Başbakan Ahmet Davutoğlu katıldığı bir canlı yayında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Davutoğlu'nun açıklamalarından satır başları;
Ülkenin menfaatinedir
"Liderlerin görüşmesi ülkenin menfaatinedir. Sayın Kılıçdaroğlu gayet misafirperver karşıladı. Tabi ki farklı düşündüğümüz konular oldu. Faydalı bir görüşme oldu. İktidar nasıl olmazsa olmaz ise, muhalefet de öyle. Ben zihnimdeki birer birer paylaştım.
Anayasa bir mutabakat meselesidir. Yeni anayasa için en geniş mutabakat sağlanmalı.
Devlet bizi değil, biz devleti tanımlamalıyız
Biz anayasa revizyonu değil, yeni bir anayasa istiyoruz. Devlet bizi değil, biz devleti tanımlamalıyız. Başkanlık ya da parşamenter sistem bu ruhu yansıtıyorsa, o doğrudur. Bizde aslında hiçbir zaman parlamenter sistem uygulanmadı. 12 Eylül, 28 Şubat ya da tek partili döneme parlamentert sistem mi diyeceğiz. Kılıçdaroğlu'na söyledim: parlamenter sistemin en uygun olduğunu. Nerde anlaştığımıza bakalım. Türkiye için habgisi uygunsa teklifinizi koyun tartışalım. Biz matematik biliyoruz. AK Parti tek başına anayasayı değiştiremez. Değiştirebilsek de mutabakat arardık.
12 Eylül anayasasını silelim
2011'de bütün partilerin eşit katılımı ile anayasa uzlaşma komisyonu kurduk. Bu komisyonun kaldığı yerden çalışmalarını süreli olarak, 6 ya da 3 ay gibi sürdürsün ve ulaştığı sonuçları bize aktarsın. Bu alışma yapılırken biz başkanlık sistemi ile ilgili görüşlerimizi dile getiririz. Eğer CHP başka bir teklif sunuyorsa onu sunar. Başkanlık sisteminin eksiklikleri ile ilgili önerilerini diğer partilerden dinleriz. Tabuları bir yana koyalım, doğru sistemi tartışalım. Önceki anayasalar hep tepkisel olarak ortaya çıktı. Adnan Menderes döneminin tekrarlanmaması için anayasa çıkarıldı. Bizim tepkisel olmayan, kişiselleştirmeden bir anayasa yapmamız lazım. Ben Başbakan-Cumhurbaşkanı ilişkisi ile ilgili sözleri de telaki olarak algılarım. 12 Eylül anayasasını silelim. Ondan büyük bir şeref olabilir mi ?
"Uzlaşarak değiştirin' dendi"
Millet bize ülkeyi yönetme yetkisi verdi ama "Anayasayı değiştirme yetkisini veriyorum" demedi. Burada "Uzlaşarak değiştirin" dendi. Toplumun partilere baskı yapması lazım. 12 Eylül anayasanın değişmesi için.
Yargı, yasama, yürütmenin dengesi devam etmeli
Önceki gibi oy birliği yerine oy çokluğuna bakmamız için sonunu görmemiz lazım. Tüm partilerin pozisyonunu görmemiz lazım. Bazı maddelerde 2, bazı maddelerde 3 parti anlaşıyorsa ona sonra bakarız. Önceliğimiz mutabakat.
Başkanlık sistemi federalizmle alakalı değil. Üniter devlette de başkanlık olabilir. Yargı, yasama, yürütmenin dengesi devam etmeli. Önemli olan 'Ben sizin yerinizde olsam başkanlık sistemini tercih ederim' dedim. Ben şu anda çoğunluk olduğum için her durumda daha fazla yetkiyle ülkeyi yönetebilirim. Bunlar paylaştık. Burada önemli olan önyargısız olmak.
Başkanın ferman çıkarması olayı yok
Örneğin 12 Eylül anayasası yapması kolay bir anayasadır. 5 general oturup 'O şöyle olsun bu böyle olsun' dedi. Öyle bir anayasa yapalım ki hep beraber en doğrusunu yapalım. Başkanlık sisteminde başkanın ferman çıkarması olayı yok. Hiçbir gücün bütünüyle bütün erkleri elinde toplamamasıdır.
