Fırat ve Dicle nehirlerinin döküldüğü yer olan ve Sattülarab’ın da döküldüğü yerden Hürmüz Boğazına kadar olan bölümü içine alan, meşhur ‘Körfez Savaşları’nın yaşandığı Basra Körfezi’nin hangi ülkede olduğu her dönem merak konusu olmuştur. İşte Basra Körfezi’ne dair bilgiler…
BASRA KÖRFEZİ NEREDE?
Basra Körfezi, Hint Okyanusunun Arabistan Yarımadası ve İran arasındaki girintisi olan kısımda kalır. Kuzeybatıda Kuveyt ve Irak, doğusunda İran, batısında Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan bulunuyor. Fırat ve Dicle nehirleri birleşerek Şattülarab ismiyle körfezin kuzey ucundan denize dökülüyor. Körfez, güney-kuzey doğrultusunda Şattülarab'ın döküldüğü yerden Hürmüz Boğazına kadar olan bölümü kapsar. Buradan Umman Denizine ve ardından da Hint Okyanusuna bağlanır.
Yüzölçümü 236 bin 800 kilometre kare olan Basra Körfezi’nin ortalama derinliği 25 metre olup, en derin yeri 102 metre olarak kayıtlara geçmiştir.
Ortalama sıcaklığı, kışın 20oC, yazın 30oC olan Basra Körfezi’nde havanın çok sıcak olmasından dolayı buharlaşma yoğun görünür. Bundan dolayı tuzluluk oranı yüzde 4’tür yani yüksektir. Yaz aylarında Arap Yarımadasındaki çöllerden ‘Şamal' ismi verilen tozlu kuzeybatı rüzgârları körfeze doğru eser.
PETROL NAKLİYATI BAKIMINDAN ÖNEMLİDİR
Dünya petrol nakliyatı açısından Basra Körfezi çok önemli bir yere sahiptir. İç bölümlerde çıkarılan petrol, boru hatları ile limanlara getirilerek, dünyaya buradan taşınır. Bu durum körfezin büyük bir jeopolitik önem kazanmasına neden olur.
Başlıca limanlar; Bender, Abadan, Kuveyt, Şahpur, Dubai ve Bahreyn’dir. İnci avcılığı, Basra Körfezi’nde çok eski tarihlerden beri yapılır. 1990’ın sonrasında Irak'ın Kuveyt'i işgali ile başlayan Körfez Krizi, daha sonra ABD ve Müttefik kuvvetlerinin Irak'a karşı savaş açmasına neden olmuştur.
1991 yıllarının başında başlayan savaşın ardından, Irak, Kuveyt'i boşaltmak zorunda kaldı. Savaşın büyük bir bölümü Basra Körfezi ve kıyılarında olduğundan ötürü Körfez Savaşı denildi. Bir oldu bitti ile 2 Ağustos 1990 yılında Kuveyt'i işgal eden Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin, dünya tarafından jeopolitik öneme sahip olan Körfez Savaşının çıkmasına neden olmuş ve dünyayı karşısına almıştı.