Vücudun D vitamini gereksinimi, büyük ölçüde güneş tarafından sağlanır. Kemiklerin ve özellikle dişlerin güçlenmesi için D vitamini son derece önemlidir. Ancak, bebekler ve çocuklar için yaz ve kış güneşinden faydalandırmanın da belli kuralları var. Yazın çocukların güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatlerinde uzun süre güneşte kalması, fayda yerine zarar verirken; kışın güneşinden ise sakınmayın. Kışın da çocuklarınızın D vitaminini doğal yollardan alması için onları eve kapatmayın. Güneşli günlerde camın arkasından değil, açık havada güneşlendirin.
İçimizi ısıtan güneş ışığının faydaları saymakla bitmiyor. Vücudun D vitamini ihtiyacını büyük ölçüde karşılayan güneş ışığından yazın ve kışın da faydalanmamız gerekiyor. Özellikle bebekler ve gelişme çağındaki çocukların yazın olduğu kadar kışın da diş ve kemik gelişimi için son derece önemli olan D vitaminin doğal olarak güneşten almaları önemli. Ancak bu tek başına yeterli değil. Sağlıklı bebekler ve çocuklar için D vitamini takviyesi şart. Okan Üniversitesi Hastanesi çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı Yrd. Doç. Dr. Evrim Şenkal, D vitaminin vücutta kalsiyum dengesinin sağlanması ve kemik sağlığında etkin rol oynadığını söyledi. D vitaminin vücuttaki kalsiyum ve fosfor dengesini sağladığını anlatan Şenkal, "D vitamini kemik ve kasların sağlığı için gereklidir. Yapılan son çalışmalar D vitamini eksikliğinin, tip 1 diyabet, barsak hastalığı, duygu-durum bozuklukları, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, meme, prostat, barsak gibi kanserler ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, besin alerjileri, astım gibi rahatsızlıklar da düşük D vitamini düzeyleri ile ilişkilendirilmiştir" dedi.
BALIK D VİTAMİNİ DEPOSU
D vitamininin karaciğerde ve böbrekte metabolik olarak aktif formlarına dönüşen bir ön hormon olduğunu belirten Evrim Şenkal şöyle devam etti: “D3 vitamini ciltten ultraviyole ışınları yani güneşin yararlı ışınlarını alarak vücutta çözülerek faydalı hale dönüşür. D2 vitamini, bitkilerde bulunan ve diğer diyetle aldığımız şeklidir. En çok balık (somon, sardunya, uskumru), balık yağı, karaciğer, et ve yumurta sarısında bulunur. Besinler D vitamini ile güçlendirilmediğinde ya da takviye D vitamini alınmadığında diyetle alınan D vitamini yüzde 10'un altındadır. Amerika'da süt ve süt ürünleri, portakal suları, ekmek, tahıllar ve formül mamalar D vitamini ile güçlendirilmiştir.”
ANNE KARNINDAN İTİBAREN
Bebeklerde ve çocuklarda sağlıklı gelişim için D vitamini desteğinin önemine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Evrim Şenkal, gebelik döneminde de hem annenin hem de bebeğin sağlığı için D vitamini takviyesi yapılması gerektiğini ifade etti. Bütün gebelerin ve bebeklerin günde 10-15 dakika süre ile kol ve bacakları açık şekilde gün ortasına yakın saatlerde güneş ışınlarından faydalanması gerekiyor. Ayrıca yeterli güneş görmeyen veya D vitamini yetersizliği bakımından riskli bir yaşam şekli olan annelere gebeliklerinin son üç ayında D vitamini verilmelidir” diye konuştu.
ÜÇ DAMLA SAĞLIK
Bebek dünyaya geldikten sonra ilk aylarından itibaren D vitaminini ihtiyaç duyduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Şenkal, bebekler için D vitaminini önemini şöyle anlattı: "Bebeklere yaşamın ilk haftasından itibaren D vitamini verilmelidir. Süt çocukluğu döneminde bebeklerin ana besin kaynağını anne sütü oluşturuyor. Bebekler anne sütü ile D vitamini ihtiyaçlarını tam olarak karşılayamıyor. Anne sütünün 1 litresinde 12-60 IU D vitamini bulunmakta ve bu miktar bebeklerin günlük 400 IU olan gereksinimini karşılamamaktadır. Benzer şekilde bu dönemdeki bebeklerin aldığı diğer besinlerde de D vitamini yetersizdir. Bu yüzden, hayatın ilk haftasından itibaren anne sütü veya zorunlu sebepler yüzünden formül mama alan tüm bebeklere en az bir yaşına kadar günde üç damla D vitamini uygulanması gerekiyor."
CAMDAN GELEN IŞIK FAYDASIZ
D vitamini takviyesinin sadece vitaminlerle ve besinlerle sağlanamayacağını vurgulayan, Yrd. Doç. Dr. Evrim Şenkal; güneş koruyucu kremlerin (30 koruma faktör ve üzeri) D vitamini sentezini yüzde 95 oranında azalttığını ve camdan geçen güneş ışınlarının D vitamini sentezi için uygun olmadığı belirtti. Dr. Şenkal, bebekler ve gebeler için şu tavsiyelerde bulunarak sözlerini tamamladı: “Ailelerin yaşam şekilleri (kültürel nedenlerle bebeklerin çok fazla dışarı çıkartılmaması, evlerin balkonsuz olması gibi) ve hava kirliliği de bebeklerin yetersiz güneş görmesine neden olmaktadır. Bütün gebelerin ve bebeklerin günde 10-15 dakika süre ile kol ve bacakları açık şekilde gün ortasına yakın saatlerde güneş ışınlarından faydalanması desteklenmelidir. Bebeklere yaşamın ilk haftasından itibaren D vitamini verilmelidir. Ayrıca yeterli güneş görmeyen veya D vitamini yetersizliği bakımından riskli bir yaşam şekli olan annelere gebeliklerinin son üç ayında D vitamini verilmelidir."