Avustralya Stratejik Siyaset Enstitüsü, görgü tanıklarının ifadelerini, medyada yer alan haberleri, gazeteci ve araştırmacıların bulgularını, yerel yönetiminin resmi inşaat tedarik ilanlarını ve uydu fotoğraflarını birleştirerek bir rapor hazırladı.
'Sincan Veri Projesi' adlı rapora göre, Doğu Türkistan'da 'eğitim kampı' ve 'gözaltı merkezi' olduğundan şüphelenilen 380'den fazla bina ve tesis tespit edildi.
"61 MERKEZ GENİŞLETİLİYOR"
AA'nın haberine göre, 2018 sonunda sayısı 100 olan bu türden merkezlerin miktarının ve büyüklüğünün son 2 yılda belirgin şekilde arttığına dikkat çekilen raporda, uydu fotoğraflarında, Temmuz 2019-Temmuz 2020 döneminde bölgedeki 61 merkezde yeni inşaat ve genişletme çalışmalarının yürütüldüğü, 14 merkezde ise halen inşaat çalışmalarının sürdüğünün gözlendiği belirtildi.
Yeni inşa edilen merkezlerin yüzde 50'sinin yüksek güvenlikli olduğu kaydedilen raporda, bunun düşük güvenlikli 'yeniden eğitim merkezleri'nden yüksek güvenlikli 'gözaltı merkezi ve hapishaneler'e doğru bir politika değişikliğine işaret edebileceği değerlendirmesi yapıldı.
"ÇİN MAKAMLARININ AÇIKLAMALARI ÇELİŞİYOR"
Öte yandan raporda dönemde en az 70 merkezde, iç kısımlarda bulunan çitli bölümlerin ve yüksek dış duvarların kaldırılarak güvenlik önlemlerinin azaltıldığı, 8 merkezin ise tasviye edilmekte olduğuna dair işaretler görüldüğü bilgisi paylaşıldı.
ASPI araştırmacıları, bulguların Çinli yetkililerin 'mesleki eğitim merkezleri' olarak tanımladıkları merkezlerdeki tüm kursiyerlerin 2019 sonunda mezun olduğuna dair açıklamalarıyla çeliştiği değerlendirmesinde bulundu.
Euronews'in haberine göre de araştırmacı Nathan Ruser "Uydu görüntüleri 60 kampta inşaat faaliyetlerinin sürdüğünü ve en az 14 kampın da daha yapım aşamasında olduğunu gösterdi" dedi.
Ruser "Veri tabanındaki kanıtlar, Çinli yetkililerin, tutukluların toplama kamplardan mezun olduklarına ilişkin iddialarına rağmen, 2019 ve 2020'de yeni gözaltı tesislerinin inşasına yapılan önemli yatırımların devam ettiğini gösteriyor. Uydu görüntülerinden elde ettiğimiz kanıtlar en az 60 kampta inşaat olduğunu ve en az 14 yeni tesis inşaatının varlığını gözler önüne seriyor" ifadelerini kullandı.
"TESİSLERİN BİRÇOĞU SANAYİ BÖLGELERİNE YAKIN"
Gece görüntülerinden yararlanıldığını belirten ASPI araştırmacıları, şehirlerin dışında inşa edilen bu yapıların gece boyunca aydınlık olduğunu aktardı.
Rapora göre, tesislerin birçoğu sanayi bölgelerine yakın. Bu, toplama kamplarındaki mahkumların zorunlu çalıştırıldıklarına dair raporları da kanıtlar nitelikte.
Raporda şu ifadeler yer alıyor: "Toplama kampları genellikle fabrika kompleksleriyle aynı yerde bulunuyor. Bu durum, Doğu Türkistan'daki keyfi gözaltılar ile zorunlu çalıştırma arasındaki girift ilişkiyi gösteriyor."