Yıldız, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Bakü-Tiflis-Erzurum (Şahdeniz) Doğalgaz Boru Hattı'nın Sarıkamış Yağbasan Köyü mevkisindeki kısmına gece bölücü terör örgütü tarafından saldırı düzenlendiğine ve patlama sonucu gaz akışının kesildiğine dikkati çekti.
Bölücü terör örgütünün şu ana kadar Silopi elektrik iletim hattı, İran-Türkiye Doğalgaz Boru Hattı, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı, Mardin'deki trafo merkezi ve Çukurca elektrik hattına yaptığı saldırılarla o bölgede yaşayan vatandaşların en temel ihtiyaçlarını engellemek istediğini ifade eden Yıldız, şunları kaydetti:
"Bu menfur saldırılardan, en fazla bölgedeki kardeşlerimiz zarar görüyor. O bölgeden gelen tepkiler ve bizlere ulaşan şikayet mektupları, vatandaşlarımızın, söz konusu saldırılarla kendi huzur ve refahlarına kastedildiğinin bilincinde olduklarını gösteriyor.
Terör örgütü huzur ve refahına kastediyor
Vatandaşlarımız terör örgütünden de saldırılarından da son derece rahatsızdır. Bu geceki saldırı, Erzurum'dan ülkemizin batısına doğalgazı taşıyan Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı'nı hedef almıştır. Bu saldırı, terör örgütünün, ülkemizin her bölgesindeki vatandaşların huzur ve refahına kastettiğinin en somut göstergelerinden biridir.
Bunlar, ellerinden gelse, sadece Çukurca'da yasayan kardeşlerimizi değil, Nişantaşı'ndaki vatandaşlarımızı da elektriksiz ve doğalgazsız bırakma derdindeler."
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türk Akımı projesinde Rusya'nın gerekli koordinatları gecikmeli verdiğini ifade ederek, imzalanacak anlaşmaların şu anda Meclis'te gündeme gelmesinin zor olduğunu bildirdi.
Yıldız, Türk Akımı projesindeki son durum, enerji hatlarına yönelik saldırılar, Rusya, İran ve Çin'le enerji alanındaki ilişkiler konusunda soruları yanıtladı.
Türkiye'nin, Türk Akımı projesinden bağımsız Batı Hattı ile ilgili 31 Aralık 2014'te biten ve yeni bir fiyat müzakeresi ihtiyacı doğuran bir anlaşması olduğunu belirten Yıldız, proje ve fiyat müzakerelerinin müstakil konular olmasına rağmen Rusya'nın eş zamanlı ilerlemek istediğini aktardı.
Bakan Yıldız, "Yüzde 10,25'lik indirim 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren geçerli olmak kaydıyla Rusya Federasyonu'nun Türkiye'ye verdiği gaz için uygulanacaktır diye bir karar aldık, bu indirim Türkiye'nin yaklaşık yıllık 1 milyar dolarlık rakamına denk geliyor. Yazıya döktük, imzalanması lazım. Rusya tarafı dedi ki 'Biz bu imzaları atalım, eş zamanlı da götürelim.'
65 kilometrelik kısmı Trakya'dan geçecek
Yıldız, Türk Akımı projesi için talebin Rusya'dan geldiğini ve 13 Haziran'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Bakü'de gerçekleştirdiği toplantıda konuyla alakalı siyasi kararların teyit edildiğini hatırlattı. Projenin 265 kilometrelik kısmının Trakya'dan geçeceğine dikkati çeken Bakan Yıldız, şöyle devam etti:
"265 kilometrelik kısmı Rusya Federasyonu, belli gecikmelerle veya gecikmeden daha ziyade biraz daha uzun süren belli bir tarihte verdiler ki bu, haziranı buldu. 10 Haziran'a kadar verilememiş bir koordinatın izni verilmez çünkü Türkiye'nin nereye izin vereceğini bilmesi lazım.
"Projelerimizi siyasetten arındırdık"
Rusya ile gerek Suriye gerekse sözde Ermeni soykırımı gibi siyasi konuları enerji projelerine yansıtmadıklarını vurgulayan Yıldız, "Siyaseten olumsuz etkileyebilecek bütün konulardan arındırdık projelerimizi, izole hale getirdik ki biz projelerimize devam edelim.
Zaman zaman Suriye konusunda Rusya Federasyonu ile zaman zaman Irak konusunda İran'la belli noktalarda mutabakat sağlayamıyor olabiliriz ama bu tür projelerimizi engelleyebilecek bir yapıyı doğru bulmuyoruz" değerlendirmesinde bulundu. Yıldız, enerji projelerini siyasi yüklerden arındırarak gerçekleştirmeye devam edeceklerinin altını çizdi.
9"Projenin Trakya kısmında yerli istihdamı göreceğiz"
Yıldız, söz konusu projede doğalgazın şu anki indirimle sağlanacak fiyattan alınacağını ve projenin 2021 ve 2024 yılına kadar iki ayrı kontratı olduğunu söyledi.
