Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Temsilcisi Dr. Batyr Berdyklychev, Çin'in Vuhan kentinde Kovid- 19'un kaynağına ilişkin incelemelerde bulunan DSÖ ekibinin kapsamlı raporunun birkaç hafta içerisinde yayınlanacağını söyledi. Berdyklychev "Rapor; öğrenilenleri özetleyecek, eksik birtakım bilgileri giderecek ve gelecekte gerçekleştirilecek çalışmalar için sonraki adımları belirleyecek" dedi.
Koronavirüsün kökenini araştırmak için Çin'in Vuhan eyaletinde incelemelerde bulunan 13 kişilik DSÖ ekibinde görüş ayrılıkları oluşmuştu. Ekibin Avustralyalı üyesi Dominic Dwyer, Çinli yetkililerin önemli konularda kendilerine detay vermeyip özet geçtiklerini söylemişti. Ekibin İngiliz üyesi Peter Daszak ise Dwyer’ın açıklamalarının kendi görüşlerini yansıtmadığını ifade etmişti.
Öte yandan, Dünya Sağlık Örgütü heyeti, Çin’de ilk açıklanan tarihten yaklaşık 2 ay önce 90 kişide Kovid-19 benzeri virüsün tespit edildiğini dile getirmişti.
DSÖ Türkiye Temsilcisi Dr. Batyr Berdyklychev, koronavirüsün kaynağını bulmak için salgının başlangıç noktası olarak kabul edilen Çin'in Vuhan kentine giden DSÖ uzmanlarının incelemelerine ilişkin DHA'ya açıklama yaptı.
Dr. Berdyklychev, DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus'un geçen 12 Şubat'ta gerçekleştirilen basın toplantısında Kovid-19 virüsünün kaynağını araştıran bağımsız uzman ekibinin Çin’e gerçekleştirdiği seyahati tamamladığını, ekibin Avusturalya, Danimarka, Almanya, Japonya, Hollanda, Katar, Rusya, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnamlı uzmanları içeren uluslararası bir ekip olduğunu belirttiğini hatırlattı.
'VİRÜSÜN KAYNAĞI HAKKINDA NİHAİ BİLGİ YOK'
Dr. Berdyklychev, Çin'e giden ekibin yakın zamanda paylaşılacak özet rapor üzerinde çalıştığını belirterek, "Kapsamlı raporun da birkaç hafta içerisinde yayınlanmasını beklemekteyiz. Halka açık olarak paylaşılacak raporları dört gözle bekliyoruz. Özet rapor yayınlandığında DSÖ, uluslararası ekibin tüm üyelerinin de katıldığı bir basın toplantısı düzenleyecektir. Mevcut rapor, göreve gitmiş olan ekibin bulgularını özetlemektedir, virüsün kaynağı hakkında nihai bilgi içermemektedir. Rapor; öğrenilenleri özetleyecek, eksik birtakım bilgileri giderecek ve gelecekte gerçekleştirilecek çalışmalar için sonraki adımları belirleyecektir. Öğrendiklerimize dayanan çalışmalar devam edecektir ve gelecekte başka görevler de gerçekleştirilebilir. DSÖ Genel Direktörü, 11 Şubat tarihinde 'bazı hipotezlerin reddedilip reddedilmediğine dair sorular gelmiştir. Tüm hipotezlerin hala masada olduğunu ve daha fazla çalışma gerektirdiğini belirtmek isterim' demiştir. Ekip, hangi hipotezlerin dahil edileceğine mevcut bilimsel kanıtları ve bulguları dikkate alarak karar vermiştir" dedi.
TÜRKİYE'NİN GÜÇLÜ YÖNLERİ
Dr. Berdyklychev, Türkiye'nin koronavirüse karşı yürüttüğü mücadeleye ilişkin, "Türkiye, sağlık hizmetlerinin Covid-19 vakalarını yönetme ve başa çıkma konusundaki kapasitelerini ortaya koyan göstergelere sahip. Ayrıca Türkiye'nin başka güçlü yönleri, iyi organize edilmiş filyasyon ekipleri ve büyük bir nüfusu kademeli olarak aşılama kapasitesi. Geriye kalan önemli zorluklardan biri, ülkede SARS-CoV-2 varyantlarının daha fazla yayılmasını tespit etmek, izlemek ve önlemektir" diye konuştu.
'SALGININ BİTİŞ TARİHİNE İLİŞKİN KESİN BİLGİ YOK'
Dr. Berdyklychev, Kovid-19'a karşı güvenli bir şekilde toplum bağışıklığı elde etmek için tüm nüfusa yayılan toplam virüs miktarını azaltmak adına nüfusun önemli bir kısmının aşılanması gerektiğine işaret ederek, "Toplum bağışıklığına yönelik çalışmaların amaçlarından biri, aşılanamayan incinebilir grupları (örneğin aşıya karşı alerjik reaksiyonlar gibi sağlık sorunları olan grupları) güvende tutmak ve hastalıktan korumak. Genel olarak yüksek oranda aşı kapsamı, hepimizin güvende olduğu anlamına gelmemekte. Genel nüfusta aşı kapsamı yüksek olsa bile, alt nüfuslarda kızamık hastalığının kümelenme örneklerini görmüştük. Genel bir istatistiğe odaklanmak yerine, mantıklı ve hedef odaklı bir yaklaşım için Covid-19 bulaşı hakkındaki bilgilerimizden yararlanmalıyız. DSÖ’nün koronavirüsün ne zaman biteceğine dair kesin bir bilgisi yoktur. Benzer şekilde önceki pandemi virüsleri (örn. A1H1N1) hala nüfusta mevcuttur; ancak bu virüs mevsimsel grip aşısı kapsamına dahildir" ifadesini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Uluslararası baskıların artmasının ardından ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam'dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, ilk olarak ocak başında Çin'e gitmiş ancak Pekin yönetiminin geçerli vizelerin alınmadığı uyarısını yapmasının ardından geri dönmek zorunda kalmıştı.
İzinlerin alınmasının ardından 14 Ocak'ta özel uçakla kente gelen heyet 14 gün karantinada tutulmuş, bu sürede Çinli yetkililerle çevrim içi toplantılarla bilgi alışverişinde bulunmuştu.
Heyet, 29 Ocak'ta başladığ saha çalışmalarında, ilk vakaların görüldüğü Vuhan Deniz Ürünleri Gıda Pazarı'nın yanı sıra Hubey Çin ve Batı Tıbbı Bütünleşik Bölge Hastanesi, Vuhan Jinyintan Hastanesi, Hubey Eyaleti Hastalık Kontrol Merkezi ve Hayvan Hastalıkları Merkezinde incelemeler yapmıştı.
İLK KEZ GIDA PAZARINDA GÖRÜLMÜŞTÜ
Dünya, Kovid-19 salgınından ilk kez, Çin'in 31 Aralık 2019'da Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde "kaynağı bilinmeyen gizemli solunum yolu hastalığının" ortaya çıktığını DSÖ'ye bildirmesiyle haberdar olmuştu.
Hastalık, ilk kez Vuhan'da deniz ürünleri gıda pazarını ziyaret eden kişilerde görülmüş, sebebi anlaşılamayan "solunum rahatsızlığı" şikayetiyle 17 Kasım'da ilk hasta hastaneye başvurmuştu.
Akciğer iltihaplanmasına yol açan hastalığa yarasalarda bulunan bir beta koronavirüsün mutasyona uğramış hali olduğu tahmin edilen, daha önce bilinmeyen türdeki bir koronavirüsün sebep olduğu anlaşılmıştı.