Yıldırım'ın konuşmasının satırbaşları şöyle:
Türkiye büyüme oranları ve kalkınmasını emin adımlarla sürdürmektedir. Ekonomimizin iç ve dış tehditlerine karşı ne kadar dayanıklı olduğunu, ne kadar dinamik bir ekonomiye sahip olduğumuzu bütün cümle alem gördü. Dünyada ekonomik belirsizliğin devam ettiği bu dönemde maliyeyi koruduk. Güvenliğimizi bölgesel adaletimizi sağlamak devamlı önemli hedeflerimiz arasında yer aldı.
YENİ TEŞVİK PROJESİ
79 milyon vatandaşımızı, vilayetimizi hep bir gördük. Bölgeler arası eşitsizliği büyük ölçüde azalttık. Hem demokratik hem siyasi istikrari sürdürmek için hız kesmeden devam ediyoruz. Türkiye'nin imkanlarını en iyi şekilde kullanarak vatandaşı memnun etmeye çalışıyoruz.
Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu'su için yeni bir teşvik projesi başlatıyıoruz.
Bugün Cazbe Merkezleri Programı'nda gelinen son aşamayı sizlerle paylaşmak isityorum.
Terörün yoğun bir şekilde milletimizin canını sıkıtğı bölgelerin geciken yatırımlarını başlatmak ve doğudan batıya göçü azaltmak. İkinci hedef ise bölgedeki kalkınma ile açığı ortadan kaldırmak.
Belirlediğimiz bu yatırım Türkiye'nin tamamına yapılan yatırım anlamına geliyor. Neden? Çünkü Türkiye'nin buralarına yaptığımız yatırımla Türkiye'deki refah farkı tamamen giderilecek.
4 Eylül'de programı Diyarbakır'da ilan ettik. Daha sonra 11 Ekim'de bölgenin paydaşlarıyla 16 Ekim, 5 kasım 15 kasım tarıhlerınde bölge ile ilgili, milletvekili ve paydaşlarıyla değerlendirildi.
Üretime destek var, hizmet sektöründe faaliyet gösteren çağrı ve bilgi merkezi kurulması.
Yatırım yapanlar ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek. İyi bir fizilite başarılı bir yatırım için olmazsa olmazdır. İstenilen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız.
RESMİ GAZETEDE İLAN EDİLDİ
22 Kasım tarihinde bu programı Resmi Gazete'de ilan ettik. Türkiye Kalkınma Bankası'yla ilan ettik. 11 Ocak 2017 tarihinde yatırım kararlarını aldık. 28 Kasım-11 Ocak arasında ön taleplere baktığımız zaman durum gayet güzel. Memnuniyet verici.
23 il için müracaat sayısı 1200, toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon. Ön görülen istihdam 112 bin 400. Şu ana kadar ön talep toplama gelen teklifler bu düzeyde. Bunların üretim imalatla ilgili olanlar 13 milyar, diğer kısmı hizmet sektörüyle ilgili talepler.
24 Ocak itibariyle program başlıyor. Bugün kü toplantının amacı artık uygulamanın başladığını ilan etmektir.
Programın detaylarında neler var;
Üretime destek var, hizmet sektöründe faaliyet gösteren çağrı ve bilgi merkezi kurulması.
Yatırım yapanlar ücretsiz danışmanlık hizmeti verilecek. İyi bir fizilite başarılı bir yatırım için olmazsa olmazdır. İstenilen danışmanlık hizmetini biz karşılayacağız.
SIFIR FAİZLİ KREDİ VERİLECEK
Ayrıca yatırım için yer vereceğiz. Organize sanayi bölgesi dışında da olabilir ama tercihimiz OSB içinde olmasıdır. Ayrıca fabrika bina yapımına destek verilecek. Yatırım için sıfır faizli kredi verilecek, faiz oranı indirilmiş işletme kredisi verilecek.
Herhangi bir ilde üretim yapacaksanız, fabrika kurarken sağlanan yatırımlardan yaralanmak için yatırım tutarı asgari 2 milyon olacak, en az 30 kişiye iş sağlayacağınızı bildireceksiniz.
Eğer hizmet sektöründe çağrı merkezi açacaksanız en az 200 kişiye iş imkanı sağlayıp, hizmet sözleşmesi yaptığınızı ibraz edeceksiniz.
ARSA TAHSİSİ BİNA YAPIMI
Desteklerde özkaynak yüzde 30, kredi yüzde 70. 30 lira sen koyacaksın, 70 lirada devlet koyacak.
Fabrika binaları fizibiliteye uygun olarak hazırlanacak. Bina inşaatlarının 20 bin metrekare olması ön görülüyor. Bu 20 bin metrekareye binalar desteklenecek. İkinci 20 bini de ikinci desteğe veririz. İlk 20 bin metrekaresini devlet yaptırıyor, diğer kısmı için faizsiz kredi alabiliyorsunuz. Bedeli 10 milyona olan kısmını devlet karşılıyor. Fabrika binası yatırımı gibi...
