EKONOMİSERVİSİ/İSTANBUL
Bütçe 2018'in ocak ayında 1,7 milyar lira fazla vermesinin ardından şubat ayında 1,9 milyar lira açık oluştu. Geçtiğimiz yılın ilk ayında ise 11,4 milyar lira fazla veren bütçe, şubat ayında ise 6,8 milyar lira açık vermişti. Bütçe gelirleri ocak-şubat döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,8 artarak 119,2 milyar lira, bütçe giderleri ise yüzde 18,1 yükselerek 119,4 milyar lira oldu. Böylece merkezi yönetim bütçesi, ocak-şubat döneminde 201 milyon lira açık verdi. Geçen yılın şubat ayında 46 milyar 898 milyon lira olan bütçe geliri, bu yılın aynı ayında yüzde 30,1 artarak 61 milyar 14 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 31,4 artışla 52 milyar 558 milyon lira oldu. 2018 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen toplam 762 milyar 753 milyon liralık ödenekten, geçen ay 62 milyar 888 milyon lira harcama yapıldı. Geçen yılın aynı ayında ise bu rakam 53 milyar 739 milyon lira olmuştu. Maliye Bakanlığı’ndan yapılan yılın ilk iki ayını kapsayan rakamlarda şu detaylar dikkat çekti:
GİDERLER
Merkezi yönetim bütçesi, ocak-şubat döneminde 201 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla 12 milyar 489 milyon lira oldu.
Geçen yılın ocak-şubat döneminde 101 milyar 86 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 18,1 artarak 119 milyar 420 milyon lirayı buldu. Ocak-şubat döneminde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 19,4 artışla 106 milyar 730 milyon lira olarak hesaplandı.
Diğer taraftan, söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,7 yükselerek 12 milyar 689 milyon liraya ulaştı.
GELİRLER
Geçen yılın ocak-şubat döneminde toplam 105 milyar 675 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 12,8 artarak 119 milyar 219 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 18,3 artışla 104 milyar 554 milyon lira oldu.
Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 23,6 azalışla 9 milyar 789 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri ocak-şubat döneminde 3 milyar 663 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 1 milyar 213 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
Vergi türleri itibarıyla ocak-şubat dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı dönemine göre, kurumlar vergisi yüzde 35,4, gelir vergisi yüzde 25,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 24,4, harçlar yüzde 17,5, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 14,9, damga vergisi yüzde 11,7, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 9,9, özel tüketim vergisi yüzde 9,5 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 17,5 arttı.
Mükellef odaklı kanun yolda
asarısı’nı TBMM’ye getireceklerini bildirdi. Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK’lerde Değişiklik Yapan Tasarının görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sürüyor. Görüşmeler sırasında söz alan Ağbal, yaptıkları düzenlemelerle, küçük ölçekli işletmelerin vergiye uyumluluğunu artırmayı hedeflediklerini vurguladı. Tasarıya göre, imal ettikleri malları bizzat ihraç eden imalatçılara, yüklenilen KDV yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırabilme hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilecek. Süresi içinde iadesi talep edilmeyen KDV’yi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili iade talebinde bulunulabilecek.
Ayak yorgana göre uzatıldı
Rakamları yaptığı yazılı açıklama ile değerlendiren Maliye Bakanı Naci Ağbal, ocak-şubat döneminde bütçe açığının 201 milyon lira, faiz dışı fazlanın ise 12,5 milyar lira olduğunu açıklayarak, “Bu dönemde vergi gelirleri yüzde 18,3 artarak 104,6 milyar lira oldu. Yeniden yapılandırma kapsamında bu dönemde 2,3 milyar lira gelir elde edilmiş olup, yapılan ödeme tutarı esas alındığında yeniden yapılandırmaya uyum yüksek seviyede seyretmektedir” ifadesini kullandı. Ekonomideki canlılığın, 2018 vergi gelirleri performansının Orta Vadeli Program’da (OVP) öngörülen hedeflerin aşılabileceğine işaret ettiğini aktaran Ağbal, şunları kaydetti: “Yılın ilk iki ayında bütçe harcamaları bütçe hedefleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleşti. Bütçe giderleri içerisinde en büyük artış yatırım harcamalarında oldu. Önümüzdeki aylarda OVP hedefleri içinde kalarak yıl sonu bütçe hedefinin elde edilmesi konusunda gerekli kararlılığı göstermeye devam edeceğiz.”