[Karar]
HAMİDE HANGÜL
Dünya ekonomileri İngiltere’nin AB’den ayrılma ihtimaliyle önemli bir sınavın eşiğine gelirken Brexit, Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki ticaret hacmini de tehdit ediyor. 28 ülkeli AB ile yılda 141 milyar Euro ticaret hacmi bulunan Türkiye’nin, İngiltere’deki referandumda Brexit’in çıkması halinde Euro’da hızla değer kayıplarının yaşanacağı ve bunun da ihracatı olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor.
Türkiye’nin İngiltere’ye de ihracatının arttığına dikkati çeken ekonomistler, “Sterlin ve Euro’un zayıflaması Türkiye’nin dış ticaret hacmini kötü yönde etkileyerek ekonomik durgunluğa neden olabilir. Brexit’le Avrupa ekonomilerinin resesyona girmesi ve Euro’daki değer kaybı sonucunda ihracatımızda yüzde 10’luk bir kayıp köz konusu olabilir. Bu da ihracat ayağında yaklaşık 15 milyar dolarlık bir yansıma bulabilir” dedi.
5. TİCARET ORTAĞI
Avrupa İstatistik Ofisi’ne (Eurostat) göre, AB ülkeleri, Türkiye’ye geçen yıl 79 milyar avroluk mal sattı. Buna karşılık Türkiye’nin AB’ye ihracatı 61,6 milyar avroluk olarak gerçekleşti. Böylece Türkiye, birliğin 5. en büyük ticaret ortağı haline geldi. Birlik üyesi ülkeler, söz konusu dönemde 369,5 milyar avroluk ihracat ve 246,2 milyar avroluk da ithalat gerçekleştirdi. Brexit'le büyümenin yavaşlaması bekleniyor.
EURO'DA YÜZDE 17 KAYIP
Avrupa ekonomisinin bozulmaya başladığı 2014'ün ilk yarısından bu yana Euro'daki kayıp yüzde 17, Sterlin'de ise 13'leri buldu. Kapital FX Araştırma Uzmanı Enver Erkan, Sterlin ve Euro’da görülebilecek olası değer kayıplarının, Türkiye dış ticaret hacmini kötü yönde etkileyebileceği öngörüsünde bulundu.
Türkiye’nin ihracatının çoğunu AB ülkelerine yaptığına işaret eden Erkan, “Türkiye, parite etkisiyle Avrupa’da olabilecek talep azalışından ve alım gücünün zayıflamasından da olumsuz etkilenebilir. Bu da ihracatın azalması ve bu durumun da ekonomiye daraltıcı etkide bulunması demek olabilir” dedi.
AVRUPA’DA ALIM AZALIR
Brexit’in gerçekleşmesi halinde Avrupa ve İngiltere ekonomilerinin resesyona gireceğine dair ciddi endişelerin söz konusu olduğuna işaret eden Enver Erkan, şöyle devam etti: “Brexit’in ise Avrupa ekonomilerini 2014 – 2015 periyodundan daha kötü bir duruma götüreceği aşikar. Bu senaryoda da olası bir resesyonda ihracatımızda yaklaşık yüzde 10’luk bir kayıp daha söz konusu olabilir. Bu da ihracat bacağında yaklaşık 15 milyar dolarlık bir kayıp olarak yansıma bulabilir."
TÜM PARA BİRİMLERİNE ETKİ
İngiltere’de Brexit gerginliği, küresel döviz piyasalarının neredeyse tümünde etkili oluyor. Takip edilen 16 büyük para biriminden üçü hariç, tümünün büyük düşüşlere karşı hedgeleme maliyetinde yükseliş yaşandı. İngiltere para birimi pound en büyük artışı kaydederken, 23 Haziran’daki oylamanın İngiltere’nin AB’yi terketmesiyle sonuçlanması durumunda, AB üyesi diğer ülkelerin de bu durumdan cesaret alarak benzer adımlar atacağına yönelik beklentiyle, AB ülkesi para birimleri poundu takip etti.
Saxo Bank’ın Hellerup, Danimarka merkezli baş döviz stratejisti John Hardy, “Riskten kaçış modunu tetikleyecek yeterince büyük bir gelişme varsa, bu genelde bulaşıcı oluyor” uyarısı yaparken, sterlinin 2016’yı dolar karşısında yüzde 2 zayıflayarak 1.40 seviyesinde kapatmasını bekliyor.
YELLEN'DAN BREXIT UYARISI
Fed Başkanı Janet Yellen da geçen hafta çarşamba günü faizlerin değiştirilmediği Fed toplantısı sonrası açıklamalarında, “İngiltere ve Avrupa için açıkça görülüyor ki bu çok önemli bir karar. Küresel ekonomi ve finans piyasalarındaki mali şartlar üzerinde sonuçlar doğurabilecek bir karar” değerlendirmesinde bulunmuştu. İsviçre Merkez Bankası da frankta müdahaleye gidebileceğini söylemişti.
PETROL 50 DOLARDA
Refrerandumun İngiltere'nin ayrılığıyla sonuçlanmasının merkez bankaları üzerindeki baskıyı artırabileceği belirtiliyor. Öte yandan Altının gram fiyatı, Brexit’e ilişkin tedirginliklerin azalmasıyla kazançlarının bir kısmını geri vererek 119.72 lirayı gördü.
Haftaya yüzde 1 kayıpla başladı. Petrol ise doların düşmesi sonucunda yükselişini sürdürdü. Petrolün varil fiyatı ilk kez 50 doların üzerine tırmandı.
'KUR'DA ANKETİ HEYECANI
İngiltere referandumu, Merkez Bankası faiz toplantısı ve Amerika Merkez Bankası Başkanı Janet Yellen’ın konuşması piyasaları hareketlendirdi. Dolar 2.90’ın altına inerken, borsada yükseliş yüzde 2’yi aştı.
Geçen haftayı 2.93 seviyesinde tamamlayan dolar/TL, yeni haftaya düşüşle başlayarak 2.9094’ten açılış yaptı. Gün içinde 2.8980 seviyesinde işlem gören dolar kuru kritik seviyeyi kırdı.