ABD Merkezli yayın kuruluşu Bloomberg, farklı ülkelerdeki yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşılama hızını analiz etti. Bloomberg'in veri analizi, varlıklı ülkelerde Kovid-19 aşılarının, gelişmekte olan ülkelere oranla 25 kat daha hızlı yapıldığını ortaya koydu.
HEDEF HAZİRAN SONUYDU
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 1 Nisan'da yaptığı açıklamada hedef olarak Haziran sonuna kadar nüfusun büyük kısmının aşılanması olduğunu söylemişti. Uzmanlar ise sürü bağışıklığı ve normalleşme için nüfusun yüzde 70'inin aşılanması gerektiğini dile getirmişti. Türkiye'nin de Haziran sonu hedefi bu doğrultudaydı.
"TÜRKİYE'DEKİ AŞI NÜFUSUN SADECE YÜZDE 10.9'UNA YETER"
Fakat Bloomberg'in araştırmasındaki detay Türkiye'nin aşılamada ne kadar geride kaldığını ortaya koydu. Verilere göre, Türkiye'deki aşılar ülke nüfusunun yüzde 10.9'una yetecek miktarda. Sağlık Bakanlığı verilerine göre ise Türkiye'de aşı olanların sayısı 18 milyondan fazla. Bu verilere göre Türkiye nüfusunun yüzde 70'inin Haziran sonuna kadar aşılanması mümkün görünmüyor.
AŞI DAĞITIMINDA ORANTISIZLIK
Bloomberg'in analizi, dünya nüfusunun yüzde 5'inin tam doz aşılanması için yeterli aşı geliştirilmiş olsa da, dağıtımda orantısızlık olduğuna dikkat çekti. Analize göre, Perşembe günü itibariyle dünyadaki Kovid aşılarının yüzde 40'ı küresel nüfusun yüzde 11'ini temsil eden 27 zengin ülkeye gitmişken, gelir düzeyi en düşük ülkelerden oluşan yüzde 11'lik kesime düşen pay, yüzde 1,6 ile sınırlı kaldı.
Analiz, Bloomberg'in aşı takibine yönelik kendi veri tabanına dayanıyor. Ülkelerin refah düzeyi, nüfusu ve aşılara erişimini ölçen veri tabanı, 154 ülkeden 726 milyondan fazla aşılamayı dikkate alıyor. Dünya nüfusunun yüzde 8'ini temsil eden, çoğu düşük gelir düzeyine sahip 40'tan fazla ülkede ise, kamuya açık bir aşı takibi veri tabanı yok.
154 ÜLKEDE 726 MİLYONDAN FAZLA AŞILAMA YAPILDI
Veri analizinden öne çıkan başlıklar şöyle:
9 Nisan itibariyle 154 ülkede 726 milyondan fazla doz aşılama yapıldı.
ABD AŞI ALANINI DA DOMİNE ETTİ
Ülkelerin yarıya yakınının aşı tedariği, nüfusunun yüzde 1'ine dahi yetmezken, ABD önümüzdeki 3 ay nüfusunun yüzde 75'ine yetecek kadar aşıya sahip.
Dünyada halihazırda bulunan aşıların tamamı nüfusa göre dağıtılsaydı, ABD hakkına düşenin yaklaşık 6 katını, İngiltere ise yaklaşık 7 katını almış olacak, Birleşik Arap Emirlikleri hakkına düşenin 9 katını, İsrail 12 kat'ını alarak bu listenin başına geçecekti.
Örneğin dünya nüfusunun yüzde 4,3'ünü oluşturan ABD dünyadaki aşıların yüzde 24'ünü elinde bulundururken, dünya nüfusunun 2,7'sini temsil eden Pakistan'da bu oran yüzde 0,1.
Çin ise, aşağı yukarı küresel ortalamaya paralel bir orana sahip- dünyadaki nüfusun yüzde 18'ini temsil eden ülke, dünyadaki aşı tedariğinin yüzde 20'sine sahip.
Dünyanın en yoksul kıtası Afrika, aşılamanın en az olduğu bölge. Kıtadaki 54 ülkeden yalnızca 3'ünde nüfuslarının yüzde 1'inden fazlasına aşı yapabildi.
Ülkeler arası eşitliği sağlayabilecek uluslararası bir mekanizma da yok.
AŞILAMA YARIŞINDA HANGİ ÜLKE NEREDE?
Bloomberg'in aşı takibi veri tabanı, ülkelerin aşılama yarışının da bir fotoğrafını çekiyor.
Bloomberg'in veri tabanına göre ABD, 174 milyondan fazla doz ile en fazla aşılama yapan ülke. ABD'yi 149 milyondan fazla doz ile Çin, Hindistan (94 milyondan fazla), Avrupa Birliği (87 milyondan fazla), İngiltere (37 milyondan fazla) ve Brezilya (28 milyondan fazla) takip ediyor.
Türkiye Bloomberg'in listesinde 7. sırada.