Daha sonra 15 yıl boyunca burada yatırım imalat yaptıktan sonra isterseniz devlete size sembolik bir bedel verecek. Önce devlete çok sembolik bir kira vereceksiniz, daha sonra mülkiyetini alacaksınız. OSB'lerde yatırıma uygun arsa yoksa o zaman hazinenin elindeki arazilerinden uygun ölçekli araziler verilecek.
Ayrıca büyük yatırımlarda OSB dışında özel desetklenecek. 100 milyon ve üzeri yatırımlara özel desteklerimiz var. Diğer anlattıklarım küçük ölçekliydi. Bunlar birkaç ile hitap eden, birçok kişiye iş aş veren yatırımlar 100 milyon ve üzeriyse desetklenecek.
Fabrika için makina alacaksınız sermayeyi yerli kaynaklardan temin etmek şartıyla karşılıyoruz. Kredi, 2 yıl ödemesiz 6 yıl, bu ithal ederseniz, dışarıdan makina ekipman aldınız. Toplam 6 yıl olacak, sıfır faizli olacak eğer yerli makina teçhizat alırsanız burada dönemi 3 yıla toplam süreyi de 10 yıla çıkarıyoruz. Yerli üretimi tevik ediyoruz. Yerli imalata daha uzun vadeli kredi veriliyor. Böyle bir pozitif ayrımcılık yapıyoruz.
Bu tür destekler mevcu işini büyütmek isteyene de verilecek. Diyelim ki, yenileme yapıyorsunuz bunlar için de benzer desetklerden yaralanacaklar. Yatırımın yüzde 30'u öz kaynaktan karşılanacak, fazi sıfır.
Üçüncü program işletem kredisi,
Ham madde gelecek, işetmenin harekete geçmesi düşük fazili işletme kredisi vereceğiz. Kredi 4 yıl vadeli, ilk yılı ödemesiz. 1 yıl para öedemeyeceksiniz ve düşük faizli olacak, cari faizin yarısı olacak.
Yerli makina, teçhizat yapılması durumunda işletme kresinin faizini uzun tutuyoruz. 5 yıl, 2 yıl ödemesiz 5 yıl kredi veriyoruz. Amaç yerli imalatı desteklemek. 23 ili kapsıyan teşvik programı bütün Türkiye'nin imalat sektörünü destekleme anlamına geliyor. Doğu'da yatırımın önünü açıyoruz.
Bir de Doğu'da yatırımını büyütmek isteyenler,
Onlara da taşıma ve lojistik hizmetleri vereceğiz.
ÇAĞRI VE VERİ DESTEKLERİ
Müsait kamu binaları tahsis edeceğiz. Ayrıca iletişim alt yapısı devlet tarafından yapılacak kuruluş aşamasında personelin eğitilmesi için kişi başına 2500 lira destek vereceğiz.
Veri merkezlerinde kullanılan elektriğin yüzde 30'unu devlet karşılayacak. Elektrik ihtiyacını yüzde 50 yapalım, düşük buldum.
Bu iş nasıl olacak, vatandaş yarın ne yapacak?
Yapacakları şey, illerde yatırım destek ofisleri var kalkınma ajanslarının bünyesinde. Bir kaç ili sorumlu seçtik. KUDAKA gibi kalkınma ajanslarının içinde yatırım destek birimleri var.
Diyelim Erzurum'da KUDAKA'ya gidip müracaat edecek veya doğrudan Kalkınma Bankası'na müracaat edilecek. Gerekli olan kaynak finansman ayrılmıştır. Projeler buraya verilecek. Projenin hangi desteklerden hangi oranlardan yararlanacağı tespit edilecek. Bu işin koordinasyonunu Kalkınma Bakanlığımıza verdik. Maliye Bakanlığımız, Nurettin Canikli, Mehmet Şimşek, Ulaşırma Bakanımız, Sağlık Bakanımız... Bunlar Türkiye'nin bakanları ama bölgeyi onlara zimmetledik. Nerede ne aksaklık var onları giderecekler.
İyi bir program olduğunu düşünüyorum Benim görevim bu işlerin doğru dürüst yapılıp yapılmadığını tespit etmek. Burada milletimizin huzurunda söz veriyoruz. Verdiğimiz sözü yerine getirmek boynumuzun borcudur.
Bu programla ilgili herkes burada. Sonradan duymadık bilmedik, mazareet istemiyorum. Herkes duydu, herkes takip edecek. Nerede iş aksıyorsa neere sorun varsa bize iletecekseniz. İlgili valiklerimize olmadı bakanlıklarımıza ileteceksiniz.
Terörle ilgili kırsalda, şehirde mücadele tam devam ediyor. Dolayısıyla yatırım ortamı için herşey hazır. Bundan sonra iş yatırımcılara düşüyor. İşi yapacak olan sizlersiniz. Biz de dolayısıyla iş aş sağlayan projelere destek vereceğiz. Gerçekten yatırım yapacak olana para var. Elini taşın altın koyup üretecek, ürettğini aş ve iş sağlayacak insanlarla işimiz olur. Programın ülkemize milletimize hayırlı olmasını diliyorum.