İç tüzüğün gözden geçirilmesi ile ilgili de mutabkâta vardık. Avrupa Birliği ile iligili, özellikle vize muafiyeti konusunda Sayın Kılıçdaroğlu desteklerini verdi.
HDP ile randevunun iptali
Sırbistan yolculuğu öncesi açıkladım; kimseye karşı özel bir tavrımız yok. En zor şartlara rağmen kendileri ile bir araya geldi. Kobani olayından önce bir araya geldik sonra halkı düşmanlığa sevk ettiler. Ayaklanma çağrısı yaptılar. 7 Haziran'da Türkiye'nin zaafa düştüğünü zannettiler. Dışardan onlara sufle verenler 'işte tam zamanı. Türkiye zayıf düştü' dediler. Buna rağmen 'AK Parti ile hiçbir şey yapmayacağız' demelerine rağmen görüştüm.
"Sur'un hesabını soracağız' dediler"
Bu sefer de yeni dönem deyip randevu istedim ama sonraki açıklamalar oldu. 'Davutoğlu'na Sur'un hesabını soracağız' dediler. Sanki kendisi hesap sorma mevkii. Kusura bakmasınlar ben yetkiyi onlardan almadım. Halk bana bu barbarlığı durdurma yetkisi verdi. Benim en başta doğu ve güneydoğudaki vatandaşlara sorumluluğum var. Ben size siz olduğunuz için gelmiyorum. Size oy veren seçmene saygımdan geliyorum. 2 civan delikanlımızı uykusunda öldürenlere söz söylemeyen sizlere saygımdan gelmiyorum.
İkincisi 'Dediklerimiz yapmazsan kaçak çay falan...'
"HDP yol ayrımında hala farkında değiller"
HDP yol ayrımında hala farkında değiller. Özerkli açıklamaları falan. Hiçkimse parlamento dışında Türkiye'nin nasıl yönetileceğine karar veremez. Aldığımız bu iki açıklama bunların muhattap alınmayacağını gösterdi. Samimi olsunlar. Türkiyeli olduklarını göstersinler.
"Herkesle lobi yapacaklarsa onlarla konuşamayız"
Miray bebeğin babası ile konuştuk. Dedesi ile Miray bebeği kim katletti. Bunlar katletti. Hiçbir yere roket atmak mazur görülemez de devlet hastanesine roket atmak ne ? Önce üslüplerinı değiştirsinler. Bu ülkenin bütünü ile ilgili bir operasyonun parçası olmasın.
Moskova'da başka, Washington'da başka konuşup Türkiye'nin karşısındaki herkesle lobi yapacaklarsa onlarla konuşamayız.
PKK saldırıları
Bu ilçelerde bütün sokakları tek tek temizlememiz lazım. Bunlar Suriye'ki çatışmalarla alakalı... Bunlar en az zaaiyatla sona erdirilmeli. Önemli ölçüde temizlik yapıldığını söyleyebilirim. Ama malesef oradaki belediyeler de iş makineleri dahil bu iş için kullanıyorlar.
Bir belediye kaynaklarını terör örgütüne aktarıyor
Bir belediye kaynaklarını terör örgütüne aktarıyor, bazıları çalışmadan para alıp terör faaliyeti yapıyorsa buna bakmak lazım. Parti kapatmaya karşıyız. Ama kişilerin tek tek işlediği suçlara kayıtsız kalınamaz. Seçimle iş başına gelen belediye başkanı ve HDP milletvekilleri kanunlara uymak zorundalar.
Büyükşehir yasasında revizyon
Bazı milletvekilleri dokunulmazlıklarını kullanıp araçlarını bir yerden bir yere silah taşıyorlarsa bunların gereği yapılır. Büyükşehir yasasının yeniden değerlendirilmesi ihtiyacı doğdu. Büyükşehir bir partiden ilçe belediyesi başka partiden olsursa kaynak aktarımında sorun oluyor. Bununla ilgili değerlendirme sadece o bölgeye yönelik değil.
