Birleşmiş Milletler (BM) Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin raporunu açıkladı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından (OHCHR) açıklanan 101 sayfalık raporda, “BM Genel Sekreteri (Antonio Guterres), Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmalı” değerlendirmesinde bulunuldu. Raporda, BM İnsan Hakları Konseyi’ne Kaşıkçı cinayetinin akıbeti ve genel olarak kişilerin ülkeleri dışında hedef alınmasına ilişkin “Arria formülü” (gayrı resmi BM Güvenlik Konseyi toplantısı) görüşmesi düzenleyerek bir araya gelmesi çağrısı yapıldı. Raporda, BM İnsan Hakları Konseyi veya BM Genel Kurulu’na da gazeteciler ve insan hakları savunucularının tasarlanarak öldürülmelerine ilişkin cezai soruşturma yürütecek bir mekanizma kurulması çağrısında bulunuldu.
KAŞIKÇI AİLESİNE TAZMİNAT: Suudi Arabistan yönetimine Kaşıkçı’nın ailesinden kamuoyu önünde özür dileme çağrısı yapılan raporda “Hesap verebilirlik, Suudi Arabistan hükümetinin infazdaki sorumluluğunu üstlenmesini gerektirir. Bu aynı zamanda devletin Kaşıkçı’nın ailesine tazminat ödemesini de içeriyor” ifadeleri yer aldı.
RİYAD, TÜRKİYE’DEN ÖZÜR DİLEMELİ: Raporda “Suudi Arabistan, diplomatik ayrıcalıkların istismarı ve kendi toprakları dışında güç kullanımı yasağını ihlal etmekten ötürü Türk hükümetinden özür dilemeli” ifadeleri kullanıldı. Suudi yönetimine BM’nin yürüteceği cezai soruşturmaya destek çağrısı yapan raporda halen süren yargılama sürecine ara verilmesi gerektiği vurgulandı.
FBI SORUŞTURMA AÇMALI: ABD’ye “FBI cinayeti soruşturmalı” önerisi yapan BM raporunda Washignton yönetiminin buna ilişkin Kongre’de de kapsamlı bir soruşturma yürütmesi gerektiği belirtildi.
PRENS’İN MAL VARLIĞINA EL KONULSUN: Üye ülkelerin Kaşıkçı’nın öldürülmesine dahil olduğu iddia edilen kişilere yaptırım uygulaması ve yaptırımların Suudi Arabistan Veliaht Prensi’ni de içermesi gerektiği belirtilen raporda, “Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin yaptırımlar Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsamalıdır” denildi.
Raporda, uluslararası şirketlerden de Kaşıkçı cinayetiyle dolaylı veya doğrudan ilişiği bulunan kişi ve kurumlarla iş yapmaktan kaçınmaları istendi.
BU YARGISIZ İNFAZ VE RİYAD SORUMLU: Raporda “Kaşıkçı’nın öldürülmesi, Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu bir yargısız infaz teşkil etmektedir. Kaşıkçı’yı kaçırma teşebbüsü de uluslararası insan hakları hukuku uyarınca bir ihlaldir” ifadesi yer aldı. “Kaşıkçı, uluslararası hukuka göre Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu, kasten ve taammüden (tasarlayarak) gerçekleşen bir yargısız infazın kurbanı oldu” denilen raporda devlet sorumluluğuna işaret edildi.
PRENS HAKKINDA YETERLİ KANIT VAR: Raporda “Özel Raportör, Veliaht Prens de dahil olmak üzere üst düzey Suudi yetkililerin bireysel sorumluluğunun daha fazla araştırılmasına haklı neden teşkil eden güvenilir kanıtlar bulunduğunu tespit etti” ifadesi yer aldı.
Suudi yetkililerin cinayet hakkında İstanbul’da yürüttüğü soruşturmanın bulgularına ilişkin Özel Raportör Callanard’ın bilgilendirilmediği vurgulanan raporda ayrıca, Suudi yetkililerce yapılan açıklamalarda adı geçen bazı kişilerin ve yargılanan 11 failin kimliğinin eşleşmediği kaydedildi.
CENAZE HÂLÂ KAYIP: Raporda, “Suudi yetkililer hala Kaşıkçı’nın kalıntılarının nerede olduğunu açığa çıkarmadı” değerlendirmesi paylaşıldı. Raporda, “Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin soruşturmada Suudi Arabistan’ın Türk makamlarla işbirliği yapması uluslararası bir zorunluluktu” ifadesi yer aldı.
SUÇ MAHALLİ TEMİZLENMİŞTİ: Callamard’ın raporunda, “Özel Raportör, suç mahallinin tamamen, hatta adli olarak temizlenmiş olduğuna dair inandırıcı kanıtlar buldu. Bunlar, Suudi soruşturmasının iyi niyetle yürütülmediğini ve bunun adaleti engellemek anlamına gelebileceğini gösteriyor” görüşü dile getirildi.
SUUDİ YARGISI GÜVENİLİR DEĞİL: Raporda, “Özel Raportör, Kaşıkçı’nın öldürülmesinin, devletlerin evrensel yargı yetkisi talebini gerektiren uluslararası bir suç olduğuna inanmaktadır” ifadesi yer aldı. Kaşıkçı cinayetine ilişkin yasal sürecin güvenilir olmadığı vurgulanan raporda ayrıca, “Suudi Arabistan’da yürütülen yargılama güvenilir bir hesap verilebilirlik ortaya koymayacak” değerlendirmesinde bulunuldu.
‘PARÇALARA AYIRIP PAKETLEYELİM...’
BM’nin, Suudi Arabistan’ın İstanbul Konsolosluğun’dan katledilen Cemal Kaşıkçı hakkındaki soruşturma raporuna cinayet anının ses kayıtları da girdi. 17 kişilik Suudi infaz ekibinin Kaşıkçı ile konuşmaları, cinayetten sonraki sözleri ise kan dondurdu: İlk defa yerde kesiyorum. Parçalar halinde keserek plastik poşetlere koyarsak bu iş biter...
1 EKİM: KONSOLOSLUKTA HAZIRLIK
“Yarın Suudi Arabistan’dan bir komisyon geliyor. Konsoloslukta yapacakları bir şey var. İçerideki işleri iki ya da üç gün sürecek.”
2 EKİM: ‘CİNAYET GÜNÜ’
(Kaşıkçı saat 1:15’te konsolosluğu girdi.)
İNFAZCI: Seni Suudi Arabistan’a götürmek için geldik. Hakkında tutuklama kararı var.
İNFAZCI: Dışarıda seni bekleyenlere mesaj at ve gelmeyeceğini söyle.
KAŞIKÇI: Onlara ne diyeyim, ‘Yakında görüşürüz mü?, Kaçırılıyorum mu? Hayır öyle bir mesaj atmayacağım.
SENİ UYUTACAĞIZ
İNFAZCI: Yaz mesajı hemen. Acele et. Bize yardım etmezsen bunun nasıl sonuçlanacağını biliyorsun.
KAŞIKÇI: Masanın üstünde duran ilaçlar benim için mi?
İNFAZCI: Seni uyuşturacağız.
(Buradan sonra kavga sesleri var...)
İLK DEFA YERDE KESİYORUM
1. İNFAZCI: Cesedi paketlesek mi acaba?
2. İNFAZCI: Hayır çok ağır olur o zaman.
1. İNFAZCI: Sorun değil.
1. İNFAZCI: İlk defa yerde kesiyorum...
Cesedi parçalara bölüp plastik poşetlere sararsak
iş biter. Her parçayı ayrı paket yaparız...