EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Gerçek dünya ile sadece 9 yıldır buluşan sanal para birimi Bitcoin’in yatırımcı sayısı her geçen gün artıyor. Sadece yatırımcısı değil değerinin de hızla yükselmesi, kafalarda soru işareti bırakıyor. Önceki gün ilk kez 10 bin doları aşarak yeni bir rekor kıran Bitcoin, hemen akşamında ise yaşadığı yüzde 20’lik değer kaybı yatırımcıları tedirgin etti. Böylece Bitcoin karşıtı ekonomistlerin tezleri güçlendi. Bitcoin’in değeri son bir hafta 8 bin dolardan 12 bin dolara çıkarak, yatırımcıları memnun etmişti. Bir anda yaşanan kayıp Bitcoin’in para primine yönelik şüpheleri de artırdı. Öte yandan önde gelen ekonomistler ise Bitcoin ile ilgili yorumlarda bulunmaya devam ediyor. Goldman Sachs Ceo’su Lloyd Blankfein, burada bir yatırımlarının olmadığını fakat küçümsemeye de niyetinin olmadığını ekledi ve “O yüzden bu fikre açık olduğumu söyleyebilirim” dedi. Bazı yatırımcılar ise bunun bir balon olduğu görüşünde. “Balon dediğin zaten önce yükselir sonra patlar, patlayana kadar bekleyin” yorumunda bulunan yatırımcılar, Bitcoin’e değer biçmenin imkânsız olduğunu bunun nedeninin ise değer üreten bir varlık olmadığını söylüyor. Tabi tüm bu yorumlar bir yana birçok uluslararası şirkette Bitcoin ile ödeme almaya başladı bile. Söylenenlere göre en son Ukrayna’da yer alan bir nakliye şirketi Varamar Bitcoin ile ödeme almak için düğmeye bastı. Şirketinin kurucusu Alexander Varvarenko, “Ödeme İşlemleri için evrak bankalar karmaşık bir konudur ve sanal para ödemeleri bunu daha hızlı hale getirerek çözmeye yardımcı olacaktır. Ayrıca, güvenli şirketleri olan fakat hükümetlerine karşı uygulanan yaptırımların kurbanı olan Pakistan, Rusya, Sudan, Yemen ve Katar gibi ülkelerdeki ödeme sorunlarının çözümüne yardımcı olabilir” diye konuştu. Şu ana kadar en çılgın tahmin ise Ünlü ADB’li bilgisayar programcısı ve MCAfee’nin kurucusu John MCAfee’den geldi. MCAfee, “Bitcoin, düşündüğümden çok daha hızlı arttı. Şimdi, 2020’de 1 milyon dolar olacağını öngörüyorum” açıklamasında bulundu.
UZMANLAR YASAKLANMASINDAN YANA
Uzmanlar son bir yılda yüzde 1300’lük değer kazanan Bitcoin’in yükselişini spekülatif bir balon olarak değerlendirirken bu balonun patlaması halinde birçok yatırımcının büyük zararlar yapacağını söylüyor. Nobel ödüllü Amerikan ekonomist Joseph Stiglitz ise daha da ileri giderek Bitcoin’in yasaklanmasını talep etti. Stiglitz Bitcoin’in hiçbir anlamlı sosyal fonksiyonu olmadığını söyledi. Bitcoin daha önce de değer kaybı yaşamıştı. Bitcoin’in yine değer kazanıp kazanmayacağı bilinmiyor. Ancak Bitcoin’in hiç güvenilir bir yatırım olmadığını düşünenlerin sayısı artıyor. Bitcoin değerinin Çarşamba akşamı değer kaybetmesi bu dijital para primini sunan Coinbase ve Gemini isimli internet platformlarının çökmesinden dolayı olduğu açıklandı. Kullanıcılar Bitcoin değerinin 11 bir dolar seviyesine gelmesinden sonra satış platformlarına ulaşamayınca, değer kaybı yaşandı.
BORSADAKİ DEĞERİ 40 BİN LİRA
Türkiye’de faaliyet gösteren Bitcoin borsalarından biri olan Paribu’nun verdiği rakamlara göre ülkede günlük olarak 1.500 Bitcoin dönüyor. Bugünlerde Türkiye’deki borsalardaki değerinin 40 bin lira olduğu dikkate alınırsa günlük olarak işlem hacminin yaklaşık 60 milyon lira olduğu görülüyor. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı ise sanal paraya ilişkin gelen sorular üzerine fetva hazırlandı. Açıklama ise şöyle: “Buna göre kendi özünde ciddi belirsizlikler taşıyan, aldanma ve aldatma riski ileri düzeyde olan, dolayısıyla herhangi güvencesi bulunmayan ve kamuoyunda ‘saadet zinciri’ olarak bilinen uygulamalar gibi belirli kesimlerin haksız ve sebepsiz zenginleşmesine yol açan dijital kripto paraların kullanımı caiz değildir.”