"Devlet tarafından hiçbir sivil hayatını kaybetmemiştir"
Sivil cenazeler konusunda hiçbir aksama yok. Miray bebek balkonda yaralanıyor. Sonra hastaneye götürülürken de arabasına ateş açılıyor hainler tarafından. Devlet tarafından hiçbir sivil hayatını kaybetmemiştir. Devlet görevlisi emin olmadıkça ateş açmıyorlar. Ama teröristlerin cenazesi ile bahsedilen bunları kendileri alıp götürüyorlar. Burada sorumlu olan kendileri. Dargeçit'te bir öğrencim mesaj göstermiş. Burada aç kalan hayvanlara ihtiyaçları verildi. Titizlikle hareket ediyoruz ama karşımızda hiçbir şey ayırt etmeyen bir yapı var.
Kimin Türkiye ile sorunu varsa onlar için PKK ve HDP kullanılabilir malzeme
Kimin Türkiye ile sorunu varsa onlar için PKK ve HDP kullanılabilir malzeme. Şimdi bakıyorsunuz Rusya'nın piyonu olmayı kendilerine yedirebiliyorlar. Şimdi de İran ile... Türkiyelileşen bu ülkenin kaderi ile kaderini birleştirir. Türkiye'yi Suriye'deki manzaraya sokmak isteyenlere en iyi cevabı herhalde bölgedeki halkımız verecek. Dış mihrakların PKK'yı kullanarak Türkiye'de yapmak istediklerine izin vermeyeceğiz."
"Şu an Öcalan ile temasın faydası yok"
"Bizim siyasiler olarak Öcalan ile temasımız zaten olmadı. İstihbarat yetkililerinin oldu. Öcalan'ın silahsızlanma ile ilgili mesajı oldu. Ne oldu ? Demirtaş yaptığı 2-3 açıklama ile bunu berhava etti. O zaman bu temaslar fayda getirmeyecekse neden yapılsız. Silahsızlanma çağrısı varken ülkede kan dökülürken neden yapsın. Bütün sokaklarımız terör örgütünden temizlenmeden hiçbir temas olmaz. Hendekler çukurlar kapanacak."
HDP milletvekilleri hakkında soruşturma
"[HDP ile ilgili meclise fezleke gelirse] Hukuki duruma bakacağız. Suçlamalara bakacağız. Hiçkimsenin kanun çiğneme hakkı yok. HDP karar verecek siyasi parti mi terör örgütü uzantısı mı. HDP'li belediyeler karar verecek; hizmet mi yapacak, PKK'ya para mı aktaracak. Kimse hukuktan azade değildir."
IŞİD ve PYD ile mücadele
"Canlı bomba olarak eyleme hazırlanan 2 kişi yakalandı. Etrafta bu kadar belirsizlik varken her an her şehirde mücadele yapıldığını belirtmek isterim. Halkımızın bir kaygı duymasını istemem. Halkın meydanlara falan gitmekten çekinmesini istemem. Hepimizin teröre karşı omuz omuza davranmamız gerekiyor.
"YPG unsurları Fırat'ı geçmedi"
[Teşrin barajı ile ilgili] Bizim için birinci husus IŞİD ile mücadele. ikinci olarak PYD ile mücadele. Buralarda YPG'nin varlığının hiçbir temeli yok. DEAŞ'ın alternatifi ÖSO'dur. Ama ÖSO şu an Halep'i İdlip'i savunmaya çalışıyor. Bir taraftan Rusya DEAŞ'a hiçbir operasyon yağmazken PYD'nin ilerlemesi bunların üstü örtülü işbirliği yaptığını gösteriyor. İçinde YPG unsurları da var bu var ama bize gelen bilgi YPG unsurlarının Fırat'ı geçmediği yönünde"
"Fırat'ın batısında hiçbir Kürt unsuru yok"
Fırat'ın doğusu Kobani. Burada Kürt nüfus var. Burada YPG'li değil Kürtlerin hepsi ama Fırat'ın batısında hiçbir Kürt unsuru yok. Hiçbir varlıkları olmayan bir yerde etnik temizlik yapma niyetindeler. Buralar Arap ve Türkmen...