Türkiye'nin projenin Karadeniz kısmıyla ilgili maliyetlere katılmayacağını fakat Trakya kısmındaki maliyetleri üstlendiğini hatırlatan Yıldız, "Biz buradan gazı AB ülkelerinin aldığı fiyattan daha pahalıya almak istemediğimizi söyledik ve gittikçe bu makas kapanıyor. Biz miktar olarak Rusya Federasyonu'ndan en fazla gaz çeken ikinci ülkeyiz. O yüzden biz değerli bir müşteriyiz aynı zamanda. Türkiye Rusya Federasyonu için son derece önemlidir, Rusya da Türkiye için önemlidir" diye konuştu.
Yıldız, projenin Trakya kısmında Türk şirketlerin yer alabileceğine dikkati çekerek, "Kara kısmında hem istihdam hem mühendislik açısından tecrübemiz olduğunu ve birçok boru hattını gerçekleştirdiğimizi Rusya Federasyonu biliyor. O yüzden inşallah Trakya'da gerçekleştireceğimiz projede yerli istihdamı hep beraber göreceğiz" dedi.
İran'la tahkim süreci
Taner Yıldız, İran'la devam eden tahkim sürecinde sona yaklaşıldığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Sanıyorum, kararlarını verdiler. Bizim onların objektifliğine olan inancımızı her zaman koruduğumuzu belirtmiştik. Şimdi de öyle. Biz inşallah o davayı kazanacağımıza inanarak başlamıştık. Şu anki kanaatimiz de odur. Biz başından beri bu yaptırımların sürdürülebilir olmadığını, bunun için çok ciddi başlıkları kamuoyu ile paylaştık.
İran Türkiye için vazgeçilmez. Türkiye de İran için vazgeçilmez dost ve kardeş ülkedir. Bu ilişkilerde zaman zaman siyaseten farklı konulara girebiliyoruz. Ama bu projelerimize engel olacak bir durum değildir. Projelerimizi siyasetten izole ettiğimiz ülkelerden biridir İran."
Yıldız, Türk şirketlerine İran'a gitmelerini tavsiye ettiğini aktararak, "Ama İran anayasası değişmemiştir. Dışarıdaki yaptırımlar değişmiştir. O yüzden bunu çok iyi tartmak lazım. Biz iyi olan ilişkilerimizi bir şekilde devam ettireceğiz. Önümüzdeki dönemde İran'a tabii ki bir seyahatimiz olabilir" ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği ile İran arasında bir doğalgaz boru hattı projesinin planlandığına değinen Yıldız, 35 milyar metreküp kapasiteli olması düşünülen hattın Avrupa ülkeleri için büyük önem taşıdığını ve Türkiye'nin hattın geçişi noktasında kamulaştırmalar ve güzergah belirlenmesi dahil tüm kolaylığı sağlayacağını dile getirdi.
Boru hatlarına teknolojik koruma yolda
Yıldız, petrol ve doğalgaz boru hatlarının korunmasıyla ilgili çalışmaları olduğunu ifade ederek, "Boru hatlarının korunmasıyla ilgili teknolojik çalışmalarımız var. Genelkurmay ve jandarma ile yaptığımız ortak çalışmalar var. Bir yol haritası var. Boru hatları inşallah daha güvenli hale gelecek" dedi.
Saldırı düzenlenen Kerkük-Yumurtalık boru hattının gelirlerinin Erbil ve Bağdat'a gittiğine dikkati çeken Yıldız, şöyle devam etti:
"Siz oranın gelirlerine mani oluyorsunuz. Sayın Barzani bunu açıkladı ve kınadı. Biz her zaman bu şiddete sert bir dille cevap veriyoruz. Kerkük-Yumurtalık boru hattında bombaladıkları yer henüz daha sisteme alınmadı. İran boru hattını bombaladılar.
En son devreye aldık. Böyle olmaz. İran’dan doğalgaz aksıyor. Hizmeti aksatan PKK’dır. Oradaki Kürt vatandaşımızın da aldığı hizmet engelleniyor. Ben özellikle 7 Haziran seçimlerinden önceki o şirin gösterilmeye çalışılan dilin, bütün boyalarının aktığını, maskelerin düştüğünü ve HDP’nin gerçek PKK ile yüzleşmek zorunda olduğunu bir kez daha belirtmek istiyorum."
"Çinliler yatırıma gelecek"
Geçen hafta Çin'e resmi ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a eşlik eden Yıldız, Çin'de yaptıkları görüşmelerin son derece önemli olduğunu kaydetti.
Yıldız, Pekin'de yedi şirketin başkanıyla görüşmelerde bulunduğunu anlatarak, "Elektrik dağıtımına, yüksek voltajlı iletim hatlarına, kömüre dayalı üretim santrallerine ve nükleer ile alakalı ilgilerini bize belirttiler. Son derece olumlu geçti ve Türkiye’ye davet ettiğimiz yatırımcılar oldu. Finansmanlarıyla gelecekler ve biz de kendilerine iyi bir yatırım imkanı sağlayacağız" diye konuştu.
Çin'in Türkiye'de yapılması planlanan üçüncü nükleer santrale ilgisi olduğu söylentilerine ilişkin Yıldız, "Şu anda doğrudan üçüncü santrale yoğunlaşmıyoruz. Birinci ve ikinci santrallere daha çok uğraşıyoruz. Üçüncünün yerini tespit edip, ondan sonra şartlara bakacağız. Şu anda 'Çin’dir veya Çin değildir' demem için erken" değerlendirmesini yaptı.
ANKARA/AA