SALİHA SULTAN / KARAR
Salgın boyunca büyük mali kriz yaşayan ve destek bulamadığı için kapanma noktasına gelen özel tiyatroların destek çağrılarına Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan olumlu bir adım geldi. Bakanlık bu yıl tiyatrolara vereceği yardımı iki kat artırarak 12 milyon liraya çıkardı. 328 özel tiyatronun desteğe hak kazandığı listede yer alan isimler Bakanlığa teşekkür ederken, Moda Sahnesi gibi liste dışı kalan tiyatrolar ise destek alacak isimlere tepki gösterdi.
Pandeminin ilk günlerinden itibaren virüsün yarattığı mali krizle boğuşan ve yardım talepleri uzun süre yanıtsız kalan bağımsız tiyatroların son günlerde büyük bir artış gösteren destek çağrılarına Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan olumlu yanıt geldi. Altı aylık pandemi sürecinde özel tiyatrolara önemli bir destek sağlayamayan Bakanlık, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü üzerinden her yıl özel tiyatro projelerine yaptığı yardımı bu yıl iki katına çıkararak önümüzdeki sezon 12 milyon lira destek dağıtma kararı aldı. Alınan kararla devlet bugüne kadar özel tiyatrolara verdiği en büyük desteğe imza atacak.
328 ÖZEL TİYATROYA 12 MİLYON AKTARILACAK
Bakanlığın internet sitesinden yaptığı açıklamaya göre, 2020-2021 sanat sezonu için açılan destek başvurularına bu yıl 83’ü çocuk oyunu olmak üzere 335 profesyonel ve 55 geleneksel kategoride toplam 390 özel tiyatro başvuru yaptı. Değerlendirme Komisyonu yaptığı değerlendirme sonucu 12 milyon liraya çıkarılan desteği 75 çocuk oyunu 199 profesyonel ve 54 geleneksel olmak üzere toplam 328 özel tiyatroya dağıtma kararı aldı. Destekler, pandemi sürecinde yönetmelikte yapılan yeni düzenleme kapsamında ‘Profesyonel tiyatrolar kategorisinde başvurular için başvuru sahibinin sigortalı çalıştırdığı personel sayısı” maddesi çerçevesinde profesyonel kategoride ve çocuk oyunu kategorisinde sigortalı personel istihdam eden tiyatrolara yapılacak. Yeni kararlara göre daha önce profesyonel kategori için 80 bin olan destek de 150 bine çıkarıldı. Geleneksel kategoride ise projelere 30 bin lira destek sağlanacak, daha önce maliyetin %50’si olarak belirlenen destekleme oranı da %70’e çıkarılacak.
BAKANLIĞA TEŞEKKÜR DE VAR, TEPKİ DE
Bakanlığın yayınladığı listelere göre ise, 150 bin lira destek almaya hak kazanan 199 profesyonel tiyatro arasında Ali Poyrazoğlu, Alışık, Akla Kara, Atölye Tiyatrosu, 1001 Sanat, Barbaros Uzunöner, Yakaza, Çiğdem Tunç, İskender Atasoy, Karagöz Derneği, Karanfil Tiyatro, Karart Kültür Sanat, Şenol Kara Uhde, Tiyatro Yansıma, Tuba Ünsal Prodüksiyon, Uğur Böceği Yalçın Özden, Üstün Sanat Basım, Volkan Taha Şeker Mavi Kumpanya gibi profesyonel tiyatro grupları yer alıyor. Açıklamanın ardından desteğe hak kazanan tiyatro grupları sosyal medyada yayınladıkları mesajlarla bakanlığa teşekkür etti. 1001 Sanat Tiyatrosu’nun kurucusu Kerem Yılmaz “Sanatın her alanında desteğini esirgemeyen; özellikle pandemi döneminde ‘Video Arşiv Projesi’ ve özel tiyatrolara yaptığı rekor yardımlarla yanımızda olduğunu gösteren” ifadeleriyle Bakanlığa teşekkür ederken, liste dışında kalan isimler ise tepkilerini dile getirdi. Tepki gösterenler arasında yer alan ve kapanmamak için afiş arşivini satışa çıkardığı bilinen Moda Sahnesi kurucularından Kemal Aydoğan sosyal medya hesabından “Halihazırda faaliyette olan tiyatro ‘örgütlenmeleri’ açıklanan bugün ‘özel tiyatrolara devlet desteği’ sonuçlarını hızlıca değerlendirip kamuoyunu bilgilendirmesi gerekir. Bakanlığın tercihleri, tavrı kabul edilemez” ifadeleriyle Tiyatro Kooperatifi’ne açıklanan desteklerin kimlere verildiğinin incelenmesi çağrısında bulundu. Oyun yazarı Harun Güzeloğlu da “Destek alanların olduğu liste çok ilginç. İsmini cismini hiç duymadığımız yapımcılar ve oyunlar var. Çünkü bakanlık tiyatro faaliyetine değil, kağıt üstündeki ticari faaliyetine bakıyor” sözleriyle destek verilen tiyatro gruplarını eleştirdi. Genel eleştirilerin odağında ise listede yer alan Tuba Büyüküstün Prodüksiyon oldu. Pandemi süreci boyunca Bakanlıkla özel tiyatroların sorunlarına yönelik birçok görüşme yaptığı bilinen Tiyatro Kooperatifi ise açıklanan destek ve listelerle ilgili olumlu ya da olumsuz henüz bir açıklama yapmadı.
PEKİ YA BUNDAN SONRA?
Tiyatro Kooperatifi, IETM (Uluslararası Çağdaş Gösteri Sanatları Ağı) tarafından 20’yi aşkın ülkede gerçekleştirilen ‘Multi-location Meeting’ etkinliği kapsamında çevrimiçi bir panel düzenliyor. Moderatörlüğünü Yeşim Özsoy’un üstlendiği ‘Peki ya Bundan Sonra?: Gösteri Sanatlarında Dayanıklılık’ başlıklı panele Rusya, Lübnan, Bulgaristan ve Güney Afrika’dan gösteri sanatları profesyonelleri konuşmacı olarak katılacak. Türkiye ile benzerlikler gösteren ülkelerin, pandemi sürecinde gösteri sanatları alanındaki deneyimlerini ve iyi örnekleri dinlemek amacıyla düzenlenen paneli 2 Ekim Cuma günü 12.30-14.30 saatleri arasında gerçekleşecek paneli izlemek için 28 Eylül’e kadar ‘ietm.org/en/multi-location/ istanbul’ linkinden kayıt olmak gerekiyor.