerinin azaldığını belirtti.
Oxford Üniversitesi ve Dünya Sağlık Örgütü'nden (DSÖ) bilim insanları, ABD'li uzmanların endişelerinin ardından ilacın güvenliğini ve etkinliğini belirlemek için AstraZeneca'nın koronavirüs aşı denemelerine ilişkin daha fazla veriye ihtiyaç duyulacağını söyledi.
'YÜKSEK ETKİNLİK ÇOK KÜÇÜK BİR GRUPTA GÖRÜLDÜ'
DSÖ'den baş bilim insanı Dr. Soumya Swaminathan, AstraZeneca’nın klinik denemelerinden elde edilen verilen "kesin bir sonuca varmak için hala çok küçük olduğunu" söyledi. Yüzde 90 korumanın elde edildiği gruptaki gönüllerinin hepsinin 55 yaşının altında ve 3 bin kişiden az olduğunu belirten Swaminathan, "Eğer aşının daha düşük dozla daha iyi bir etkiye sahip olduğu görülüyorsa, bu bulguyu on binlerce kişi üzerinde test edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
TEKRAR İNCELENECEK
Öte yandan İngiltere hükümeti de aşının tekrar incelenmesine karar verdi. İngiltere Sağlık Bakanlığından cuma günü başkent Londra'da aşıyla ilgili yapılan açıklamada, "Aşının güvenlik, etkinlik ve kalite standartlarını karşılaması, onaylanması için ilk ve önemli bir adım" denildi. Bakanlığın açıklamasında, aşıyla ilgili incelemenin İngiltere İlaç Denetim Dairesi tarafından yapılacağı kaydedildi.
BAKAN KOCA'DAN AŞI AÇIKLAMASI
Ayrıca, iki gün önce gerçekleştirilen Bilim Kurulu toplantısı sonrası Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Dünyaya paralel olarak ülkemizde de 16 ayrı aşı çalışması yapılmaktadır. Dünyada tüm aşı platformlarında aşı adayları geliştirmeye çalışan ender ülkelerden biriyiz” ifadesini kullanmıştı. Bakan Koca, Çin menşeli Sinovac aşısına ilişkin ise, “Yapılan sözleşmeyle aralık, ocak ve şubat ayında toplam 50 milyon doz aşı için imza atıldı” demişti.
Bakan Koca, toplantı sonrası korona aşısıyla ilgili şu bilgileri verdi:
"Aşı adaylarımızdan bir tanesi klinik öncesi dönemi başarıyla tamamlamış ve gönüllüler üzerinde uygulanmaya başlamıştır. TÜSEB desteğiyle Erciyes Üniversitesi’nde geliştirilen aşının Faz-I çalışmasında 44 gönüllüye uygulama yapıldı. Şu ana kadar ciddi bir yan etki görülmedi. İkinci doz aşılama 26 Kasım-14 Aralık tarihleri arasında yapılacak. Nisan ayında ilk aşımıza kavuşmayı ümit ediyorum. Bakanlığımıza başvurarak Aşı Çalışmaları Değerlendirme Komisyonunda değerlendirilen 15 aşı daha desteklenmeye devam edilmektedir. Bu yıl henüz bitmeden aşıya kavuşmanın ümidi içindeyim. Bir engel çıkmazsa, sağlık personelimizden başlayarak Bilim Kurulumuzun belirleyeceği algoritma ile risk gruplarını kademeli olarak aşılamayı planlıyoruz."
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN TARİH VERDİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, koronavirüsle mücadele kapsamında çalışmaları süren yerli aşı için tarih vererek şu ifadeleri kaydetmişti:
"Şimdi salgının seyrinin önüne geçemezsek daha sonra çok daha can acıtıcı tedbirler uygulamak zorunda kalırız. İnşallah önümüzdeki ayın sonuna doğru Çin aşısında ilk uygulamaları yapabilmeyi umut ediyoruz. Kendi aşımızla ilgili de önemli bir yere geldik. En geç nisan ayında kendi geliştirdiğimiz aşıyı da uygulama seviyesine getirmeyi planlıyoruz. Kendi geliştirdiğimiz aşıyı da en uygun şartlarda inşallah tüm insanlığın hizmetine sunmak düşüncesindeyiz."