Türkiye’de son bir yılda akaryakıta yapılan zamlar nerdeyse yüzde 30’u buldu. Hatta sınıf ortalamalarındaki bir aracın bir depo maliyeti 2015’ten 2016 sonuna kadar ortalama 60 lira oldu. Araç sahipleri ise yapılan bu zamlar karşısında tepkili. Bu tepkiler üzerine Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS), tüketicilerin bu zamların bayilerden kaynaklandığı kanısından dolayı, kendilerine yönelik suçlayıcı ifadeler kullandıkları kaydedildi.
Açıkamada, akaryakıt fiyatlarının oluşumunda sendikanın ve akaryakıt bayilerinin en ufak bir iradesi, katkısı, müdahalesi veya söz hakkının bulunmadığı vurgulanarak, fiyat artış ve azalışlarının sendikanın sosyal medya sayfalarından yayınlanmasının nedeninin tamamen tüketici ve bayileri bilgilendirme amaçlı olduğunun altı çizildi. Akaryakıt fiyatlarının petrol piyasasında EPDK tarafından uygulanan fiyat metodolojisi çerçevesinde ürün fiyatı, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), toplam dağıtım payıyla Katma Değer Vergisi’nin (KDV) toplamından meydana geldiği belirtilerek, şu ifadelere yer verildi: “Rafineri fiyatı, ham petrol ve döviz kuruna bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
ÖTV ise maktu yani sabit bir rakamdan oluşmaktadır. Dağıtım şirketi ve bayi karı da çok az değişkenlik göstermektedir. KDV ise fiyatı oluşturan bu dört unsurun toplamı üzerinden yüzde 18 olarak hesaplanarak toplama ilave edilmektedir. Akaryakıt fiyatlarının yükselişinde ana unsurlar, döviz kurlarında ve ham petrol fiyatlarındaki artışlardır. Bir başka ifadeyle ülkemizdeki akaryakıt fiyatlarındaki zamlar dünya petrol piyasalarındaki petrol fiyatlarının yükselişi ve ülkemizdeki döviz kurlarındaki artışlar sebebiyle yapılmaktadır.”
Dövizdeki artışı ‘provakasyon’ olarak tanımlanyan sendika, “Akaryakıt fiyatlarının hızlı artışının en önemli unsuru olan dövizdeki anormal yükselişten kaynaklandığı hususu ne kadar gerçek ise döviz kurlarındaki artışın dış mihraklar tarafından gerçekleştirilen bir terör saldırısı olduğu da o kadar gerçektir. Ancak biz PÜİS mensubu ve yöneticileri olarak, milletimizin üstün sağduyusu ve eşsiz vatan sevgisi ile bu hain saldırıyı da başarıyla püskürteceğine ve buna bağlı olarak akaryakıt fiyatlarında da düşüşlerin olacağına yürekten inanıyoruz” değerlendirmesinde de bulunuldu.
EN SON ZAM 13 OCAK’TA GELDİ
Akaryakıttaki asıl fiyat artışları 2016 Eylül ayından sonra yaşandı. 10 eylülde benzine 12, motorine 6 kuruş zam yapıldı. Bu dönemde benzinin litre fiyatı 4,82, motorinin litre fiyatı ise 4,17 lira oldu. 2016’nın son ayında ise yaklaşık 2 farklı zam gerçekleşti. Aralıkta benzine 15 ve 10 kuruş, dizele ise 16 ve 12 kuruşluk zam geldi. Bu dönemde EPDK verilerine göre benzinin litre fiyatı 5,17 lira iken, motorin 4,56 liradan seyretti. 45 litrelik benzinli bir aracın depo maliyeti bu sefer 233 liraya, motorinin ise 205 liraya yükseldi. 2016 Ocak-Aralık döneminde bir depo benzinin farkı ise toplamda 41 lira, motorinin farkı da 50 lira oldu. Ocak ayında aralık döneminde bir deponun maliyeti dizel ve benzinli araca göre yüzde 30 ila 33 arasında değişkenlik gösteriyor. Akaryakıtta en son 13 Ocak Cuma günü benzinin litresine 15, motorine ise 13 kuruş zam yapılmıştı.