"DEAŞ Rusya'nın işine geliyor"
"Türkiye'yi tehdit eden her türlü hususta her türlü tedbiri alırız. Bu konuda Türkiye'nin ciddiyeti herhalde açıkça görülmüştür. ABD ile bu konuda anlaşıldı. Ama Rusya'nın devreye girmesiyle durum değişti. Rusya, DEAŞ'ın olmasından memnun. DEAŞ kalkacak dense en fazla rahatsız olacak Rusya, Esed ve PKK'dır. Bunların hareketlerine meşruiyet kazandırıyor. Türkiye dışında DEAŞ ile kararlı bir şekilde mücade eden yok. Rusya, İran, Esed DEAŞ var diye ılımlı muhaliflerle mücadele ediyor.usya bunu farklı bir boyuta taşıyor. Rusya ile meselenin ne zaman biteceği bilinemez. Rusya uyarılara rağmen sınırı tekrar tekrar ihlâl etmişse buna o açıdan bakmak lazım.Ümit ederiz Rusya bunu doğru kontekste anlar.
Suç işlemiş olurdum
Angajman talimatını ben verdim sözüm istismar edildi. Siz bana 'Türkiye'nin hava sahası ihlâl edilse ne yaparsınız?' diye sorulsa ve ben de bunun önemli olmayacağını söylesem suç işlemiş olurdum. Suriye b,z,m uçağımızı düşürdüğünde bu angajman kuralları devreye sokulmui Gelen uçağın niyetini bilmiyoruz. Rusya da devreye girince hangi uçak olursa olsun bu angajman kuralları genişletildi. 17 saniyede bana ulaşıp da ben talimat verebilir miyim?
O pilotun görevi yapmaması suç teşkil ederdi
Daha önceki angajman kurallarını genişletip bu yetkiyi Genelkurmay Başkanlığı'na verdim. Benden 2 gün sonra da Genelkurmay, Hava Kuvvetlerine teslim etti. Burada fayda zarar ilişkisi kurulmaz. 'Talimat verdim' derken olayın seyri bu. Bu arada o pilotun görevi yapmaması suç teşkil ederdi"
Rusya ile ekonomik ilişkiler
"Turizme destek verdik vereceğiz. Turizm'de etkisi oldu. Onun tedbirini aldık. Çiftçiyi de mağdur etmeyecek tedbirler alacağız. Şu ana kadar da Türkiye'ye ve Rusya'ya etkisine bakıldığında bize etkisi olmadı. Rusya ambargolardan yakınıyordu. Kendisi yaptı."
İsrail ile ilişkiler
"Özür dilendi, tazminat da ödeneceği belirtildi. Gazze'nin şartlarının daha iyileşeceği, Gazze'deki kardeşlerimiz de bu işten fayda sağlayacaklarına karar verilirse anlaşma yoluna gidilir. Anlaşmada gaz ile ilgili bir şey yok. Türkiye ekonomik durumlarla ilgili müzakere yapmaz."
Başika kampı
"Bugün Irak Başbakanı İbadi'ye geçmiş olsun dedim. Başi,ka kampını da görüştük. Eğitimcilerimizi korumak için mücehhez unsurların da gitmesi. Bu durum yanlı anlaşıldı. Irak toprak bütünlüğüne herhangi bir ülkeden daha fazla saygılıyız. Irak güvenlik güçleri Musul'a kadar gelir, bize gerek kalmazsa biz de gönül rahatlığı ile çekiliriz. Malesef Irak merkezi hükümeti bu egemenliği ülkenin yarıya yakınınd akullanamıyor. PKK kampları da dahil. Irak-Suriye sınırı fiilen yok"
Askeri güçleri varsa DEAŞ'a karşı kullansınlar
[Caferi'nin Türk askeri çekilmezse bize askeri müdahaleden başka şans bırakmıyorlar dedi] Eğer bir güçleri varsa bize karşı değil bizim askerlerimizi korumaları için kullanmalarını tavsiye ederim. Eğer askeri güçleri varsa DEAŞ'a karşı kullansınlar.
ODTÜ'ye yönelik eleştiriler
"Üniversitelerde ibadet yeri sıkıntısı var. Ancak 'ODTÜ bizim kalemiz' şeklinde hareket edilirse bazı insanlara kısıtlama getirilirse bu olmaz. Türkiye'de de bu ihtiyacın karşılanması için talepleri ihrelti talepler olarak karşılamak doğru olmaz."