AK Parti ve MHP’nin üzerinde anlaştığı ve dün Meclis’e sunulması planlanan anayasa değişikliği teklifi gerekçenin yazımı tamamlanmadığı ve bazı eksikliklerin giderilmesi için bugüne kaldı. ‘Cumhurbaşkanlığı’ olarak formüle edilen başkanlık sistemine geçişi öngören teklif, bugün 315 AK Partili vekilin imzasıyla Meclis Başkanlığı’na sunulacak. Hemen ardından AK Parti Genel Sekreteri Abdülhamit Gül ve MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak kameraların karşısına geçerek yeni sistemin detaylarını kamuoyuna açıklayacak.
Bu arada teklife ilişkin bazı detaylar da belli oldu. Tek meclis ve üniter yapının korunmasını amaçlayan teklife göre, başbakanlık makamı kaldırılacak. Cumhurbaşkanı, devletin ve yürütmenin başı olacak. Cumhurbaşkanına yürütmenin alanına giren konularda kararname çıkartabilme yetkisi verilecek. Yeni sistemde yetkileri artırılan cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu da olacak. Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Anayasa’nın 101’inci maddesinde yer alan “seçilirse cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilir” hükmü yürürlükten kaldırılacak.
Diğer yandan AK Parti ile MHP arasındaki Yüce Divan pürüzü de giderildi. Buna göre, cumhurbaşkanı hakkında 276 oyla soruşturma önergesi verilebilecek. Komisyon kurulması için 330 milletvekilinin oyu gerekecek. Cumhurbaşkanının Yüce Divan’a gönderilmesi için ise 367 milletvekilinin oyu aranacak.
Cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesi halinde halihazırda 550 olan milletvekili sayısının 600’e yükselmesi bekleniyor. Yeni sistem yedek milletvekilliğini de öngörüyor. Milletvekili seçilme yaşının 18’e düşürülmesi planlanıyor. Teklifle cumhurbaşkanına kendi kabinesini kurma yetkisi verilmesi hedefleniyor. Cumhurbaşkanının bakanlıklara Meclis içinden atama yapması halinde boşalan koltuğa yedek milletvekili geçecek.
KOALİSYONLAR DÖNEMİ SONA ERECEK
Başbakan Binali Yıldırım, AK Parti grubu olarak anayasa değişiklik teklifini yarın (bugün) TBMM’ye vereceklerini söyledi, “Bu teklifle birlikte cumhurbaşkanlığı sistemi, inşallah Türkiye’de koalisyonlar dönemini sona erdirecek” dedi. Başbakan Yıldırım, Zonguldak’ta, Filyos Limanı temel atma ve 72 tesisin açılış törenine katıldı. Yıldırım’ın gündeminde bugün TBMM’ye verilecek anayasa değişikliği paketi vardı. Ülkeyi darbelerden kurtarmak ve istikrarsızlığın Türk siyasetinin tarihinden tamamen kalkması için sistem değişikliği çalışmasının devam ettiğini vurgulayan Yıldırım, şöyle dedi: “MHP ile beraber sınırlı bir şekilde değişikliği öngören yeni anayasa teklifini hazırladık. AK Parti grubu olarak yarından itibaren anayasa değişiklik teklifimizi TBMM’ye veriyoruz. Bu teklifle birlikte cumhurbaşkanlığı sistemi inşallah Türkiye’de koalisyonlar dönemini sona erdirecek.
Güçlü Meclis, güçlü icra şeklinde daha demokrasimizin güçleneceği, sorunların, vesayetlerin ortadan kalkacağı güzel günleri hep birlikte yaşayacağız.” Zonguldak Valiliği’ni de ziyaret eden Yıldırım burada da gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bütün maddelerde mutabakat sağlandığını, bir pürüz olmadığını söyleyen Yıldırım, pakette cumhurbaşkanının seçildikten sonra partisi ile ilişkisinin kesilmeyeceği şeklinde düzenleme yapıldığını kaydetti. CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun, “1982 Anayasası yüzde 92’lik oyla kabul edildi. Yüzde 92’nin altında kalan her oyun belki meşruiyeti bile tartışılır” şeklindeki ifadelerinin hatırlatılması üzerine Başbakan Yıldırım, “Vatandaşı tanımayanı vatandaş hiç tanımaz, kusura bakmasın, kim olursa olsun” değerlendirmesinde bulundu.
OHAL OLAN HANGİ ÜLKEDE ANAYASA DEĞİŞİYOR
CHP lideri Kemal kılıçdaroğlu, AK Parti ve MHP’nin üzerinde uzlaştığı anayasa değişikliğini değerlendirirken “Dünyanın hangi ülkesinde OHAL olan bir ülkede anayasa değişiyor” dedi.
NTV’ye konuşan Kılıçdaroğlu, şunları söyledi: “Yapılan bir rejim değişikliğidir sistem değil. Bu ülkenin 140 yıllık parlamenter sistem geleneği var. Burada aksayan yönler var ve düzeltilebilir. Biz bir kişi için oturup tüm rejimi değiştireceğiz. Kaldı ki anayasalar bütün demokrasilerde toplumsal uzlaşma belgeleridir. Oturdular iki parti anlaştılar; anayasa yapacağız, millete anlatacağız. Dünyanın hangi ülkesinde OHAL olan bir ülkede anayasa değişiyor?” 82 Anayasası’nın yüzde 92 oyla kabul edildiğini de belirten Kılıçdaroğlu, “Yüzde 92’nin altında kalan her oyun belki meşruiyeti bile tartışılabilir” dedi.