Sofraların en fazla tüketilen ürünü domates, nisan ve mayıs aylarında cep yaktı. Market rafları ve pazar tezgahlarındaki fiyatı 10 liraya kadar yükselen domates, enflasyon rakamlarının yükselmesinin de nedeni gösterildi. Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nin 2 Mayıs fiyat listesinde kilogramı 4.50- 6.80 lira arasında işlem gören domatesin çeri ve kokteyl gibi özellikli çeşitlerinin toptancı halden çıkış fiyatı ise 10 liraya kadar yükseldi.
KİLOGRAM ÜRETİM MALİYETİ 1.20 TL, SATIŞI 30 KURUŞ
Havanın ısınması, ikinci ürünün hasadına başlanmasıyla domatesin toptancı hallerdeki fiyatı 80 kuruşa kadar gerilerken üreticideki fiyatı ise 30- 40 kuruşa kadar düştü. Pahalı domates dönemi sona ererken, kilogram üretim maliyeti 1.20 TL olan domatesin üreticisi ciddi zarar eder duruma geldi.
HAL FİYATLARI
Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nin 27 Mayıs tarihli fiyat tarifesine göre, normal domatesin kilogram fiyatı 1- 1.80 TL arasında işlem görüyor. Beef domates 1.30- 2 TL, çeri domates 1.60- 3.30 TL, salkım domates 1.30- 2 TL, kokteyl domates 1- 1.60 TL arasında işlem görüyor. Kumluca Toptancı Hali'nde ise bazı domates çeşitlerinde fiyat 1 TL'nin de altına düştü. Normal domates çeşitleri cuma ve cumartesi 1 TL'den işlem görürken, oval domatesin fiyatı 80 kuruşa kadar geriledi.
BAŞKANDAN SERT TEPKİ
Türkiye'deki örtü altı domates üretiminin en çok yapıldığı Kumluca'da Belediye Başkanı Hüsamettin Çetinkaya, domates fiyatları yüksekken 'pahalı' diyenlerin şimdi 'neden ucuz' demediklerini sordu. Kimsenin sesini çıkarmamasına tepki gösteren Başkan Çetinkaya, "O zaman kısa süreli 3- 5 lira oldu diye gürültü koparanlar, şimdi çıkıp demiyor ki 'Çiftçi zararına çalışıyor, ya bu vatandaş mağdur oldu, niye böyle?' Demek ki arz talebe göre bu işler. O gün itiraz edenlerden 'Yazıktır bu çiftçiye, yandı-bitti, haksızlık oluyor, sıcağın altında seranın içinde çalışması zordur. 40- 50 derecede hasta oluyorlar. 30- 40 kuruşa domates satılır mı' demelerini bekliyorum. Pahalılığa nasıl tepki gösteriyorlarsa, ellerini vicdanlarına koysunlar şimdi de aynı şekilde çiftçinin mağduriyetine karşı tepki göstersinler" dedi.
İhracatının olmaması gibi ürünün iç pazarda da tüketilemediğini anlatan Başkan Çetinkaya, "Dolayısıyla fiyatlar 30- 40 kuruşa kadar düştü. Bunun maliyeti kilogramda 1.20 TL, 1.20 TL'ye mal ettiğinizi 30- 40 kuruşa satıyorsunuz ve 40- 50 derecede seranın içinde sıcakta çalışıyor insanlar" dedi.
DİĞER ÜRÜNLER DE DÜŞTÜ
Domatesin yanı sıra soğuk hava şartları nedeniyle fiyatları geçen aylarda yüksek olan biber, salatalık, patlıcan, kabak ve fasulyenin de fiyatı ciddi düşüş gösterdi. Kumluca Toptancı Hali fiyat listesine göre, salatalık 90 kuruş- 1 lira, patlıcan 1.10- 1.40 TL, kabak 70- 90 kuruş, fasulye 1.50 TL'ye kadar geriledi. Biber çeşitleri ise tatlı çarliston 50 kuruş, acı çarliston 60 kuruş, sivri biber 50 kuruş, dolma biber 1 TL, kapya biber 1.70 TL olarak fiyatlandırıldı.
DOMATES EKİMİ YÜZDE 25-30 AZALDI
Diğer yandan tarım sektörü temsilcilerine göre, Rusya'nın geçen yıl başlattığı ve halen devam ettirdiği ihracat yasağı nedeniyle Türkiye'nin en önemli örtü altı üretim merkezi Antalya'da domates ekimi, geçen yıla göre yüzde 25- 30 civarında azaldı. Rusya'nın ihracat yasağı nedeniyle ekimi azaltılan domates, kış mevsiminin de çok sert geçmesi nedeniyle verimde çok ciddi düşüş yaşanınca fiyatının yükselmesine sebep oldu.
ANTALYA/DHA